Przepisy ustawy wiatrakowej a postępowania administracyjne

Przepisy ustawy wiatrakowej a postępowania administracyjne w toku

12 lipca br. weszła w życie Ustawa z 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (DzU z 2016 r. poz. 961 – ustawa wiatrakowa), która wprowadziła nowe wymagania w zakresie lokalizacji tego typu obiektów. Oczywiście, nowe przepisy nie są zawieszone w „próżni prawnej”, zastępują bowiem dotychczasowe, dużo bardziej liberalne regulacje dotyczące tej tematyki.

W praktyce działania organów administracji wejście w życie ustawy wiatrakowej powoduje istotne problemy natury intertemporalnej (międzyczasowej – przyp. red.). Rodzi się bowiem pytanie, jakie regulacje mają stosować organy wydające decyzje administracyjne dotyczące realizacji inwestycji w zakresie elektrowni wiatrowych, co do których dane postępowanie administracyjne zostało wszczęte przed dniem wejścia w życie ustawy wiatrakowej. Wątpliwości te są tym bardziej zasadne, jeżeli weźmie się pod uwagę treść art. 6 tej ustawy, który jednoznacznie obliguje wszystkie organy administracji do stosowania nowych przepisów w toku wydawania m.in. decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach czy też pozwoleń na budowę, nie rozróżniając przy tym, czy nowe regulacje mają mieć zastosowanie także do postępowań toczących się już w dniu wejścia w życie ustawy, czy też jedynie wszczętych dopiero po tej dacie.

Przepisy intertemporalne ustawy wiatrakowej

Częściową odpowiedź na tak zakreślony problem można znaleźć w rozdziale czwartym ustawy wiatrakowej – „Przepisy przejściowe i końcowe”. Artykuł 13 wskazuje (ust. 3), iż w przypadku postępowań w przedmiocie wydania pozwolenia na budowę, wszczętych do dnia wejścia w życie ustawy wiatrakowej, zastosowanie znajdują przepisy dotychczasowe. Oznacza to, że jeśli postępowanie ws. wydania pozwolenia na budowę elektrowni wiatrowej zostało wszczęte przed 12 lipca 2016 r., organ administracji nie stosuje w jego toku wymagań wprowadzonych ustawą wiatrakową, tj. konieczności lokalizacji elektrowni wiatrowej na obszarze obowiązywania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (m.p.z.p.), przewidującego takie inwestycje, oraz zachowywania przez planowaną inwestycję wymogów odległościowych od zabudowań mieszkalnych i obszarów ochrony przyrody, o których mowa w art. 4 tego aktu prawnego.

Z kolei regulację związaną z toczącymi się postępowaniami w zakresie wydania decyzji o warunkach zabudowy dla elektrowni wiatrowych można odnaleźć w art. 14 ust. 5 ustawy wiatrakowej. Zgodnie z tym przepisem, postępowania wszczęte i niezakończone do dnia wejścia w życie ustawy w przedmiocie wydania decyzji o warunkach zabudowy dla elektrowni wiatrowej podlegają umorzeniu. Taki zapis jest konsekwencją wprowadzenia w art. 3 ustawy wiatrakowej wspomnianego już obowiązku lokalizowania elektrowni wiatrowych jedynie na obszarze objętym m.p.z.p., który dopuszcza tego typu inwestycje.

W zakresie zarówno pozwoleń na budowę, jak i decyzji o warunkach zabudowy ustawa wiatrakowa zawiera zatem jednoznaczne regulacje co do obowiązku (bądź jego braku) stosowania nowych przepisów do postępowań będących w toku w dniu jej wejścia w życie.

Natomiast zgoła inaczej kształtuje się sytuacja w przypadku decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia. W rozdziale czwartym omawianego aktu prawnego brakuje bowiem jakiegokolwiek przepisu, który wskazywałby, jak organ administracji ma się zachować w przypadku toczącego się postępowania ws. wydania ww. decyzji, stąd właśnie w tym zakresie pojawiają się najistotniejsze wątpliwości.

Co z decyzjami środowiskowymi?

Wobec braku jednoznacznych regulacji co do konieczności stosowania nowych przepisów w odniesieniu do postępowań w zakresie decyzji środowiskowych, wszczętych przed dniem 12 lipca 2016 r., do problematyki tej należy zatem stosować ogólne zasady dotyczące uwzględniania przez organy administracji przepisów w znowelizowanym brzmieniu dla postepowań wszczętych przed datą wejścia w życie nowelizacji.

Rozważając tę problematykę, należy zwrócić uwagę na obowiązującą w polskim systemie prawnym zasadę działania nowego prawa wprost. W pewnym uproszczeniu sprowadza się ona do stwierdzenia, iż jeśli ustawodawca wyraźnie nie wskazał, że w określonych postępowaniach zastosowanie mają znajdować przepisy dotychczas obowiązujące, wówczas organ jest zobligowany do kierowania się nowymi regulacjami. Co ważne, zasada ta spotyka się z akceptacją w orzecznictwie zarówno sądów administracyjnych, jak i Trybunału Konstytucyjnego.

Na potwierdzenie tej tezy przywołać można np. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 listopada 2006 r. (sygn. akt K 30/06), w którym wskazano, iż „milczenie ustawodawcy co do reguły intertemporalnej należy uznać za przejaw jego woli bezpośredniego działania nowego prawa, chyba że przeciw jej zastosowaniu przemawiają ważne racje systemowe lub aksjologiczne”. Tożsame stanowisko odnaleźć można także w orzeczeniach sądów administracyjnych, jak chociażby w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 czerwca 2015 r. (sygn. akt II FSK 1752/13), Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Warszawie z 10 czerwca 2009 r. (sygn. akt I SA/Wa 323/09) czy też Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 13 listopada 2012 r. (sygn. akt II SA/Kr 1064/11).

W tym miejscu warto jeszcze przytoczyć fragment ostatniego z powołanych orzeczeń, w którym WSA w Krakowie bardzo wyraźnie wskazał, że „zmiana stanu prawnego w toku prowadzonego postępowania musi być uwzględniona, zgodnie z podstawową zasadą administracyjnego postępowania jurysdykcyjnego, iż organ jest zobowiązany orzekać na podstawie ustalonego stanu prawnego i faktycznego z daty orzekania (obowiązującego na dzień wydania aktu), a nie na dzień złożenia wniosku, czy też z daty wszczęcia postępowania administracyjnego”. Powyższa reguła, wskazana przez WSA w Krakowie, jest także ściśle powiązana z jedną z naczelnych zasad postępowania administracyjnego, jaką jest zasada legalizmu, wyrażona w art. 6 Ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. DzU z 2016 r. poz. 23, ze zm.), który stanowi, iż „organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa”. Z zasady tej wynika, iż organ administracji zawsze zobowiązany jest do działania na podstawie przepisów prawa obowiązujących w dacie dokonywania przez niego określonych czynności, w tym także wydawania decyzji administracyjnych.

Biorąc pod uwagę brzemiennie art. 6 ustawy wiatrakowej oraz omówione powyżej zasady legalizmu oraz działania nowego prawa wprost, uprawniona wydaje się teza, iż w toku postępowań w przedmiocie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, wszczętych przed dniem 12 lipca 2016 r., organy administracji publicznej zobligowane są stosować regulacje wynikające z przepisów omawianej ustawy wiatrakowej.

Stare i nowe przepisy

Podsumowując przeprowadzone rozważania należy stwierdzić, że ustawa wiatrakowa w swojej treści zawiera jednoznaczne regulacje dotyczące konieczności stosowania jej przepisów do postępowań wszczętych przed dniem jej wejścia w życie jedynie w zakresie wydania pozwoleń na budowę oraz decyzji o warunkach zabudowy dla elektrowni wiatrowych. W odniesieniu do tych pierwszych, art. 13 ust. 3 tego aktu prawnego nakazuje kontynuowanie postępowań na podstawie starych przepisów, natomiast co do postępowań w przedmiocie decyzji o warunkach zabudowy należy bazować na art. 14 ust. 5, który wymaga ich umorzenia, co jest związane z wprowadzeniem obowiązku lokalizacji elektrowni wiatrowych jedynie na obszarach objętych m.p.z.p., które dopuszczają tego typu inwestycje.

Ustawa wiatrakowa nie reguluje natomiast bezpośrednio kwestii stosowania nowych przepisów w postępowaniach dotyczących decyzji środowiskowych, wszczętych przed dniem 12 lipca 2016 r. W związku z brakiem tego typu regulacji intertemporalnych, w świetle brzemienia art. 6 tej ustawy, w połączeniu z obowiązującymi w polskim systemie prawnym zasadami legalizmu oraz działania nowego prawa wprost, uprawniona wydaje się jednak teza, iż w toku postępowań ws. wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, wszczętych przed wspomniana datą, organy administracji publicznej zobligowane są stosować regulacje wynikające z przepisów ustawy wiatrakowej.

fot. sozosfera.pl

Partner Portalu

Partner Portalu

partner merytoryczny