Na kanwie wielu spraw prowadzonych w ostatnim czasie można zaobserwować pojawiającą się wątpliwość. Dotyczy ona tego, czy do wniosku o udzielenie pozwolenia na budowę należy dołączyć pozwolenie wodnoprawne na opróżnianie i wywóz ścieków ze zbiornika bezodpływowego (tzw. szamba). Według nomenklatury ustawy – Prawo wodne chodzi o pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie ścieków do urządzeń kanalizacyjnych będących własnością innych podmiotów.
Przykładowy stan faktyczny
Przykładowy stan faktyczny wygląda następująco. Przedsiębiorca będzie gromadzić w zbiorniku bezodpływowym ścieki przemysłowe, powstające w wyniku eksploatacji planowanego zakładu. Zakład nie został jeszcze wybudowany i uruchomiony, a przedsiębiorca dotychczas nie uzyskał pozwolenia wodnoprawnego. Stąd pojawia się pytanie: czy jego brak stanowi uchybienie w procesie budowlanym? Czy organ budowlany procedujący pozwolenie na budowę może mu wytknąć taki brak?
Na tak zadane pytanie należy udzielić odpowiedzi przeczącej. To znaczy, że na etapie pozyskiwania pozwolenia na budowę nie ma obowiązku posiadania ww. pozwolenia wodnoprawnego ani jego dołączania do wniosku o wydanie pozwolenia na budowę. Wynika to z przepisów prawa, a konkretnie z ustawy – Prawo wodne.
Pozwolenie na wprowadzanie ścieków do urządzeń kanalizacyjnych nie jest wymagane przy wniosku o pozwolenie na budowę
Przepisy ustawy dokładnie precyzują, jakie pozwolenia wodnoprawne powinny zostać pozyskane przed udzieleniem pozwolenia na budowę. Jest o tym mowa w art. 388 ust. 2 Prawa wodnego. Wskazane wyżej pozwolenia wodnoprawne powinny zostać dołączone do wniosku o pozwolenie na budowę (co wynika z art. 388 ust. 2 i 5 Prawa wodnego w związku z art. 33 ust. 2 pkt 1 Prawa budowlanego). Wśród pozwoleń wodnoprawnych stanowiących załącznik do wniosku o udzielenie pozwolenia na budowę nie zostały wymienione m.in. pozwolenia wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód (art. 34 w związku z art. 389 pkt 2 Prawa wodnego – jest to m.in. pozwolenie na wprowadzenie ścieków do urządzeń kanalizacyjnych będących własnością innych podmiotów) czy usługi wodne. Tym samym nie jest konieczne dołączanie ich na etapie wniosku o udzielenie pozwolenia na budowę.
Innymi słowy, powyższy obowiązek nie dotyczy wszystkich pozwoleń wodnoprawnych, a jedynie tych, które enumeratywnie wymieniono w ustawie Prawo wodne w art. 388 ust. 2. Chodzi tu w szczególności o pozwolenie na wykonanie urządzeń wodnych.
Pozwolenia wodnoprawne niewymagane przy wniosku o pozwolenie na budowę
Poniżej wymienione zostały pozwolenia wodnoprawne, których dołączenie do wniosku o pozwolenie na budowę jest obowiązkowe. Są to pozwolenia wymienione w:
- art. 389 pkt 6-10 Prawa wodnego, czyli pozwolenie wodnoprawne na:
- wykonanie urządzeń wodnych;
- regulację wód, zabudowę potoków górskich oraz kształtowanie nowych koryt cieków naturalnych;
- zmianę ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód, mającą wpływ na warunki przepływu wód;
- prowadzenie przez wody powierzchniowe płynące oraz przez wały przeciwpowodziowe obiektów mostowych, rurociągów, przewodów w rurociągach osłonowych lub przepustów;
- prowadzenie przez śródlądowe drogi wodne oraz przez wały przeciwpowodziowe napowietrznych linii energetycznych i telekomunikacyjnych.
b. art. 390 ust. 1 pkt 1 Prawa wodnego, czyli pozwolenie wodnoprawne na lokalizowanie na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz nowych obiektów budowlanych.
W przypadku innych pozwoleń wodnoprawnych takiego obowiązku nie ma.
Oprócz tego należy zwrócić uwagę na inną kwestię. W analizowanym przykładowym stanie faktycznym (tj. brak funkcjonowania zakładu, gdyż nie został on dotąd zrealizowany) nie zaktualizował się jeszcze obowiązek pozyskania (posiadania) pozwolenia wodnoprawnego.
Pozwolenie na wprowadzanie ścieków przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych
Potencjalnym pozwoleniem, które firma będzie musiała uzyskać, jest pozwolenie na szczególne korzystanie z wód wymienione w art. 34 pkt 3 w związku z art. 389 pkt 2 Prawa wodnego. Mowa o pozwoleniu na wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych, będących własnością innych podmiotów, ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego określone w przepisach wydanych na podstawie art. 100 ust. 1 Prawa wodnego. Chodzi o Rozporządzenie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 28 czerwca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (DzU z 2019 r. poz. 1220).
Zanim zakład nie powstanie i nie zacznie generować ścieków nie wiadomo, jaki skład jakościowy będą miały te ścieki. Dopiero po zrealizowaniu inwestycji i uruchomieniu zakładu będzie możliwe pobranie prób i zbadanie jakości ścieków. Jeżeli będą zawierały substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego, określone w ww. rozporządzeniu, to wywóz tych ścieków przez podmiot zewnętrzny będzie wymagał pozwolenia wodnoprawnego (pozwolenie należy uzyskać przed pierwszym wywozem ścieków, wcześniej nie jest ono konieczne).
Nie wiadomo, czy pozwolenie wodnoprawne będzie w ogóle konieczne
Reasumując, przed wybudowaniem i uruchomieniem zakładu nie wiadomo, czy pozwolenie wodnoprawne na wywóz ścieków w ogóle będzie konieczne. Stąd nie można żądać jego dołączenia do wniosku budowlanego, ponieważ w art. 32 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego w związku z art. 33 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlane chodzi wyłącznie o pozwolenia, które są wymagane. W omawianej przykładowej sprawie pozwolenie nie jest jeszcze wymagane.
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
Artykuł został opublikowany w ramach współpracy z Kancelarią Radcy Prawnego Dominiki Nosal