Projekt nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii (OZE) przewiduje wprowadzenie nowych instrumentów wsparcia dedykowanych wybranym instalacjom.
Oznacza to, że inwestorzy będą mieli kolejną alternatywę względem przeciągającego się uruchomienia pierwszych aukcji OZE dla nowych instalacji.
Bez instalacji wiatrowych i fotowoltaicznych
Z nowych instrumentów wsparcia będą mogli korzystać wytwórcy energii elektrycznej z OZE będący jednocześnie przedsiębiorcami, wykorzystujący wyłącznie hydroenergię albo biogaz (w tym rolniczy). W związku z powyższym, możliwość stosowania nowych instrumentów wsparcia dedykowana jest wyłącznie ściśle określonym technologiom OZE, z wyłączeniem chociażby instalacji wiatrowych czy fotowoltaicznych.
Wskazane przepisy konstruują dwa modele sprzedaży niewykorzystanej energii, ograniczając jednocześnie swobodę ich stosowania ze względu na moc zainstalowaną elektryczną danej instalacji OZE. Większy wybór projektodawcy przyznali instalacjom OZE o mocy zainstalowanej mniejszej niż 500 kW.
FIT i FIP. Instrumenty wsparcia OZE
Po pierwsze, wytwórca dysponujący taką instalacją będzie mógł sprzedawać niewykorzystaną energię sprzedawcy zobowiązanemu po stałej cenie zakupu, ustalonej zgodnie z dodawanym do ustawy o OZE art. 70e. Instrument ten, określany mianem „feed-in tariff” (FIT), będzie zatem przykładem taryfy gwarantowanej, którą będzie musiał zapłacić nabywca tej energii. W tym zakresie wytwórca korzystający z FIT-u zawiera umowę sprzedaży niewykorzystanej energii elektrycznej po stałej cenie ze sprzedawcą zobowiązanym, wyznaczanym na danym obszarze przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE).
Po drugie, wskazane technologie OZE – zamiast wiązać się ze sprzedawcą zobowiązanym – mogą zadeklarować sprzedaż niewykorzystanej energii innemu podmiotowi wraz z prawem do pokrycia ujemnego salda, o którym mowa w art. 93 ust. 2 pkt 3 ustawy o OZE. Instrument ten to „feed-in premium” (FIP). Polega on na wyrównaniu ceny sprzedaży energii na konkurencyjnym rynku do poziomu taryfy gwarantowanej. Mechanizm pokrycia ujemnego salda odwołuje się do różnicy między wartością sprzedaży energii elektrycznej (obliczoną jako iloczyn ilości energii elektrycznej i indeksu TGeBase) a stałą ceną zakupu, określoną na podstawie projektowanego art. 70e. Oznacza to, że w tym modelu wytwórca będzie mógł wygenerować dodatkowe przychody, o ile będzie w stanie wynegocjować kontrakt o wyższych cenach, dotyczący chociażby energii szczytowej. Na podobnych zasadach FIP będzie również dostępny dla wskazanych technologii OZE o mocy zainstalowanej nie mniejszej niż 500 kW i mniejszej niż 1 MW.
Stała cena zakupu dla poszczególnych technologii, które będą mogły korzystać z FIT-u i FIP-u, będzie wynosiła 80% ceny referencyjnej, określonej w odpowiednich przepisach wykonawczych. W przypadku biogazowni rolniczych zagwarantowany ustawowo poziom ceny referencyjnej wynosi 550 zł/MWh, co przekłada się na stałą cenę zakupu w instrumentach FIT i FIP na poziomie 440 zł/MWh. Niemniej nie jest wykluczone, iż w ostatecznej wersji projektu nowelizacji wskazany współczynnik może wzrosnąć, a sama cena referencyjna może zostać określona na poziomie wyższym aniżeli minimalny próg zagwarantowany w ustawie.
Nie dłużej niż do 31 grudnia 2035 r.
Obowiązek zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej przez sprzedawcę zobowiązanego albo prawo do pokrycia ujemnego salda powstaje od pierwszego dnia wprowadzenia energii do sieci i trwa przez 15 lat, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2035 r. W związku z powyższym, nowe projekty, które chciałyby maksymalnie wykorzystać przysługujący okres wsparcia, powinny rozpocząć wytwarzanie energii już z końcem 2020 r. Natomiast w przypadku funkcjonujących instalacji, które otrzymywały świadectwa pochodzenia (zarówno tzw. zielone, jak i niebieskie certyfikaty), migracja odbywa się na zasadach kontynuacji przyznawanego wsparcia o charakterze operacyjnym. Stąd wskazany 15-letni okres możliwości korzystania z FIT-u i FIP-u liczy się od dnia wytworzenia po raz pierwszy energii elektrycznej z OZE, potwierdzonego wydanym świadectwem pochodzenia.
W odróżnieniu od systemu aukcyjnego, który nadal pozostaje dostępny dla nowych projektów, możliwość korzystania z FIT-u i FIP-u realizowana jest w sposób ciągły. Oznacza to, że wytwórca, który przygotował projekt instalacji OZE, nie musi czekać na termin przeprowadzenia aukcji, ale w trybie ciągłym może ubiegać się o możliwość uruchomienia projektowanej instalacji w wybranym systemie. Prezes URE może uniemożliwić skorzystanie z nowych instrumentów wsparcia w przypadku braku spełnienia warunków formalnych, a także w sytuacji przekroczenia maksymalnej mocy zainstalowanej poszczególnych typów instalacji OZE. Nie można oprzeć się zatem wrażeniu, że liczba instalacji powstających w systemie FIT i FIP również będzie zależała od polityki energetycznej, realizowanej przez Radę Ministrów w obszarze OZE. Zgodnie bowiem z projektowanym art. 70d, na podstawie ogólnie sformułowanych przesłanek, Rada Ministrów może określić – w drodze rozporządzenia – w terminie do 30 października każdego roku, maksymalną moc zainstalowaną elektryczną poszczególnych typów instalacji OZE, dla których Prezes URE może wydać zaświadczenia o możliwości sprzedaży niewykorzystanej energii po stałej cenie zakupu. Fakultatywność w zakresie wydania omawianych przepisów wykonawczych, limitujących możliwość korzystania z FIT-u oraz FIP-u, negatywnie wpływa na stabilność i przewidywalność stosowania nowych instrumentów wsparcia.
Pozytywna ocena dążeń do rozwoju biogazowni
Niezależnie jednak od konieczności doprecyzowania poszczególnych przepisów kształtujących nowe instrumenty wsparcia, pozytywnie należy ocenić dążenia do rozwoju technologii biogazowych, umożliwiając im korzystanie z instrumentów, które nie są obwarowane szeregiem kar administracyjnych. Dużą zaletą instrumentów FIT oraz FIP jest również dostosowanie tempa realizacji inwestycji do indywidualnych warunków poszczególnych inwestorów, uniezależniając je od terminów przeprowadzania aukcji OZE. Niemniej inwestorzy powinni również pamiętać o możliwości wystartowania w aukcjach OZE, które mogą zapewnić im wyższe przychody z prowadzonej działalności.
Śródtytuły od redakcji
fot. pixabay.com
