Do 2050 r. turbiny wiatrowe będą wymagały o 300% więcej metali niż obecnie, panele słoneczne zużyją ich aż 200% więcej, a sektor magazynowania energii będzie ich potrzebował aż 1000% więcej. Bez metali kolorowych „zielona rewolucja”, której obecnie jesteśmy świadkami, nie jest możliwa. Są one absolutnie niezbędne ze względu na ich szerokie zastosowanie w takich technologiach jak energetyka odnawialna (solarna i wiatrowa), czysta mobilność oraz produkcja baterii i akumulatorów. Niezbędne metale kolorowe może uzupełniać recykling, który jest kluczem, by ich nie zabrakło. Do liderów w tym obszarze zaliczają się także polskie firmy – wskazują eksperci DNB Bank Polska.
Wdrożenie czystych technologii energetycznych – niezbędne metale kolorowe
Wdrożenie czystych technologii energetycznych wiąże się ze zwiększonym zapotrzebowaniem na metale kolorowe (metale nieżelazne i ich stopy) oraz na surowce krytyczne, czyli kluczowe dla rozwoju gospodarki, których dostępność zarówno ze źródeł pierwotnych, jak i wtórnych jest ograniczona, a możliwości zastąpienia niewielkie. Aktualna lista surowców krytycznych obowiązująca w Unii Europejskiej (UE) liczy 27 pozycji. Zadbanie o dostępność metali to nie tylko problem lokalny. Bank Światowy wykazuje, że zapotrzebowanie na aluminium, kobalt, miedź, ołów, lit, nikiel i cynk będzie dynamicznie rosło, szczególnie jeśli chcemy zrealizować globalne cele w zakresie odnawialnych źródeł energii (OZE).
Do 2050 r. turbiny wiatrowe na świecie będą wymagały o 300% więcej metali niż obecnie, panele słoneczne zużyją ich aż 200% więcej, a sektor magazynowania energii będzie ich potrzebował aż 1000% więcej. Te globalne prognozy potwierdza również OECD w badaniu dotyczącym zapotrzebowania na materiały do 2060 r. Zgodnie z obliczeniami światowy popyt na metale nieżelazne wzrośnie szybciej niż na jakikolwiek inny surowiec – z 7 do 19 gigaton rocznie.
Energetyka to nie jedyny obszar szybkiego wzrostu zapotrzebowania na surowce. Według badań zleconych przez International Copper Association (ICA), ponad 100 tys. ton miedzi będzie potrzebne do zbudowania 40 mln punktów ładowania niezbędnych do obsługi pojazdów elektrycznych wchodzących na rynek do 2027 r. Miedź jest stosowana w portach kabli ładujących, ładowarkach i okablowaniu do paneli elektrycznych.
– Realizacja scenariusza budowy globalnej gospodarki niskoemisyjnej to nie tylko energetyka, ale również potężne inwestycje w czystą mobilność. W obu przypadkach metale kolorowe odgrywają kluczową rolę. Zapotrzebowanie na te surowce będzie dynamicznie rosło wraz z rozwojem OZE i elektromobilności – wskazuje Magdalena Szlezyngier, ekspert ds. Przemysłu Wytwórczego i Spożywczego w DNB Bank Polska.
Rola metali kolorowych w GOZ
Tymczasem rosnący popyt na metale kolorowe może zostać częściowo zaspokojony przez recykling odpadów. W ten sposób można ochronić nieodnawialne lub trudno odnawialne źródła surowców naturalnych, a jednocześnie znacznie zmniejszyć ilość odpadów zgromadzonych na składowiskach. Obecnie poziom wytwarzania odpadów przemysłowych na świecie jest 18-krotnie wyższy niż odpadów komunalnych. Głównym problemem jest jednak ich nieefektywne wykorzystanie. Cenne zużyte materiały są ciągle albo marnowane, albo eksportowane. Według stowarzyszenia Eurometeaux w 2014 r. z Europy wywieziono prawie 2 mln ton złomu, w tym aluminium i miedź, a także 1,3 mln ton odpadów elektronicznych.
W 2018 r. UE podjęła działania i wdrożyła pakiet dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym (ang. Circular Economy Package) będący szczegółowym planem działań w kierunku rozwoju produkcji bezodpadowej, wdrożenia procesów recyklingu oraz ponownego użycia odpadów. Polska także rozpoczęła prace nad strategią wprowadzenia koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ). W 2018 r. powstała „mapa drogowa” wskazująca kluczowe obszary działań dla Polski umożliwiające transformację z gospodarki linearnej do modelu ekonomii cyrkularnej. Aktualnie trwają uzgodnienia i konsultacje publiczne.
– Pomimo tego, że nasz kraj stawia dopiero pierwsze kroki w kierunku GOZ, w polskim otoczeniu biznesowym i w sektorze metalurgicznym już od dłuższego czasu działają spółki, które z sukcesem pozyskują metale wykorzystując recykling i odnoszą sukcesy nie tylko lokalnie, ale również na arenie europejskiej – przekonuje Magdalena Szlezyngier.
Niezbędne metale kolorowe – cyna i cynk
Jednym z surowców, w którego odzysku odgrywamy istotną rolę w Europie, jest cyna. Metal ten jest kojarzony z elektroniką, jednak jego wykorzystanie jest szersze, a wraz z rozwojem nowych technologii (szczególnie w zakresie wytwarzania i magazynowania energii odnawialnej, w przemyśle motoryzacyjnym i medycznym) jego znaczenie będzie rosnąć.
Działająca w Polsce firma Fenix Metals posiada zakład wyspecjalizowany w odzysku cyny. Jej działania chronią zasoby naturalne poprzez zaawansowany technologicznie recykling większości odpadów zawierających cynę do postaci rafinowanych metali i produktów. Firma jest drugim największym europejskim producentem rafinowanej cyny z 10-procentowym udziałem w konsumpcji cyny na rynku europejskim i ponad 30-procentowym udziałem w produkcji rafinowanej cyny w procesach recyklingu.
Cynk zajmuje czwarte miejsce pod względem wykorzystania metali w różnych gałęziach gospodarki – wyprzedzają go jedynie żelazo, aluminium i miedź. Znaczenie tego metalu jest nieocenione zwłaszcza w sektorze budowlanym i samochodowym, jednak szczególne właściwości fizyczne i chemiczne cynku sprawiają, że wachlarz jego zastosowań jest wyjątkowo szeroki w tym m.in. do produkcji baterii.
Spółka ZGH Bolesław (ZGH) to jedyny producent cynku w Polsce. Recykling zapewnia dziś firmie 35% surowca. Jednak realizowane programy inwestycyjne mają zwiększyć udział odzysku do 50% w ciągu kilku kolejnych lat.
Niezbędne metale kolorowe – aluminium
Aluminium to kolejny metal kolorowy o dużym znaczeniu. Jest ono masowo wykorzystywane przez przemysł motoryzacyjny. Prognozuje się, że zapotrzebowanie na aluminiowe części samochodowe będzie rosło w tempie nawet 30 proc. rocznie. Metal ten odegra także kluczową rolę przy produkcji aut elektrycznych oraz w przypadku proekologicznych rozwiązań energetycznych (panele fotowoltaiczne oraz komponenty dla elektrowni wiatrowych). Dodatkową zaletą recyklingu aluminium jest fakt, że do wyprodukowania pełnowartościowego surowca wtórnego potrzebne jest tylko 5% energii niezbędnej do produkcji aluminium pierwotnego, z czym wiąże się odpowiednio mniejsza emisja CO2 do atmosfery. To sprawia, że stosowanie rozwiązań z wtórnego aluminium realnie pomaga chronić zasoby naturalne i środowisko przyrodnicze.
Grupa Alumetal prowadzi procesy recyklingu złomu aluminiowego, w których powstaje aluminium wtórne. Złom aluminium używany w procesie recyklingu to zarówno złom technologiczny-poprodukcyjny, jak i ten poamortyzacyjny powstający w wyniku rozbiórek starych budynków, recyklingu samochodów, opakowań czy aluminiowych części sprzętów gospodarstwa domowego. Ilość surowców złomowych zagospodarowanych przez Alumetal w 2018 r. wyniosła ponad 219 tys. ton.
– Recykling w tym szczególnie odzysk metali kolorowych jest koniecznością, a zarazem wyzwaniem, przed którym stoi współczesny świat i bez którego nie zrealizujemy transformacji w kierunku globalnej gospodarki niskoemisyjnej. Optymizmem może napawać fakt, że rośnie świadomość wagi tego zagadnienia zarówno po stronie instytucji, jak i biznesu – podsumowuje Magdalena Szlezyngier
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. sozosfera.pl
