Komisja Europejska (KE) poinformowała, że w ramach funduszu innowacyjnego przeznacza 4,6 mld euro na rozwój technologii neutralnych emisyjnie. Wspomniana kwota obejmuje także produkcję ogniw akumulatorów pojazdów elektrycznych i wodór odnawialny.
Zapowiedź intensyfikacji wysiłków na rzecz rozwoju technologii neutralnych emisyjnie
W pierwszym tygodniu swojej nowej kadencji KE zapowiedziała, że zintensyfikuje wysiłki na rzecz rozwoju technologii neutralnych emisyjnie. Chodzi o takie technologie, które mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia konkurencyjności przemysłu europejskiego przy jednoczesnym osiągnięciu uzgodnionych celów klimatycznych. Komisja zaznaczyła też, że ogłasza dwa nowe zaproszenia do składania wniosków o wsparcie środkami w łącznej puli 3,4 mld euro. Działania te są podejmowane, aby przyśpieszyć wdrażanie innowacyjnych technologii dekarbonizacji w Europie, w tym akumulatorów pojazdów elektrycznych. Komisja podała też, że rozpoczyna również drugą aukcję Europejskiego Banku Wodoru w celu przyśpieszenia produkcji wodoru odnawialnego w Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG). Na ten cel KE ma do dyspozycji budżet w wysokości 1,2 mld euro ze środków Unii Europejskiej (UE) oraz ponad 700 mln euro z trzech państw członkowskich. Zarówno zaproszenia do składania wniosków, jak i aukcje są finansowane z funduszu innowacyjnego, z wykorzystaniem dochodów z unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS).
Zaangażowanie w realizację celów w zakresie dekarbonizacji
– Inwestując ponad 4,5 mld euro w czyste technologie na samym początku kadencji, Komisja pokazuje swoje zaangażowanie w realizację celów w zakresie dekarbonizacji oraz we wspieranie konkurencyjności europejskiego przemysłu w kluczowych sektorach strategicznych. Nowe kryteria odporności w odniesieniu do wodoru i baterii zwiększą wiodącą pozycję Europy w przemyśle i jej konkurencyjność, a jednocześnie zwiększą strategiczną autonomię UE – powiedziała Teresa Ribera Rodríguez, wiceprzewodnicząca wykonawcza ds. czystej, sprawiedliwej i konkurencyjnej transformacji.
Wszystkie trzy zaproszenia do składania wniosków obejmują nowe kryteria odporności w celu pobudzenia przemysłu europejskiego. Zaproszenie do składania wniosków w sprawie baterii i aukcja banku wodoru będą również obejmować szczegółowe kryteria odporności w celu ochrony Europy przed zależnością od jednego dostawcy – zapowiedziała KE.
– Zgodnie z obietnicą już teraz działamy na rzecz europejskich obywateli i przedsiębiorstw. Inwestujemy 4,6 mld euro w najnowocześniejsze europejskie projekty w zakresie technologii neutralnych emisyjnie, akumulatorów pojazdów elektrycznych i wodoru odnawialnego. W ramach funduszu innowacyjnego po raz kolejny wprowadzamy w życie dochody z systemu handlu uprawnieniami do emisji – zaznaczył Wopke Hoekstra, komisarz ds. klimatu, neutralności emisyjnej i czystego wzrostu.
Wspieranie technologii neutralnych emisyjnie i produkcji ogniw akumulatorów pojazdów elektrycznych w całej Europie
Oba zaproszenia podkreślają zobowiązanie UE do wzmocnienia wiodącej pozycji Europy i jej zdolności produkcyjnych w zakresie innowacyjnych, najnowocześniejszych technologii neutralnych emisyjnie, przy jednoczesnym dążeniu do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.
Ogólne zaproszenie do składania wniosków dotyczących technologii neutralnych emisyjnie o wartości 2,4 mld euro (zaproszenie IF24) wspiera projekty dekarbonizacji o różnej skali. Ma też na celu wsparcie projektów koncentrujących się na produkcji komponentów do wytwarzania energii odnawialnej, magazynowania energii, pomp ciepła i produkcji wodoru.
Projekty, które mają zastosowanie do zaproszenia do składania wniosków w sprawie technologii neutralnych emisyjnie, będą oceniane na podstawie ich potencjału w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych, stopnia innowacyjności, stopnia zaawansowania projektu, możliwości powielenia i efektywności kosztowej. Ponadto po raz pierwszy w ramach zaproszenia do składania wniosków w ramach funduszu innowacyjnego państwa członkowskie będą miały możliwość uzupełnienia zaproszenia do składania wniosków w ramach instrumentu neutralnego emisyjnie 24 krajowymi systemami finansowania. Ten nowy wariant umożliwia państwom członkowskim wykorzystanie procesu oceny funduszu innowacyjnego i usprawnienie procesu zatwierdzania pomocy państwa – wskazała KE.
Nie tylko innowacyjne ogniwa akumulatorów pojazdów elektrycznych
Zaproszenie do składania wniosków o wartości 1 mld euro dotyczące produkcji ogniw akumulatorów do pojazdów elektrycznych (bateria IF24) będzie wspierać projekty, które mogą produkować innowacyjne ogniwa akumulatorów pojazdów elektrycznych lub wdrażać innowacyjne techniki, procesy i technologie produkcyjne. Opisane wezwanie jest tylko jednym ze środków przewidzianych, w ramach szerszego podejścia do mobilizacji inwestycji w obszarze, który ma zasadnicze znaczenie dla sukcesu Europy w przejściu na czystą energię i jej konkurencyjności. Wspiera przedsiębiorstwa w ukierunkowaniu inwestycji w Europie na nowe technologie, w których wciąż dokonuje się postęp – zaznaczyła KE. Komisja zaznaczyła też, że potrzeba wielu instrumentów, aby przezwyciężyć niektóre bariery gospodarcze, z którymi obecnie boryka się łańcuch wartości baterii w Europie, w tym jego gigafabryki.
Komisja zapowiedziała, że będzie nadal wdrażać dostępne instrumenty i angażować się w nowe sposoby, w tym w perspektywie krótkoterminowej, w zakresie usuwania barier utrudniających zwiększenie skali działalności przemysłowej na dużą skalę.
Nowe partnerstwo z EBI dla rozwoju technologii neutralnych emisyjnie
Przy okazji KE podała, że wraz z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) zainicjowały nowe partnerstwo w celu wsparcia inwestycji w unijny sektor produkcji baterii. Partnerstwo to otrzyma dodatkowe 200 mln euro (gwarancja pożyczki) z funduszu innowacyjnego na rzecz programu InvestEU. Środki te zostaną przeznaczone na wsparcie innowacyjnych projektów w europejskim łańcuchu wartości produkcji baterii w celu sprostania wyzwaniom finansowym poprzez umożliwienie dodatkowych operacji EBI związanych z długiem wysokiego ryzyka w ciągu najbliższych trzech lat.
Wspieranie produkcji wodoru odnawialnego
Komisja podała również, że – za pośrednictwem funduszu innowacyjnego (aukcja IF24) – rozpoczyna drugą aukcję w ramach Europejskiego Banku Wodoru. 1,2 mld euro z dochodów z ETS zostanie przeznaczone na wsparcie producentów wodoru, sklasyfikowanego jako odnawialne paliwo pochodzenia niebiologicznego, posiadających siedzibę w EOG.
Dzięki budżetowi zwiększonemu o 400 mln euro w porównaniu z pierwszą aukcją IF23 nowa aukcja IF24 będzie wspierać projekty dotyczące produkcji wodoru odnawialnego niezależnie od sektora, w którym będzie on zużywany, ze specjalnym budżetem w wysokości 1 mld euro, a także produkcja wodoru w ramach projektów z odbiorcami w sektorze morskim, ze specjalnym budżetem w wysokości 200 mln euro.
Komisja oferuje również mechanizm „aukcji jako usługi”, który umożliwia państwom członkowskim finansowanie projektów, które złożyły ofertę na aukcji, ale nie zostały wybrane do wsparcia z funduszu innowacyjnego ze względu na ograniczenia budżetowe. Umożliwia to państwom członkowskim wykorzystanie funduszy krajowych do wspierania projektów na ich terytorium bez konieczności przeprowadzania oddzielnej aukcji na szczeblu krajowym. Jak wskazała KE zmniejsza to obciążenie administracyjne i koszty dla wszystkich stron. Ponadto KE podała, że Hiszpania, Litwa i Austria ogłosiły niedawno swój udział w tegorocznych aukcjach jako usługa, deklarując do 836 mln euro w funduszach krajowych na wsparcie projektów produkcji wodoru odnawialnego zlokalizowanych w ich krajach.
Kolejne kroki dla rozwoju technologii neutralnych emisyjnie
Czas na złożenie wniosków do obu zaproszeń upływa 24 kwietnia 2025 r. do godz. 17.00 (czasu środkowoeuropejskiego). Komisja dodała, że oczekuje się, iż wybrani wnioskodawcy podpiszą umowy o udzielenie dotacji do pierwszego kwartału 2026 r.
Jeżeli chodzi o aukcję wodoru odnawialnego, oferenci mają czas do 20 lutego 2025 r. na złożenie wniosku za pośrednictwem unijnego portalu finansowania i przetargów. Wybrani oferenci podpiszą umowy o udzielenie dotacji w ciągu dziewięciu miesięcy od zamknięcia zaproszenia.
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
