Unia Europejska (UE) zobowiązała się do osiągnięcia zerowej emisji CO2 netto do 2050 r. Chociaż znaczna część tych wysiłków będzie związana z obniżeniem obecnych poziomów emisji w nadchodzących latach, potrzebne będą również technologie, które mogą wychwytywać CO2 lub usuwać go bezpośrednio z atmosfery, a następnie przechowywać lub wykorzystywać – podała Komisja Europejska (KE). Technologie te skoncentrują się na sektorach, w których redukcja emisji jest szczególnie trudna lub kosztowna, takich jak np. emisje procesowe z cementu lub przetwarzania odpadów na energię. W związku z tym KE przyjęła komunikat w sprawie zarządzania emisjami w przemyśle. Przedstawiono w nim szczegółowe informacje na temat tego, w jaki sposób technologie te mogłyby przyczynić się do ograniczenia emisji o 90% do 2040 r. W dokumencie tym – jak podała KE – wskazano również, jak ww. technologie mogą przyczynić się do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.
Europejskie podejście do przemysłowego zarządzania emisjami CO2
W akcie w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie Komisja zaproponowała, aby do 2030 r. UE opracowała co najmniej 50 mln ton zdolności składowania CO2 rocznie. Na podstawie oceny skutków dotyczącej zalecanego przez UE celu klimatycznego na 2040 r. liczba ta będzie musiała wzrosnąć do ok. 280 mln ton do 2040 r. W komunikacie w sprawie zarządzania emisjami w przemyśle określono kompleksowe podejście polityczne do osiągnięcia tych celów.
W komunikacie KE określono szereg działań, które należy podjąć na szczeblu unijnym i krajowym, aby umożliwić wdrożenie tych technologii i przygotowanie infrastruktury niezbędnej do stworzenia jednolitego rynku emisji CO2 w Europie w nadchodzących dziesięcioleciach. Komisja zapowiedziała, że rozpocznie prace przygotowawcze nad ewentualnym przyszłym pakietem regulacyjnym dotyczącym transportu i składowania CO2. W dokumencie tym rozważono by takie kwestie, jak struktura rynku i kosztów, dostęp stron trzecich, normy jakości CO2 lub zachęty inwestycyjne na rzecz nowej infrastruktury. Wspólne Centrum Badawcze KE opublikowało sprawozdanie na temat przyszłej sieci transportowej CO2 dla Europy i związanych z nią potrzeb inwestycyjnych.
Zwiększyć skalę rynku wychwytywania i trwałego składowania emisji CO2
Komisja oceni również ilości CO2, które należy usunąć bezpośrednio z atmosfery (przemysłowe usuwanie dwutlenku węgla), aby zrealizować ambicje UE w zakresie redukcji emisji na lata 2040 i 2050. Organ unijny oceni także ogólne cele i środki z zakresu polityki, służące ich osiągnięciu ww. ambicji. Obejmie to ocenę, w jaki sposób usuwanie i stałe składowanie mogłyby być rozliczane w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji.
Aby pomóc w zwiększeniu skali rynku wychwytywania i trwałego składowania emisji CO2, KE opracuje wytyczne dotyczące procesów wydawania pozwoleń na projekty. Utworzy też atlas potencjalnych składowisk. We współpracy z państwami członkowskimi, KE opracuje również narzędzie agregacji służące dopasowywaniu dostawców CO2 do operatorów transportu i składowania oraz odbiorców CO2.
Komisja zapewniła przy tym, że dąży do ustanowienia jasnych ram rozliczania emisji dwutlenku węgla w odniesieniu do wykorzystania wychwyconego CO2 jako zasobu. Według KE, odzwierciedlałoby to korzyści dla klimatu wynikające z wykorzystania CO2 jako zasobu w procesach przemysłowych. Pomoże to zwiększyć wykorzystanie zrównoważonego dwutlenku węgla w sektorach przemysłowych.
Stworzenie sprzyjającego otoczenia biznesowego dla łańcucha wartości CO2 w UE
Aby projekty dotyczące przemysłowego zarządzania emisjami były realizowane w terenie, KE przedstawiła szereg działań horyzontalnych, które mogłyby stworzyć atrakcyjniejsze środowisko dla inwestycji.
Inwestycje i finansowanie
Według KE, UE i państwa członkowskie powinny w dalszym ciągu promować przemysłowe projekty zarządzania emisjami dwutlenku węgla. Powinny to robić w ramach unijnych programów infrastruktury energetycznej. Mogłyby też rozważyć ważne projekty, stanowiące przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania. Komisja zaznaczyła, że oceni, czy niektóre projekty związane z wychwytywaniem CO2 mogą być już wspierane za pomocą rynkowych mechanizmów finansowania. Chodzi o aukcje przetargowe konkurencyjne jako usługa w ramach funduszu innowacyjnego.
Badania naukowe, innowacje i świadomość społeczna
Komisja rozważy także zwiększenie finansowania badań naukowych i innowacji w zakresie przemysłowych projektów zarządzania emisjami dwutlenku węgla. Będzie to realizowane za pośrednictwem istniejących instrumentów, w szczególności programu „Horyzont Europa” i funduszu innowacyjnego. Komisja będzie również wspierać ustanowienie platformy dzielenia się wiedzą na potrzeby projektów wychwytywania, wykorzystywania i składowania dwutlenku węgla (CCUS). Komisja zapewnia też, że w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi, będzie podnosić świadomość społeczną na temat tych technologii. Będzie tego dokonywać m.in. poprzez uwypuklenie płynących z nich korzyści i omówienie potencjalnych nagród dla społeczności lokalnych.
Współpraca międzynarodowa
Komisja zapowiedziała też, że przyśpieszy współpracę z partnerami międzynarodowymi w zakresie przemysłowego zarządzania emisjami dwutlenku węgla. W szczególności w zakresie harmonizacji sprawozdawczości i rozliczania działań w zakresie zarządzania uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla. Organ unijny zaznaczył też, że zapewni także, by międzynarodowe ramy ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych uwzględniały pochłanianie, w celu rozwiązania problemu emisji w sektorach, w których trudno jest obniżyć poziom emisji.
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
