20 kwietnia br. Prezydent RP podpisał Ustawę z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw. Wprowadza ona istotne zmiany w prawie środowiskowym w Polsce. Ustawa została opublikowana 28 kwietnia br. (DzU z 2021 nr 784).
Istotne zmiany w prawie środowiskowym pod wpływem uzasadnionej opinii Komisji Europejskiej
Celem ustawy jest realizacja zobowiązania wynikającego z odpowiedzi na uzasadnioną opinię Komisji Europejskiej z 7 marca 2019 r. (naruszenie nr 2016/2046), skierowaną do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Uzasadniona opinia została przygotowana w sprawie uchybienia zobowiązaniom określonym w art. 11 ust. 1 i 3 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko (tzw. dyrektywa EIA). Komisja Europejska wskazała, że rozwiązania zastosowane w polskim porządku prawnym, w ustawach regulujących wydawanie decyzji dla przedsięwzięć objętych przepisami dyrektywy EIA, tj. przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, w pewnych przypadkach wykluczają, z mocy prawa, możliwość zwrócenia się do sądu o przyznanie środków tymczasowych, tak aby można było zawiesić wykonanie przedsięwzięcia i zapobiec wynikającej z niego szkodzie dla środowiska do czasu rozstrzygnięcia, czy decyzje te zostały wydane zgodnie z przepisami dyrektywy EIA.
W stanowisku z 8 maja 2019 r. polski rząd uznał, że wymienione przez Komisję Europejską naruszenia wymagają podjęcia odpowiednich prac legislacyjnych.
Istotne zmiany w prawie środowiskowym – zmiany w u.o.o.ś.
W efekcie tych prac do Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (u.o.o.ś.) wprowadzono rozwiązania, mające zapewnić zgodność polskich przepisów z art. 11 ust. 1 i 3 dyrektywy EIA.
Dokonane zmiany dotyczą m.in. możliwości wnioskowania do organu odwoławczego o wstrzymanie natychmiastowej wykonalności decyzji. W przepisach uwzględniono także możliwość wniesienia zażalenia na postanowienie organu odwoławczego o odmowie wstrzymania natychmiastowej wykonalności decyzji środowiskowej oraz postanowienia o wstrzymaniu natychmiastowej wykonalności decyzji środowiskowej, wraz z prawem do wniesienia skargi do sądu na rozstrzygnięcie w tej sprawie.
Nowo przyjęte przepisy przewidują również wprowadzenie przesłanki, na podstawie której sąd administracyjny może wstrzymać wykonanie ostatecznej decyzji środowiskowej.
Wprowadzenie obligatoryjnego zawieszenia postępowania w sprawie zezwolenia na inwestycję w przypadku wstrzymania wykonania decyzji środowiskowej – to kolejna zmiana w przepisach.
Jakie jeszcze istotne zmiany w prawie środowiskowym wprowadza omawiana ustawa?
Przewidziano również możliwość wniesienia przez strony postępowania w sprawie decyzji środowiskowej oraz przez organizacje ekologiczne, spełniające wymogi, o których mowa w art. 86 g ust. 1 nowelizowanej u.o.o.ś., odwołania od zezwolenia na inwestycję w zakresie zgodności z decyzją środowiskową. Podpisana przez Prezydenta RP ustawa daje także możliwość złożenia skargi do sądu administracyjnego w tym zakresie, a także możliwość wnioskowania w tej skardze o wstrzymanie zezwolenia na realizację inwestycji.
Zgodnie z nowymi przepisami, wprowadzono obowiązek udostępnienia treści zezwolenia na inwestycję w Biuletynie Informacji Publicznej. Podobnie jest z obowiązkiem udostępnienia treści decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach – również muszą się one znaleźć w Biuletynie Informacji Publicznej.
Wprowadzono także zmiany w przepisach specustaw inwestycyjnych, mające na celu wzmocnienie kontroli nad prawidłowością rozstrzygnięć w postępowaniu odwoławczym, sądowo-administracyjnym czy w trybach nadzwyczajnych (stwierdzenie nieważności, wznowienie postępowania).
Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od daty ogłoszenia.
Artykuł opracowano na podstawie informacji opublikowanej na stronie Prezydenta RP.
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)