Rok 2020 kończymy już z przeświadczeniem, że segregacja odpadów komunalnych w Polsce jest obowiązkowa, a każdego kolejnego roku musimy osiągnąć coraz wyższy poziom odzysku i recyklingu odpadów, by ostatecznie dojść do 65%. Gminy natomiast mają obowiązek kontroli i karania za nieprawidłowe prowadzenie selektywnej zbiórki. Przepisy dotyczą konsumentów, ale wpływają również na działanie firm! Jeżeli podczas odbioru w pojemniku na odpady komunalne zostaną znalezione odpady, szczególnie niebezpieczne związane z działalnością gospodarczą przedsiębiorstwa, np. pojemniki po substancjach niebezpiecznych lub żarówki, firma naraża się na mandat w wysokości od 5000 zł do 1 000 000 zł!
Środowiskowe obowiązki firm w 2021 r. i gospodarka odpadami niemal wyłącznie w BDO
Od 2021 r. przedsiębiorstwa mogą oddawać odpady przemysłowe już tylko za pośrednictwem systemu bazy danych o odpadach (BDO) i elektronicznie generowanych kart przekazania odpadów. Nawet kartony, w których przychodzi do firmy zapakowany towar, muszą być zbierane osobno i oddawane wyspecjalizowanym recyklerom pod kodem 15 01 01. Do tego system BDO jest otwarty, każdy może sprawdzić, czy firma jest zarejestrowana i jak wygląda jej profil odpadowy. Kontrole z Inspekcji Ochrony Środowiska widzą jeszcze więcej informacji i też są przygotowane do nowych realiów. Aktualnie Inspekcja ma dwa razy więcej etatów, pracuje na trzy zmiany, siedem dni w tygodniu i może przylecieć do firmy dronem.
Ci, którzy już są w BDO i nauczyli się gospodarować własnymi odpadami, powinni zwrócić uwagę na nowe przepisy odnośnie magazynowania odpadów. Od 1 stycznia 2021 r. musi zostać oznaczone każde miejsce składowania odpadów. Nowe przepisy przeciwpożarowe mogą wymusić konieczność stworzenia instrukcji bezpieczeństwa przeciwpożarowego, a co za tym idzie – wymóg dostosowywania obiektów lub zmiany miejsca magazynowania odpadów. Przekroczenie ilości 1 Mg odpadów niebezpiecznych spowoduje dodatkowo konieczność utwardzenia nawierzchni magazynowej, zabezpieczenia przed odciekami oraz etykietowania każdego pojemnika z odpadami, uwzględniając wiele szczegółów, np. datę rozpoczęcia magazynowania danego odpadu.
Środowiskowe obowiązki firm w 2021 r. – KOBIZE i ROP
Poza tym pozostają obowiązki w zakresie emisji zanieczyszczeń. Każda firma spalająca paliwo w samochodach firmowych czy ogrzewająca swoją siedzibę musi być zarejestrowana w Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) i rozliczać się z zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza.
A to i tak tylko wierzchołek nowych obowiązków. Niewiele trzeba, żeby stać się wprowadzającym opakowania na rynek, zwłaszcza w dobie pandemii, kiedy duża część sprzedaży przeniosła się do Internetu. Firmy, które dopiero uczą się przepisów dotyczących wprowadzania opakowań, zderzą się za chwilę z rozszerzoną odpowiedzialnością producenta (ROP). Przedsiębiorcy będą musieli ponosić realne koszty związane ze zbiórką, segregacją, recyklingiem i utylizacją odpadów powstających z ich opakowań. W dodatku od 2022 r. powiązany zostanie plik JPK_VAT z BDO. Inspekcja otrzyma pełny przepływ informacji o tym, co do firmy weszło i jakie wygenerowało obowiązki w ochronie środowiska. Wszystko znowu pod groźbą kar od 5000 zł do 1000000 zł. Podsumowując, prowadzenie większości przedsiębiorstw bez rejestru BDO będzie niemożliwe.
Środowiskowe obowiązki firm w 2021 r. i kontrole Inspekcji Ochrony Środowiska
Rozszerzona odpowiedzialność producenta będzie głównym narzędziem służącym do transformacji gospodarki liniowej na tą o obiegu zamkniętym. Na razie zapis będzie dotyczył opakowań, ale będzie rozszerzany na produkty i stosowanie substancji niebezpiecznych. Wejście w życie ROP-u również odczujemy wszyscy. Nie da się uciec od nowych przepisów. Im bardziej będziemy odbiegać w statystykach środowiskowych od kamieni milowych narzuconych przez Unię Europejską, tym bardziej zaciekłe będą inspekcje. Te mają prawo cofnąć się z kontrolą do pięciu lat wstecz. Przy tak szczelnym systemie jak BDO nie jest to trudne zadanie.
Potrzebny „zielony filtr” i środowiskowe obowiązki firm w 2021 r.
Jako konsumenci musimy zatem nauczyć się segregować odpady i robić przemyślane zakupy oraz wybierać produkty o mniejszym negatywnym wpływie na środowisko. Jako firmy musimy natomiast nałożyć na nasze działalności „zielony filtr”, nauczyć się funkcjonować z nowymi obowiązkami, a także zrozumieć, jaki mamy wpływ na środowisko i maksymalnie go ograniczać. Nie jest to zadanie proste do wdrożenia, ale im szybciej podejmiemy wyzwanie, tym większa szansa, że wyprzedzimy konkurencję, a nasze najbliższe otoczenie zyska dzięki ograniczeniu zanieczyszczeń!
Wszystkim Państwu życzymy Wesołych Świąt Bożego Narodzenia oraz Szczęśliwego Nowego Roku 2021 GRUPA EKOPRO
fot. na otwarcie sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
