Jak wynika z raportu pt. „Biometan w Polsce. Rosnąca rola biometanu w transformacji energetycznej”, przygotowanego przez Strategy&, Polska jest jednym z krajów o największym potencjale produkcji biometanu w Unii Europejskiej (UE). Celem badania było zrozumienie, jak podmioty działające obecnie na rynku biogazowym postrzegają potencjał biometanu w kontekście przyszłej transformacji energetycznej.
Niewykorzystany potencjał biometanu – co stoi na przeszkodzie?
Jako kluczowe czynniki mogące ułatwić rozwój produkcji biometanu w Polsce, 44% ankietowanych wskazało dotacje i dostęp do finansowania. 30% opowiedziało się za uproszczeniem przepisów administracyjnych, zaś 22% wskazało na stabilność przepisów. Jako przyczyny przeszkadzające w inwestycjach w biometan, 36% badanych wskazało niekorzystne i skomplikowane regulacje, 28% brak wsparcia finansowego, a 26% wysokie koszty instalacji. W ostatnich latach polskie firmy inwestowały w energetykę słoneczną oraz wiatrową. Biometan miał być często pomijany. Firma PwC Polska zaznaczyła, że taki wybór wydaje się być zaskakujący z uwagi na duży rynek produkcyjny, a także rosnący rynek odbiorców tego produktu. Biometan obecnie jest produkowany w ok. 380 instalacjach o łącznej mocy ok. 280 MW. Największy udział stanowią biogazownie komunalne. Jednak Polska ma dysponować potencjałem na ponad 300 dużych oraz ok. 800 średnich instalacji. Obecnie wykorzystywane jest ok. 3% potencjału produkcji biogazu w Polsce.
Biometan – proekologiczna alternatywa dla gazu ziemnego
– Efektywne zrealizowanie transformacji w kierunku zielonej energii będzie kluczowe dla utrzymania konkurencyjności gospodarek w Polsce i Europie. Wśród odnawialnych źródeł energii szczególną rolę może odegrać biometan – jako ekologiczna alternatywa dla tradycyjnego gazu ziemnego. Mimo to, rozwój biometanu w Polsce nie przebiega tak dynamicznie, jak by mogło się wydawać. Niedostateczny klimat inwestycyjny, który mógłby się opierać na krajowej strategii dla biogazu i biometanu, podobnie jak to ma miejsce w przypadku Polskiej Strategii Wodorowej do 2030 roku czy Programu polskiej energetyki jądrowej, ogranicza zainteresowanie. Tylko 22% podmiotów na polskim rynku biogazu bierze pod uwagę poszerzenie swojej działalności o produkcję biometanu – powiedział Wojciech Słowiński, partner Strategy& w Polsce, lider zespołu ds. rynku naftowego, gazowego i chemicznego.
Strategia na rzecz biometanu – w czym mogłaby pomóc?
Firma PwC Polska zwróciła uwagę na wielką szansę, jaką niesie dla naszego kraju postawienie na biometan. Dotyczy ona dogonienia europejskich liderów. Polska dysponuje jednym z największych zasobów użytecznych biometanu w UE. Dotyczy to wsadu do produkcji biometanu w wyniku oczyszczania biogazu z procesu fermentacji metanowej, a w dłuższej perspektywie także gazyfikacji. Największym źródłem fermentacji metanowej są sektory rolniczy oraz komunalny. – Polska, z istniejącym zapotrzebowaniem na gaz ziemny i potencjałem jego wzrostu w kontekście dekarbonizacji transportu, a także dobrze rozwiniętą infrastrukturą przesyłową, mogłaby być obiecującym miejscem do inwestowania w biometan. Mimo tych atutów, wciąż niewielka część ankietowanych wyraża zainteresowanie rozszerzeniem swojego łańcucha produkcji biogazu o biometan. Chociaż tylko jedna piąta respondentów wskazuje brak długoterminowej strategii jako główną przeszkodę, to niemal wszystkie główne wyzwania hamujące rozwój biometanu w kraju można by rozwiązać poprzez wprowadzenie spójnej krajowej polityki biogazowej. Taka strategia na rzecz biometanu miałaby za zadanie określić cele i metody przezwyciężenia istniejących przeszkód dla rozwoju tego rynku – zaznaczył Bartosz Safiejko, dyrektor Strategy& w Polsce,.
Wykorzystać potencjał biogazu
Problemy z inwestowaniem w biometan w Polsce wynikają z barier administracyjnych i regulacyjnych. Są też efektem braku odpowiednich systemów wsparcia budowy instalacji i produkcji biometau oraz oporu społeczeństwa. 72% wśród potencjalnych odbiorców gazu oceniło zainteresowanie biometanem jako średnie lub niskie. 82% wskazało, że świadomość społeczna dotycząca biometanu jest bardzo niska. To wszystko zdaniem większości ankietowanych sprawia, że biometan do 2030 r. uzyska jedynie niewielki wzrost produkcji i zastosowania. Największe szanse na rozwój jego produkcji mają mieć duże podmioty, posiadające wystarczające zasoby. Realizację potencjału produkcyjnego Polski i odpowiadający temu udział w spełnieniu celów produkcyjnych dla UE wynikających z REPowerEU, przewiduje 12% respondentów. Przełamanie niekorzystnych trendów, wzrost liczby biometanowni i dynamicny rozwój rynku biometanu w Polsce może zapewnić opracowanie odpowiedniej strategii. Chodzi o dokument, który pociągnie za sobą szereg działań opartych na współpracy pomiędzy wszystkimi kluczowymi interesariuszami. Na początku powinny zostać określone potrzeby i wizje dla biometanu w Polsce oraz analiza rynku. Ma to pomóc w określeniu, ile biometanu możemy wyprodukować, z jakich substratów, optymalnej wielkości instalacji, popytu na biometan oraz formy jego dystrybucji. Dodatkowo strategia powinna dać odpowiedź na pytanie: ile miałaby kosztować produkcja biometanu, a co za tym idzie – ile należałoby za nią zapłacić. W nadesłanym materiale podkreślono, że jedynie taka strategia byłaby w stanie wpłynąć na to, by potencjał biometanu mógł być wykorzystany.
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
