Problemy z ilością i jakością wody

Problemy z ilością i jakością wody w Kościanie

Czy w Kościanie występują problemy z ilością i jakością wody? Czy jakość wody w przyrodzie ma wpływ na jakość wody dostarczanej odbiorcom? Czy jakość i ilość wody zależy od postępowania mieszkańców? Problemy z ilością i jakością wody to niewątpliwie kwestie, z którymi na co dzień mierzą się przedsiębiorstwa wodociągowe w Polsce. Coraz częściej słyszy się, że w wielu regionach kraju, głównie w okresie letnim, występują ograniczenia w dostawach wody do odbiorców. Niekiedy w mediach pojawiają się także informacje dotyczące problemów z jakością i zdatnością wody do spożycia. A jak to wygląda w Kościanie? Ciężko udzielić na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ jest to temat bardzo złożony. Dlatego na początku warto nakreślić, jak wygląda praca przy wydobyciu, uzdatnianiu i dostarczaniu wody mieszkańcom oraz jakie wiążą się z tym trudności.

Problemy z ilością i jakością wody – skąd czerpana jest woda dla Kościana?

Spółka Wodociągi Kościańskie powstała w 2013 r. w wyniku przekształcenia Miejskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji. Spółka posiada cztery ujęcia wód podziemnych z utworów czwartorzędowych – plejstoceńskich. Ujęcia „Łazienki” (studnie 4 i 5) oraz „Łąki” (studnie 6B i 8) są aktualnie kierowane tylko na Stację Uzdatniania Wody (SUW) Łazienki wspólnym rurociągiem tłocznym. Charakteryzują się one najtrudniejszą wodą pod kątem jej uzdatniania. Ich eksploatacja pozwala jednak na utrzymanie naturalnej bariery, która tworzy zaporę dla migracji wody o gorszych parametrach fizykochemicznych na dalsze ujęcia wody – „Kurza Góra” i „Łąki – Racot”. Ujęcie „Kurza Góra” (studnie 10, 11A, 11B, 12, 13A, 13B), czyli głównie las kurzogórski, cechuje się wodą o najlepszej jakości. Dzieje się tak ze względu na naturalną barierę biologiczną, jaką jest las. Ujęcie „Łąki – Racot” (studnie 14, 15, 16) stanowią studnie najbardziej odsunięte od miasta i obu stacji uzdatniania wody. Wody z ujęć „Łąki – Racot” oraz „Kurza Góra” są skierowane wspólnym rurociągiem tłocznym na SUW Jesionowa. Aktualne pozwolenie wodnoprawne na pobór wód z czterech wymienionych ujęć jest ważne do 31 grudnia 2028 r. Ujęcia wody są objęte ochroną bezpośrednią, która polega na odprowadzeniu wód opadowych w sposób uniemożliwiający przedostanie się ich do urządzeń służących poborowi wody (pomp głębinowych) oraz zagospodarowaniu terenu wokół studni zielenią. Każda studnia jest ogrodzona i zabezpieczona systemem alarmowym z 24-godzinnym dozorem przez siedem dni w tygodniu. Na każdym ogrodzeniu jest umieszczona tabliczka zawierająca informację o ujęciu wody i zakazie wstępu przez osoby nieupoważnione.

Budowa typowej studni głębinowej
Rys. 1. GWE POL-BUD. Budowa typowej studni głębinowej – podobne rozwiązanie jest stosowane w Wodociągach Kościańskich

13 studni głębinowych i plany na kolejne tego typu obiekty odpowiedzią na problemy z ilością i jakością wody

Spółka Wodociągi Kościańskie, według pozwolenia wodnoprawnego, ma możliwość eksploatacji 13 studni głębinowych czwartorzędowych – plejstoceńskich. Ich głębokość waha się od 25 do 36 m. W planach jest wykonanie kolejnych studni plejstoceńskich czwartorzędowych, a także, jako odwierty badawcze – otworów na głębokość ok. 100-150 m, które sięgną do miocenów trzeciorzędowych. Woda z ujęć trzeciorzędowych, dzięki niskiej twardości, po zmieszaniu ze znaczenie twardszą wodą czwartorzędową, będzie naturalnie obniżać poziom tego wskaźnika, który przez mieszkańców jest najbardziej krytykowany – czyli popularnego „kamienia”. Rozwiązanie to jest jednak dopiero na etapie badawczo-rozpoznawczym, a jego wyniki znane będą po wykonaniu pierwszych otworów trzeciorzędowych.

Wody podziemne są cały czas zasilane wodami powierzchniowymi (opadami atmosferycznymi), których przenikanie do pokładów plejstoceńskich trwa ok. roku (do nawet pięciu lat). Oznacza to, że dzisiejszy deszcz będzie „w kranie” najwcześniej za ok. 12 miesięcy. Ten czas naturalnej filtracji jest wystarczający, by usunąć bakterie zawarte w wodzie (przyjmuje się, że minimalny okres niezbędny do pozbycia się bakterii trwa 60 dni). Niemniej jednak, aby uniknąć skażenia wód podziemnych substancjami chemicznymi, zakazuje się użytkowania terenu wokół studni do innych niż pobór wody celów, np. upraw rolniczych, składowania materiałów.

Jak zbudowane są kościańskie studnie?

Kościańskie studnie posiadają rurę nadfiltrową, filtr oraz rurę podfiltrową. W tej pierwszej, na głębokości 12 m, zawieszona jest pompa głębinowa o mocy 7,5 kW, która pompuje 15-35 m3 wody na godzinę (w zależności od wydajności studni). Z kolei w warstwie wodonośnej, z której następuje przenikanie wody do wnętrza studni, umieszczony jest filtr. Wokół niego wykonana jest obsypka filtracyjna z piasku lub żwiru, która zapobiega przedostawaniu się do studni cząstek gruntu warstwy wodonośnej. Na powierzchni znajduje się obudowa studni, a w niej głowica, na której zawieszone są rury pompowe wraz z pompą głębinową, zawór do regulacji, przepływomierz i kran do poboru próbek wody. Ponadto obudowa wyposażona jest w sygnalizację bezpieczeństwa otwarcia pokrywy oraz automatykę przesyłającą do stacji informację o przepływach z danej studni. Każda studnia jest podłączona do magistrali wody surowej, która doprowadza wodę do SUW.

Fot. 1. Wodociągi Kościańskie. Zdjęcie pokrywy studni nr 10 – ujęcie „Kurza Góra”.
Fot. 1. Wodociągi Kościańskie. Zdjęcie pokrywy studni nr 10 – ujęcie „Kurza Góra”.

Kościańska woda pod bacznym okiem Sanepidu i własnego laboratorium

Wodociągi Kościańskie dostarczają wodę na teren całego Kościana, a także, na podstawie porozumienia komunalnego, do Kurzej Góry. Zgodnie z umową hurtową zawartą z gminą wiejską Kościan woda wydobywana przez spółkę trafia także do miejscowości: Kiełczewo, Szczodrowo, Pelikan, Kokorzyn i Sierakowo.

Nad bezpieczeństwem dostaw wody do odbiorców czuwa 64 pracowników Wodociągów Kościańskich oraz zewnętrzny technolog wody, hydrogeolog i firma ochroniarska. Z kolei badania jakości wody – zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami – przeprowadzają Akredytowane Laboratorium Wodociągów Kościańskich oraz Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kościanie.

Wspomniane Laboratorium uzyskało akredytację już w 2012 r. Ponadto każdego roku jednostka ta stara się poszerzać zakres akredytowanych metod badawczych – nie tylko dotyczących wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, ale także ścieków, osadów czy też wody basenowej.

Fot. 2. Wodociągi Kościańskie. Certyfikat akredytacji Laboratorium Wodociągów Kościańskich
Fot. 2. Wodociągi Kościańskie. Certyfikat akredytacji Laboratorium Wodociągów Kościańskich

Próbki wody do badania pobiera się:

  • w ramach monitoringu wody (zgodnie z ustalanym co roku harmonogramem) – 20 badań kontrolnych, trzy badania przeglądowe,
  • bezpośrednio z ujęć wody:
    • w zakresie parametrów fizykochemicznych – cztery razy w roku,
    • w zakresie parametrów mikrobiologicznych – dwa razy w roku,
    • na stacjach uzdatniania wody (w ramach kontroli wewnętrznej – wykonywane w przypadku wystąpienia awarii, zmiany procesu technologicznego, jakiejkolwiek obawy, że może zaistnieć niebezpieczeństwo dotyczące jakości wody, w celu kontroli jakości prowadzonych procesów uzdatniania wody pozyskanej ze studni głębinowych) – ok. 50 badań w ciągu roku, wykonywanych co tydzień.

W ramach badań mikrobiologicznych z ujęć wody określa się liczbę bakterii z grupy coli, liczbę enterokoków kałowych, liczbę Escherichia coli oraz ogólną liczbę mikroorganizmów w 22oC po 72 h.

Badaniom mikrobiologicznym poddawane są także zdroje w momencie ich uruchamiania, po przestoju spowodowanym okresem zimowym. Również w przypadku awarii sieci wodociągowej, jej czyszczenia, a tym bardziej przy przyłączaniu nowych jej odcinków niezbędne jest wykonanie tego typu badań.

Wodociągi Kościańskie, dzięki własnemu Laboratorium, mogą częściej przeprowadzać badania wody, które nie są wymagane przez rozporządzenia i przepisy. Taka możliwość pozwala upewnić się, że kościańska „kranówka” jest bezpieczna. Natomiast akredytacja tej jednostki zapewnia właściwe, rzetelne i obiektywne wykonanie badań.

Woda surowa, czyli pobrana bezpośrednio ze środowiska (ze studni głębinowych)

Fot. 3. Wodociągi Kościańskie. Woda surowa pobrana ze studni
Fot. 3. Wodociągi Kościańskie. Woda surowa pobrana ze studni 13a, 14, 15, 16 na stole w Laboratorium Wodociągów Kościańskich.

Kościańska woda głębinowa jest bardzo bogata w minerały. Są one odpowiedzialne m.in. za smak, barwę, a także tzw. twardość wody, czyli zawartość wapnia i magnezu. Ujęcia wody cechują się różnymi parametrami, jednak każda ze studni jest cenna – z uwagi na coraz większe zapotrzebowanie na wodę dla miasta i gminy. Poziomy poszczególnych parametrów fizykochemicznych wahają się w zakresie:

  • żelazo – od ok. 1500 µg /l (studnia nr 11) do 24 000 µg /l (studnia nr 15),
  • mangan – od ok. 80 µg /l (studnia nr 13) do powyżej 2000 µg/l (studnia nr 15),
  • twardość ogólna – od 322 mg/l węglanu wapnia (studnia nr 13) do 673 mg/l (studnia nr 15),
  • magnez – od 9 mg/l (studnia nr 13) do 27 mg/l (studnia nr 15),
  • wapń – od 114 mg/l (studnia nr 13) do 231 mg/l (studnia nr 15),
  • barwa wody surowej – od 3 mg/l Pt (studnia nr 11a) do 24 mg/l Pt (studni nr 15),
  • mętność – od 1,4 NTU (studnia nr 11a) do 81 NTU (studnia nr 14).

Powyższe wyniki przedstawiają wartości minimalne i maksymalne poszczególnych wskaźników. Parametry fizykochemiczne są zmienne i zależą od wielu czynników, w tym stopnia eksploatacji studni. Stąd też bardzo ważne jest takie wykorzystanie dostępnych zasobów, by nie powodować pogarszania jakości ujmowanej wody.

Tab. 1. Wartości parametrów wody surowej dopływającej do SUW Jesionowa

Tab. 1. Wartości parametrów wody surowej dopływającej do SUW Jesionowa

Tabela 1 zawiera wyniki badania wody surowej, przeprowadzonych 6 i 14 września 2021 r. Próbki do badania zostały pobrane na dopływie wody surowej do SUW przy ul. Jesionowej. Ostatnia kolumna przedstawia zakres, jakiemu powinna odpowiadać woda po uzdatnieniu. Przy tak zestawionych wynikach i normie widać, ile pracy i energii trzeba włożyć w to, by kościańska „kranówka” była właściwie uzdatniona.

Na ogół Wodociągi Kościańskie nie eksploatują wszystkich studni naraz. W zależności od dziennego zapotrzebowania na wodę oraz aktualnie prowadzonych prac remontowych uruchamiane są i łączone ze sobą określone studnie, przez co parametry wody surowej pomiędzy badaniami mogą znacząco się różnić.

Woda dostarczana do odbiorców w Kościanie podlega regularnym badaniom na ujęciach i w stacjach uzdatniania wody, ale także w różnych punktach czerpalnych miasta, czyli w lokalach odbiorców.

Tab. 2. Woda uzdatniona przez SUW Jesionowa

Tab. 2. Woda uzdatniona przez SUW Jesionowa

Kościańska „kranówka” spełnia wymagania rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

Problemy z ilością i jakością wody – czynniki wpływające na jakość wody u odbiorców

Czynniki, które wpływają na jakość wody docierającej do lokalnych odbiorców, to:

  • wiek sieci wodociągowej w mieście – Wodociągi Kościańskie eksploatują rurociągi w różnym wieku, ale w związku z remontami dróg na bieżąco wymieniana jest sieć i przyłącza wodociągowe na nowe, a także remontowana jest sieć kanalizacji sanitarnej; materiały stosowane przez tę jednostkę do wykonania sieci posiadają atesty i spełniają normy w zakresie stosowaniach ich do kontaktu z wodą zdatną do picia,
  • efektywność uzdatniania wody – w przypadku tego czynnika możliwości kościańskich SUW-ów wykorzystywane są w 100%, podobnie jak możliwość badania wody przez wspomniane Laboratorium – na każdym etapie procesu uzdatniania, aż do dostarczenia wody odbiorcy,
  • liczba płukań sieci oraz czyszczenie jej różnymi doraźnymi metodami – Wodociągi Kościańskie posiadają stały harmonogram płukania sieci za pomocą upustu hydrantami; dodatkowo, raz w roku, przeprowadzane jest czyszczenie sieci wodociągowej metodami hydropneumatycznymi (minimum 1 km sieci na rok) – jest to metoda, która poprzez uderzenia hydrauliczne emulsją z wody i chloru, a następnie wody i soli, zrywa wszelkie osady pozostawione przez wodę w sieci wodociągowej,
  • prędkości przepływu wody w sieci wodociągowej, wiek wody w sieci wodociągowej – w Kościanie wiek wody to maksymalnie 24 h. Oznacza to, że woda wydobyta ze studni w ciągu 24 godzin jest wykorzystana/pobrana przez odbiorcę,
  • wiek instalacji u odbiorców oraz zamontowane urządzenia u odbiorców na instalacji wewnętrznej.

Zalety picia kościańskiej „kranówki”

Wodociągi Kościańskie zachęcają mieszkańców do picia „kranówki”. Takie rozwiązanie posiada wiele zalet zarówno dla odbiorców, jak i środowiska przyrodniczego. Jak dowodzą badania, w żadnym razie nie przekłada się to na zwiększenie przychodu przedsiębiorstwa, gdyż woda bezpośrednio spożywana przez mieszkańców to zaledwie 2% sprzedawanej wody. W przypadku mieszkańców miasta i gminy Kościan przejście z wody butelkowanej na wodę kranową jest jednak bardzo korzystne. Jeden litr kościańskiej „kranówki” kosztuje 0,005 zł brutto i jest dostępny w domostwach zaraz po otwarciu zaworu w kranie (z wyjątkiem momentów, w których doszło do awarii na sieci wodociągowej). Ponadto należy podkreślić, że – pijąc „kranówkę” – mieszkańcy ograniczają potrzebę produkcji plastikowych i szklanych butelek. A przecież przy każdej produkcji wykorzystuje się wodę – nie inaczej jest w przypadku tych opakowań. Na uwagę zasługuje też fakt, że woda wodociągowa dociera do klienta w ciągu 24 godzin, co świadczy o jej świeżości. W przypadku produktów pakowanych okres przechowywania jest o wiele dłuższy. Woda przeznaczona do spożycia, dostarczana przez przedsiębiorstwa wodociągowe, jest jednym z najczęściej badanych produktów spożywczych, co także stanowi jej dużą zaletę.

W tab. 3 i 4 zestawione zostały wartości składników mineralnych kościańskiej „kranówki”, które warto porównać z danymi na butelce wody kupowanej w sklepie.

Tab. 3 i 4. Skład mineralny kościańskiej „kranówki”

Tab. 3. Skład mineralny kościańskiej „kranówki”
Tab. 4. Skład mineralny kościańskiej „kranówki”

Problemy z ilością i jakością wody – twardość wody

Twardość wody to zawartość wapnia i magnezu przeliczona na węglan wapnia (CaCO3). Poziom tej twardości może być zarówno problemem, jak i zaletą. Zagadnienie to zasługuje jednak na szersze omówienie. Zgodnie z rekomendacją zawartą w obowiązującym rozporządzeniu z 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia prze ludzi, woda w sieci wodociągowej, powinna charakteryzować się wartościami w zakresie 60-500 mg/l CaCO3. Warunek ten nakładany jest głównie ze względów eksploatacyjnych. Dlatego też twardość należy rozpatrywać w dwóch aspektach:

  • zdrowotnym,
  • gospodarczym, eksploatacyjnym (instalacji i sieci wodociągowej).

Twardość wody w gospodarstwach domowych zazwyczaj ocenia się przez pryzmat tzw. kamienia na armaturze kuchennej i łazienkowej. Z całą pewnością jest to uciążliwe, jednak należy mieć na uwadze fakt, że twarda woda dobrze wpływa na organizm ludzki. Dlaczego? Dzieje się tak za sprawą zawartych w wodzie pierwiastków: wapnia i magnezu. Pierwszy z nich stanowi główny budulec kości, natomiast drugi wpływa na prawidłową pracę układu sercowo-naczyniowego, poprawia koncentrację i pamięć. Twarda woda pomaga zatem uzupełnić dzienne zapotrzebowanie organizmu człowieka na te pierwiastki. Ponadto przyswajalność wapnia i magnezu z wody jest o wiele lepsza niż w postaci ogólnodostępnych suplementów diety.

Rozpatrując natomiast twardość wody w aspekcie gospodarczym, trzeba powiedzieć, że jony wapnia i magnezu powodują powstawanie osadów i wspomnianego „kamienia” na armaturze łazienkowej i kuchennej, a także w urządzeniach, które maja kontakt z wodą. W urządzeniach grzejnych osadzają się węglany wapnia, co może wiązać się m.in. z ich częstszą wymianą.

Czy warto zatem montować zmiękczacze wody? Urządzenia te umożliwiają zmniejszenie poziomu twardości wody w instalacji wewnętrznej. Działanie zmiękczaczy jonowych opiera się na procesie wymiany jonowej, w trakcie którego wychwytywane z wody jony wapnia i magnezu są zastępowane jonami sodu, pochodzącymi z soli wykorzystywanej do regeneracji wymiennika jonowego – w rezultacie następuje wzrost poziomu sodu w wodzie – należy jednak mieć na uwadze, że może to niekorzystnie wpływać na zdrowie osób stosujących dietę niskosodową. A jeśli ktoś zdecyduje się na montaż zmiękczaczy czy filtrów, ważne, aby pamiętał o sprawdzaniu ich pracy – najlepiej wykonując badania wody zaraz po montażu i w trakcie eksploatacji – w zakresie jej twardości i zawartości sodu. Czasem lepiej zamontować te urządzenia na osobnej instalacji, która skieruje wodę tylko na armaturę, do pieca centralnego ogrzewania, zmywarki i pralki. Jeśli nie ma takiej możliwości, dobrze pozostawić punkt poboru wody, która nie jest poddawana zmiękczaniu (np. w kuchni), na cele spożywcze.

Uzdatnianie wody przez Wodociągi Kościańskie

Wodociągi Kościańskie nie są producentem wody, a jedynie poddają wodę pobraną ze środowiska „obróbce”. Woda pobrana ze studni głębinowych, aby mogła trafić do kranów, najpierw musi zostać uzdatniona. Proces ten odbywa się na stacjach uzdatniania wody. W Kościanie zlokalizowane są dwa takie obiekty: przy ul. Jesionowej oraz na Łazienkach.

Procesy uzdatniania na stacjach Wodociągów Kościańskich można uznać za naturalne. W pierwszej kolejności woda surowa ze studni głębinowych trafia na wieże napowietrzania. Tam do wody wprowadza się tlen, który – w wyniku prostej reakcji chemicznej – łączy się z zawartym w wodzie żelazem, by następnie osadzić się w komorach reakcji. W dalszej kolejności woda z utlenionym żelazem, które nie zdążyło osadzić się w komorach reakcji, trafia na filtry. Tam, na złożach antracytowo-kwarcowych, z wody odfiltrowane są pozostałości żelaza i manganu. Ze złóż pierwiastki te są usuwane poprzez płukanie filtrów – powstała w ten sposób woda popłuczna (zwana potocznie popłuczynami) trafia najpierw do odstojników, a później do kanalizacji sanitarnej. Z filtrów woda już uzdatniona kierowana jest do zbiorników retencyjnych lub bezpośrednio siecią wodociągową do miasta. Przed wprowadzeniem jej do sieci dokonuje się dezynfekcji poprzez chlorowanie.

Z uwagi na sposób poboru wody – studnie głębinowe – ujmowany surowiec cechuje się wysoką jakością mikrobiologiczną. Podstawą jej utrzymania są wspomniane wcześniej strefy ochrony ujęć.

Wody z powierzchni terenu migrują do warstwy wodonośnej ponad rok. Woda w Kościanie chlorowana jest profilaktycznie z wykorzystaniem podchlorynu sodu. Celem chlorowania jest zabezpieczenie wody przed jej wtórnym zanieczyszczeniem mikrobiologicznym w sieci wodociągowej (awarie sieci i przyłączy wodociągowych czy przedostanie się wody z instalacji wewnętrznej do sieci wodociągowej). Zgodna z rozporządzeniem, dawka dopuszczalna chloru to 0,3 mg/l – poziom ten jest ustalony ze względów organoleptycznych (smak i zapach wody). Na kościańskich stacjach uzdatniania wody poziom ten nie przekracza 0,2 mg/l. Jest to nadzorowane przez obsługę stacji oraz przez analizator chloru na wyjściu ze stacji. Laboratorium Wodociągów Kościańskich na bieżąco kontroluje poziom chloru na stacji i w punktach poborowych w mieście.

W przypadku SUW Łazienki (docelowo również w SUW Jesionowa) podstawą dezynfekcji będzie promieniowanie UV, które bezreagentowo pozwoli uzyskać czystość mikrobiologiczną wody tłoczonej do mieszkańców. Dezynfekcja z wykorzystaniem lamp UV polega na eliminacji potencjalnych mikroorganizmów promieniami o odpowiedniej (bakteriobójczej) długości fali UV.

Rys. 2. Produkcja wody w dwóch stacjach uzdatniania wody w latach 2015-2020
Rys. 2. Produkcja wody w dwóch stacjach uzdatniania wody w latach 2015-2020.
Rys. 3. Rozkład produkcji wody na dwóch stacjach uzdatniania wody względem miesięcy w 2020 r.
Rys. 3. Rozkład produkcji wody na dwóch stacjach uzdatniania wody względem miesięcy w 2020 r.

Kościańskie stacje uzdatniania wody

Stacja Uzdatniania Wody Jesionowa zaprojektowana jest na wydajność 250 m3/h, natomiast w godzinach szczytu zapotrzebowanie miasta i gminy w wodę wynosi ponad 340 m3/h. Stacja ta została wybudowana i oddana do użytkowania w 1995 r. Do czasu rozpoczęcia przebudowy SUW Łazienki uzdatniała ona ok. 90% wody dostarczanej do odbiorców (miasto i część gminy Kościan). W 1995 r. powstał jeden zbiornik retencyjny – na wodę uzdatnioną – o pojemności 2000 m3. Niestety, już po paru latach okazało się, że jest to niewystarczający zapas wody na godziny szczytu. Dlatego w 2014 r. powstał drugi zbiornik – o pojemności 2000 m3. Obecnie praca tego zestawu zapewnia odpowiednią ilość i jakość wody we wszystkich godzinach i miesiącach szczytowych.

Druga, starsza SUW Łazienki została wybudowana w latach 50. i 60. ubiegłego wieku. Ze względu na strategiczne usytuowanie względem miasta oraz duże zapotrzebowanie na wodę, w 2021 r. przystąpiono do jej przebudowy i rozbudowy. Zadanie jest dotowane ze środków Unii Europejskiej.

W celu uzyskania lepszych parametrów wody uzdatnionej, uzyskiwanej ze stacji zlokalizowanej na Łazienkach, należało przeprowadzić przebudowę i rozbudowę obiektu oraz unowocześnić proces technologiczny. Spółka Wodociągi Kościańskie przystąpiła do realizacji zamierzenia, występując do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o zwiększenie zakresu rzeczowego realizowanego projektu pn. „Uporządkowanie gospodarki ściekowej i zwiększenie efektywności systemu wodociągowego dla miasta Kościana” o zadanie „Przebudowa i rozbudowa SUW Łazienki”. Spółka otrzymała zgodę i zarazem dofinasowanie na wykonanie zadania inwestycyjnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, Priorytet II – Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu, Działanie 2.3 Gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracji. Przeprowadzenie planowanej inwestycji pozwoli uzyskać wymaganą jakość i ilość wody oraz jej odpowiednią stabilność w sieci wodociągowej.

Przebudowa SUW Łazienki

W czerwcu 2021 r. rozpoczęto realizację ww. przebudowy SUW Łazienki. Wartość zleconych prac przekracza 10,6 mln zł brutto. Z kolei termin zakończenia zadania wstępnie planowano na przełom pierwszego i drugiego kwartału br., ale został on przesunięty na koniec sierpnia br.

Główne założenia przebudowy są następujące:

  • przyjęta wydajność godzinowa SUW, na którą wymiarowany będzie układ uzdatniania – 120,0m3/h,
  • pozostawienie bez zmian istniejących pomp głębinowych – pompowanie I stopnia,
  • pozostawienie bez zmian istniejącego układu napowietrzania otwartego,
  • wymiana istniejącego zestawu pomp międzyoperacyjnych – pompowanie II stopnia,
  • koagulacja substancji wywołujących barwę i utlenialność, i flokulacja w wydzielonych komorach mieszania,
  • sedymentacja zawiesin w osadniku wielostrumieniowym,
  • pompownia III stopnia – tłoczenie wody na układ filtracji ciśnieniowej,
  • filtracja I stopnia – usuwanie zawiesin i odżelazianie wody, redukcja jonu amonowego,
  • międzystopniowe, ciśnieniowe napowietrzanie wody w mieszaczu statycznym,
  • filtracja II stopnia – usuwanie związków manganu i pozostałości jonu amonowego,
  • redukcja twardości wody i siarczanów z zastosowaniem technik membranowych,
  • dezynfekcja wody przefiltrowanej z wykorzystaniem podchlorynu sodu i promieniowania UV,
  • retencja w zbiornikach magazynowych 2x 200 m3,
  • pompownia IV stopnia – tłoczenie do sieci wodociągowej,
  • recyrkulacja wód popłucznych z płukania filtrów.
Fot. 4. Wodociągi Kościańskie. SUW Jesionowa – stan na 2020 r.
Fot. 4. Wodociągi Kościańskie. SUW Jesionowa – stan na 2020 r.
Fot. 5. Wodociągi Kościańskie. SUW Łazienki – stan na 2021 r.
Fot. 5. Wodociągi Kościańskie. SUW Łazienki – stan na 2021 r.

W celu poprawy ilości i jakości wody, Spółka na przestrzeni ostatnich lat podjęła szereg działań:

  • wybudowano drugi zbiornik na wodę – SUW Jesionowa,
  • rozbudowano SUW Łazienki, wprowadzając nowszą technologię i dwa zbiorniki na wodę o pojemności 200 m3 każdy,
  • oczyszczono magistralę wody surowej,
  • regularnie płukano sieć wodociągową upustem z hydrantów i metodami hydropneumatycznymi z solą gruboziarnistą,
  • wykonano pilotażowy otwór mioceński, a na etapie projektowym są prace nad nowymi studniami plejstoceńskimi i mioceńskimi,
  • prowadzono bieżące remonty,
  • wymieniono i wybudowano nowe sieci wodociągowe.

Problemy z ilością i jakością wody – czy występują w Kościanie?

Strona internetowa swiatwody.wordpress.com, zbiera dane o ograniczeniach w zakresie używania wody w miastach i gminach w Polsce. W 2021 r. ograniczenia takie wprowadzono na terenie 334 gmin, w 2019 w 392 gminach. W Kościanie takich ograniczeń nie wprowadzano ze względu na wystarczającą ilość wody dostępną dla mieszkańców/odbiorców. Od wielu lat nie wprowadzano też ostrzeżeń o wodzie niezdatnej do spożycia bądź też warunkowo zdatnej do spożycia (tzn. po jej uprzednim przegotowaniu).

Artykuł powstał w oparciu o materiał pt. „Problemy z ilością i jakością wody w Kościanie. Praca Stacji Uzdatniania Wody” zamieszczony w XVI tomie „Pamiętnika Towarzystwa Miłośników Ziemi Kościańskiej” (autor: Dawid Borkowski).

Partner Portalu

Partner Portalu