Komisja Europejska (KE) poinformowała, że zrobiła kolejny ważny krok w kierunku ochrony środowiska. Dokonała tego, przyjmując na podstawie unijnych przepisów w dziedzinie chemikaliów (REACH), środki ograniczające stosowanie mikrodrobin plastiku celowo dodawanych do produktów. Nowe przepisy mają zapobiec uwolnieniu do środowiska ok. 0,5 mln ton mikrodrobin plastiku. Według KE, pozwolą też zapobiec sprzedaży mikrodrobin plastiku jako takich oraz produktów, do których celowo się je dodaje i z których są one uwalniane do środowiska w trakcie użytkowania. W należycie uzasadnionych przypadkach zastosowanie mają odstępstwa i okresy przejściowe. Jak podaje KE, mają one umożliwić zainteresowanym stronom dostosowanie się do nowych przepisów.
Co obejmuje definicja mikrodrobin plastiku?
Przyjęte ograniczenie zakłada szeroką definicję mikrodrobin plastiku – zaznacza KE. Obejmuje ona wszystkie cząstki polimerów syntetycznych o długości poniżej 5 mm, które są organiczne, nierozpuszczalne i odporne na degradację. Celem jest ograniczenie emisji celowo stosowanych mikrodrobin plastiku pochodzących z możliwie jak największej liczby produktów. Przy tej okazji KE podała kilka przykładów powszechnie stosowanych produktów, które są objęte ograniczeniem. Jest wśród nich granulat wypełniający, stosowany na sztucznych nawierzchniach sportowych. To – jak podaje KE – największe źródło celowo stosowanych mikrodrobin plastiku w środowisku. Wśród tych produktów są też kosmetyki, w których mikrodrobiny plastiku wykorzystuje się do wielu różnych celów. Wśród tych celów są: złuszczanie naskórka (mikrogranulki złuszczające) czy uzyskiwanie konkretnej tekstury, zapachu lub barwy. Przykładem powszechnie stosowanych produktów są również detergenty, zmiękczacze tkanin i brokat. Komisja wymieniła tu również nawozy, środki ochrony roślin, zabawki, leki i wyroby medyczne.
Produkty używane w zakładach przemysłowych lub nieuwalniające mikrodrobin plastiku podczas użytkowania są objęte odstępstwem od zakazu sprzedaży. Jednak ich producenci będą musieli przedstawić instrukcje dotyczące sposobu użytkowania i utylizacji produktu, aby zapobiec emisjom mikrodrobin plastiku.
Kiedy zaczną obowiązywać ograniczenia w stosowaniu mikrodorbin plastiku?
Pierwsze środki, np. zakaz stosowania luźnego brokatu i mikrogranulek złuszczających, zaczną obowiązywać po wejściu w życie ograniczenia. Ma to się stać 20 dni po 25 września br. W innych przypadkach zakaz sprzedaży zacznie obowiązywać po dłuższym okresie. Jak zaznaczyła KE, po to by dać zainteresowanym stronom czas na opracowanie i wdrożenie rozwiązań alternatywnych.
Komisja Europejska podkreśla, że angażuje się w zwalczanie zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku zgodnie z deklaracjami zawartymi w dwóch dokumemtach. Chodzi o deklaracje ujęte w Europejskim Zielonym Ładzie i w nowym planie działania UE dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym. W planie działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń KE wyznaczyła cel w postaci redukcji zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku o 30%. Ma on zostać osiągnięty do 2030 r.
Dążąc do tego celu, KE pracuje nad ograniczeniem zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku z różnych źródeł. Wśród nich wymienia: odpady z tworzyw sztucznych, przypadkowe i niezamierzone uwalnianie do środowiska (np. straty granulatu z tworzyw sztucznych, degradacja opon lub uwalnianie z odzieży). Wskazane jest tutaj także celowe wykorzystanie w produktach.
Ocenę ryzyka sporządziła ECHA
Aby rozwiązać problem zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku, a jednocześnie zapobiec ryzyku rozdrobnienia na jednolitym rynku, KE zwróciła się do Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) o ocenę ryzyka związanego z celowo dodawanymi do produktów mikrodrobinami plastiku. Poprosiła też o odpowiedź na pytanie, czy potrzebne są dalsze działania regulacyjne na szczeblu UE. Komisja dodała też, że ECHA stwierdziła, iż mikrodrobiny plastiku celowo dodawane do niektórych produktów są uwalniane do środowiska w sposób niekontrolowany. Dlatego też ECHA zaleciła ich ograniczenie.
Komisja Europejska, na podstawie dowodów naukowych przedstawionych przez ECHA opracowała wniosek o wprowadzenie ograniczeń na mocy rozporządzenia REACH. Wniosek ten został przegłosowany przez państwa członkowskie UE, a przed przyjęciem wniosek przeszedł pomyślnie kontrolę Parlamentu Europejskiego i Rady.
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
