Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) przyjął oficjalną rekomendację dla wdrożenia w Unii Europejskiej (UE) kompleksowej strategii wodnej. Strategia ta zwana jest Niebieskim Ładem (EU Blue Deal). Komitet wezwał też wszystkie instytucje europejskie do uznania kwestii wodnych za priorytet w nowej kadencji 2024-2029. Poinformowała o tym Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP).
EU Blue Deal – konieczność realizacji nowej strategii wodnej
Deklarację o konieczności realizacji nowej strategii wodnej dla Europy EKES ogłosił podczas dwudniowej sesji oraz towarzyszącej jej specjalnej konferencji „Call for an EU Blue Deal”. Zaprezentowano na niej wyniki prac rozpoczętych na początku 2023 r., tzw. opinię parasolową. Jest to zbiorcza rekomendacja kompleksowych zmian w europejskiej gospodarce wodnej. Zawiera ona 32 zalecenia, obejmujące szeroki obszar zagadnień. Od walki z ubóstwem wodnym i ochrony jej zasobów, poprzez zużycie wody przez gospodarstwa domowe, rolnictwo i przemysł, propozycje w zakresie finansowanie inwestycji wodnych, rozwój infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, po edukację i technologie wodnooszczędne.
Jak podała FPP, EKES zarekomendował m.in. ustanowienie Funduszu na rzecz Niebieskiej Transformacji. Wśród rekomendacji znalazło się również powołanie specjalnego programu operacyjnego dotyczącego gospodarki wodnej i zintegrowanych inwestycji terytorialnych. Jest tam także nadanie przez państwa członkowskie priorytetu inwestycjom w gospodarkę wodną, wspieranie innowacyjnych technologii zwiększających wykorzystanie wody szarej, oczyszczonych ścieków oraz niewielkich oczyszczalni. Oprócz tego zaproponowano przyjęcie spójnego unijnego mechanizmu regulującego gromadzenie zapasów wody w okresach deszczowych. Zarekomendowano też objęcie rozszerzoną odpowiedzialnością producenta kwestii gospodarowania ściekami. Zaproponowano również analizy i zebranie w jednym miejscu danych na temat podziemnych systemów kanalizacyjnych w całej UE i renowację sieci na obszarach o skromnych zasobach, zwłaszcza na terenach wiejskich.
Niedobór wody jest poważnym problemem
Jak podkreślali eksperci Komitetu, niedobór wody jest poważnym problemem nie tylko na świecie, ale również w UE. Doświadczyło go już 60% europejskich miast, a przewiduje się, że w kolejnych dekadach liczba ta jeszcze wzrośnie. W zeszłym roku Stary Kontynent dotknęły najpoważniejsze susze od 500 lat, a coraz częstszym zjawiskiem są powodzie i pożary. Europejczycy mają też zastrzeżenia do jakości i ilości wody. Prawie dwie trzecie mieszkańców UE jest zdania, że kwestie te stanowią w ich krajach problem.
– Woda jest wyzwaniem globalnym, ale dotyczy także Europy, która jest już dotknięta kryzysem wodnym. Jego skutki odczuwają nie tylko kraje śródziemnomorskie. W różnych regionach mamy niedobory wody i coraz dłuższe susze. Z tymi problemami nie poradzą sobie w pojedynkę poszczególne państwa i musimy skoordynować działania w skali europejskiej. Aktualne ramy UE w kwestii wodnej nie przystają do obecnych wyzwań. Musimy uczyć się na błędach i sprawy wodne muszą zostać włączone do agendy unijnej jako osobna dedykowana polityka UE z własnym komisarzem. Trzeba zadbać, żeby Zielony Ład współgrał z Niebieskim Ładem – podkreślił Oliver Röpke, przewodniczący EKES.
Wartość przedsięwzięć objętych EU Blue Deal
Według szacunków, wartość przedsięwzięć objętych EU Blue Deal wynosi ponad 390 mld euro. Mają one objąć inwestycje w retencję, rozwój i modernizację sieci wodno-kanalizacyjnych. Elementem inwestycji ma być także upowszechnianie technologii obiegu zamkniętego i wykorzystanie wody szarej, efektywne zarządzanie wodą przez energetykę, rolnictwo i przemysł.
Zadowolenia i nadziei związanych z ogłoszeniem wezwania do wdrożenia EU Blue Deal nie ukrywał Marek Kowalski, przewodniczący FPP. Jest on inicjatorem powstania w ramach FPP Komitetu ds. Wody.
– Kryzys wodny w Europie jest faktem i cieszę się, że dostrzegł go EKES wychodząc z inicjatywą Niebieskiego Ładu. Mam nadzieję, że spotka się ona z odpowiednim odzewem europejskich instytucji. Potrzeby są ogromne, bo woda to zasób, którego nie da się zastąpić. Jest wszechobecna w gospodarce, a jej niedobory oznaczają poważne problemy dla firm i mieszkańców. W przypadku Polski, Blue Deal jest ogromną szansą. Oznacza dodatkowe fundusze, a oprócz tego możemy stać się „hubem” wodnym i rozwinąć nowe rozwiązania technologiczne np. w zakresie pomiaru oszczędności wody. To przestrzeń dla polskiej nauki i biznesu, która pozwoli nam dołączyć do europejskich liderów w zakresie gospodarki wodnej – stwierdził M. Kowalski.
EKES organem doradczym
Federacja tłumaczy, że EKES jest organem doradczym UE, reprezentującym organizacje pracowników, pracodawców i innych grup (np. rolników i konsumentów). Wydaje on opinie, mające charakter wytycznych do późniejszych aktów prawnych, które trafiają do Komisji Europejskiej, Rady UE i Parlamentu Europejskiego. Jego członkowie są nominowani przez rządy poszczególnych krajów członkowskich na 5-letnią kadencję.
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
