10 kwietnia br., europosłowie zatwierdzili nowe przepisy Unii Europejskiej (UE) dotyczące zbierania, oczyszczania i odprowadzania ścieków komunalnych. Przy 481 głosach „za”, 79 „przeciw” i 26 „wstrzymujących się”, Parlament Europejski (PE) przyjął porozumienie osiągnięte z Radą w styczniu 2024 r. Chodzi o porozumienie w sprawie przeglądu unijnych norm gospodarki wodnej i oczyszczania ścieków komunalnych.
Nowe zasady oczyszczania ścieków komunalnych
Przy okazji PE przypomniał, że w październiku 2022 r. Komisja Europejska (KE) przedstawiła wniosek dotyczący zmiany dyrektywy w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych. Wspomniany wniosek dostosowywał „dyrektywę ściekową” do celów polityki UE w zakresie działań na rzecz klimatu, gospodarki o obiegu zamkniętym i redukcji zanieczyszczeń. Przepisy te są jedną z kluczowych inicjatyw w ramach unijnego planu działania na rzecz wyeliminowania zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby.
Według nowej dyrektywy, do 2035 r. ścieki komunalne będą poddawane wtórnemu oczyszczaniu (czyli usuwaniu biodegradowalnej materii organicznej), zanim zostaną odprowadzone do środowiska, we wszystkich aglomeracjach o równoważnej liczbie mieszkańców (RLM) 1000 lub większej. Do 2039 r. oczyszczanie trzeciorzędowe (tj. usuwanie azotu i fosforu) będzie stosowane we wszystkich oczyszczalniach ścieków obejmujących 150 tys. RLM i więcej, a do 2045 r. w oczyszczalniach obejmujących 10 tys. RLM i więcej. Dodatkowe oczyszczanie usuwające szerokie spektrum mikrozanieczyszczeń (oczyszczanie czwartorzędowe) będzie obowiązkowe dla wszystkich oczyszczalni powyżej 150 tys. RLM (i powyżej 10 tys. RLM na podstawie oceny ryzyka) do 2045 r.
Rozszerzona odpowiedzialność producenta dla medykamentów i kosmetyki
– Przepisy znacznie poprawią gospodarkę wodną i standardy oczyszczania ścieków w Europie, zwłaszcza dzięki nowym zasadom usuwania mikrozanieczyszczeń pochodzących z leków i produktów higieny osobistej. Upewniamy się, że wpływ przepisów na przystępność cenową leków nie będzie nieproporcjonalny, a szkodliwe substancje chemiczne, takie jak PFAS, będą monitorowane i będą lepiej zwalczane w przyszłości – powiedział Nils Torvalds, poseł sprawozdawca.
Ściśle monitorowane będą różne parametry zdrowia publicznego (takie jak znane wirusy i pojawiające się patogeny), zanieczyszczenia chemiczne, w tym tak zwane „wieczne chemikalia” (substancje per- i polifluoroalkilowe lub PFAS), mikrodrobiny plastiku. Weryfikowana ma być także odporność na środki przeciwdrobnoustrojowe – zaznaczył PE.
Nowe prawo – jak podał PE – wprowadza rozszerzoną odpowiedzialność producenta (ROP) dla produktów leczniczych stosowanych u ludzi. Parlament dodał też, że ROP-em objęte będą produkty kosmetyczne, aby pokryć koszty czwartorzędowego oczyszczania (w celu usunięcia mikrozanieczyszczeń ze ścieków komunalnych). Co najmniej 80% kosztów zostanie pokryte przez producentów, a uzupełnione zostanie finansowaniem krajowym.
Kraje UE będą zobowiązane do promowania ponownego wykorzystania oczyszczonych ścieków ze wszystkich oczyszczalni ścieków komunalnych w stosownych przypadkach. Znajdzie to zastosowanie zwłaszcza na obszarach o niedoborze wody – podał PE.
Według PE, również Rada musi formalnie zatwierdzić umowę, zanim wejdzie ona w życie.
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
