Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii a biogazownie

Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii a biogazownie

1 lipca 2016 r. weszła w życie większość przepisów Ustawy z 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw. Wprowadza ona znaczące zmiany w systemie wsparcia produkcji energii ze źródeł odnawialnych.

Nowe regulacje mocno uderzyły w większość producentów energii z jej odnawialnych źródeł, co doskonale ilustruje spadek ceny tzw. zielonych certyfikatów na Towarowej Giełdzie Energii (TGE) do najniższego poziomu w historii. Jednymi z nielicznych „wygranych” owej nowelizacji są natomiast producenci energii z biogazu rolniczego.

Niebieskie certyfikaty

Pierwszym z mechanizmów wspomagających tego typu instalacje jest wprowadzenie nowego rodzaju świadectw pochodzenia energii. Znowelizowany art. 44 ust. 1a Ustawy z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (DzU z 2015 r. poz. 478, ze zm. – ustawa o OZE)] wprowadził bowiem rozróżnienie świadectw pochodzenia energii, w zależności od źródła jej wytworzenia. „Zielone certyfikaty” (których cena na TGE wynosi aktualnie ok. 42 zł/MWh i pozostaje w okolicach historycznego minimum) będą dalej wydawane dla energii produkowanej ze wszystkich źródeł odnawialnych, poza biogazem rolniczym. Dla tego ostatniego określono bowiem nowy rodzaj certyfikatów – tzw. niebieskie certyfikaty. Co istotne, został dla nich wprowadzony także osobny obowiązek przedstawiania ich do umorzenia przez zobligowane podmioty, takie jak m.in. przedsiębiorstwa energetyczne.

Zgodnie ze znowelizowanym art. 59 pkt 2 ustawy o OZE, o spełnieniu obowiązku przedstawienia do umorzenia prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki (URE) świadectw pochodzenia energii będzie można mówić wówczas, gdy udział ilościowy energii wytworzonej z biogazu rolniczego (dla której został wydany „niebieski certyfikat”) w energii wykorzystywanej przez zobligowany podmiot w celach wskazanych w omawianym przepisie wyniesie 0,65%. Obowiązkowy udział energii wytworzonej z biogazu rolniczego na pierwszy rzut oka może wydawać się niewielki, należy jednak wziąć pod uwagę, że ogół mocy zainstalowanej instalacji wykorzystujących do produkcji energii biogaz (zatem nie tylko biogaz rolniczy) wynosił na dzień 30 czerwca 2016 r. w skali kraju nieco ponad 229 MW1.Tymczasem ogół mocy zainstalowanej wszystkich instalacji w Polsce wynosił na koniec 2015 r. ponad 40 tys.MW2. Nietrudno zatem policzyć, iż udział instalacji wykorzystujących wszystkie rodzaje biogazu wynosi zaledwie ok. 0,57% ogółu mocy zainstalowanej. Wydzielenie przez nowelizację ustawy o OZE nowej kategorii certyfikatów dla energii pochodzącej z biogazu rolniczego oraz wprowadzenie osobnego obowiązku przedstawiania takich certyfikatów do umorzenia w praktyce powinno stanowić znaczące wsparcie dla instalacji wykorzystujących to odnawialne źródło energii. Ich stosunkowo niewielki udział w rynku energii spowoduje bowiem, że stosunek popytu na „niebieskie certyfikaty” do ich podaży będzie wysoki, a co za tym idzie – ich cena na TGE powinna być sporo wyższa niż cena „zielonych certyfikatów”. Wydaje się przy tym, iż będzie ona oscylowała nawet w okolicach wysokości opłaty zastępczej (wnoszonej przez zobligowany podmiot w przypadku nieprzedstawienia do umorzenia odpowiedniej liczby certyfikatów), tj. 300,03 zł/MWh.

Zmiany w systemie aukcyjnym

Opisane powyżej zmiany legislacyjne będą miały zastosowanie do instalacji produkujących energię z biogazu rolniczego, które już funkcjonują. Nowe biogazownie zostaną natomiast objęte systemem aukcyjnym, który był także przewidziany w ustawie o OZE w brzmieniu sprzed ostatniej nowelizacji. Jednak także w przypadku tego systemu nowelizacja wprowadziła korzystne zmiany dla podmiotów wytwarzających energię z biogazu rolniczego.

biogazownie rolnicze OZE

Reforma systemu aukcyjnego, dokonana omawianą nowelizacją, przewiduje wydzielenie odrębnych aukcji dla energii produkowanej w określonych rodzajach instalacji. Zgodnie z art. 73 ust. 3a pkt 6 ustawy o OZE, odrębna aukcja będzie przeprowadzana także dla instalacji wykorzystujących do produkcji energii elektrycznej wyłącznie biogaz rolniczy. Jednocześnie utrzymany został – również wprowadzany już w pierwotnym brzemieniu ustawy o OZE – podział aukcji na przeznaczone dla instalacji o mocy do i powyżej 1 MW. W skrócie oznacza to, że dla instalacji wytwarzających energię z wykorzystaniem wyłącznie biogazu rolniczego będą przeprowadzane odrębne aukcje, w dodatku z podziałem na instalacje o mocy do i powyżej 1 MW.

Taka reforma oznacza, że producenci energii z biogazu rolniczego nie będą musieli konkurować w toku jednej aukcji z producentami energii z innych źródeł odnawialnych, które charakteryzują się znacząco niższymi kosztami produkcji energii, jak np. farmy wiatrowe.

Kolejnym udogodnieniem dla producentów energii z biogazu rolniczego jest regulacja wprowadzona na mocy art. 77 ust. 2 ustawy o OZE. Przepis ten gwarantuje bowiem, że cena referencyjna, tj. maksymalna cena za 1 MWh, za jaką może zostać w danym roku kalendarzowym sprzedana przez wytwórców w drodze aukcji energia elektryczna z odnawialnych źródeł energii, w latach 2016-2018, dla instalacji wykorzystujących wyłącznie biogaz rolniczy, będzie wynosiła nie mniej niż 550 zł/MWh. Cena ta jest niezwykle korzystna, biorąc pod uwagę zarówno prawdopodobne ceny „niebieskich certyfikatów” na TGE, jak i cenę referencyjną dla energii wytworzonej z biogazu rolniczego, przewidzianą w – wydanym na gruncie pierwotnego brzmienia ustawy o OZE – Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 13 listopada 2015 r. w sprawie ceny referencyjnej energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w 2016 r., w którym wynosiła ona 500 zł/MWh dla instalacji o mocy do 1 MW oraz 470 zł/MWh dla instalacji o mocy powyżej 1MW.

Nie sposób zatem nie zauważyć, że modyfikacje systemu aukcyjnego, wprowadzone omawianą nowelizacją, są nadzwyczaj korzystne dla instalacji wykorzystujących do produkcji energii biogaz rolniczy i znacząco wpłyną na poziom opłacalności inwestycji w tego typu obiekty.

Inne rodzaje biogazu

O ile omówione powyżej zmiany, dotyczące energii z biogazu rolniczego, są niewątpliwie korzystne i powinny przyczynić się do rozwoju sieci instalacji wykorzystujących właśnie to odnawialne źródło energii, o tyle nie sposób oprzeć się wrażeniu, że inne rodzaje biogazu zostały potraktowane w nowelizacji ustawy o OZE „po macoszemu”. Nie przewiduje ona bowiem żadnych dodatkowych udogodnień dla instalacji wykorzystujących biogaz uzyskany np. w wyniku przetwarzania osadów ściekowych. W praktyce oznacza to, że tego typu przedsięwzięcia z góry skazane są na nierentowność. Należy wskazać, że koszty produkcji energii w biogazowniach wykorzystujących np. osady ściekowe są zbliżone, a zazwyczaj nawet wyższe niż w instalacjach bazujących jedynie na biogazie rolniczym. Pomimo tego energia powstała przy udziale takiego rodzaju biogazu nie będzie mogła uzyskać „niebieskiego certyfikatu”, a jedynie „zielony”, którego cena – jak już wskazywano na wstępie – kształtuje się aktualnie na bardzo niskim poziomie. Także brak jakichkolwiek udogodnień dla tego typu instalacji w systemie aukcyjnym i konieczność rywalizowania przez nie w toku aukcji m.in. z instalacjami wykorzystującymi do produkcji energii elektrycznej siłę wiatru niemalże wyklucza możliwość uzyskania ceny pozwalającej pokryć koszty wytworzenia energii z innych rodzajów biogazu niż rolniczy. W konsekwencji najprawdopodobniej spowoduje to zahamowanie tego typu inwestycji.

biogaz z oczyszczalni sciekow

Plusy i minusy nowelizacji

Podsumowując podjęte rozważania, należy stwierdzić, że omawiana ustawa o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw wprowadziła mechanizmy niezwykle korzystne dla producentów energii z biogazu rolniczego i to zarówno tych już funkcjonujących na rynku energii, jak i tych, którzy dopiero realizują tego typu inwestycje. Wdrożenie nowego rodzaju świadectw pochodzenia energii oraz preferencji w systemie aukcyjnym powinno bowiem pozytywnie wpłynąć na rentowność takich przedsięwzięć. Na drugim biegunie znalazły się natomiast instalacje wykorzystujące inne rodzaje biogazu, np. biogaz powstający w wyniku przetwarzania osadów ściekowych. Energia pochodząca z tego typu obiektów dalej będzie objęta „zielonymi certyfikatami”, a nowe instalacje tego typu będą zmuszone rywalizować w toku aukcji m.in. z farami wiatrowymi, co spowoduje, że właściwie niemożliwe będzie uzyskanie przez nie ceny energii zapewniającej pokrycie kosztów produkcji.

Źródła:

  1. http://www.ure.gov.pl/download/1/7982/daneOZEmocwww.pdf
  2. http://www.ure.gov.pl/pl/rynki-energii/energia-elektryczna/charakterystyka-rynku/6543

fot. 2 x pixabay.com, 1 x sozosfera.pl

Partner Portalu