Artykuł 74 ust. 1 Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, wskazuje szczegółowy wykaz załączników do wniosku o wydanie decyzji środowiskowej, czyli decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Jednym z tych załączników jest analiza kosztów i korzyści.
Obligatoryjne załączniki do wniosku o wydanie decyzji środowiskowej
Do obligatoryjnych załączników należą m.in. kopia mapy ewidencyjnej w postaci papierowej lub elektronicznej. Jest tu wskazana również mapa z zaznaczonym obszarem realizacji i oddziaływania planowanego przedsięwzięcia. A w niektórych przypadkach, wypis z rejestru gruntów lub inny dokument, w postaci papierowej lub elektronicznej, wydane przez organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków, pozwalający na ustalenie stron postępowania, zawierający co najmniej numer działki ewidencyjnej oraz, o ile zostały ujawnione: numer jej księgi wieczystej, imię i nazwisko albo nazwę oraz adres podmiotu ewidencyjnego.
Pośród wskazanych w ww. artykule dokumentów zaznaczono również, że załącznikiem do wniosku o wydanie decyzji środowiskowej będzie analiza kosztów i korzyści. Chodzi o analizę, o której mowa w art. 10a ust. 1 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (DzU z 2022 r. poz. 1385, z późn. zm.). Kluczowym w tym przypadku jest odniesienie do zapisów art. 10a ust. 1 ustawy Prawo energetyczne. To właśnie z jego treści będzie wynikało, jakie podmioty są zobligowane do sporządzenia i przedłożenia analizy kosztów i korzyści, w ramach składanego wniosku o wydanie decyzji środowiskowej.
Analiza kosztów i korzyści w prawie unijnym
Pojęcie „analizy kosztów i korzyści” wprowadza treść Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej. Zgodnie z art. 14 ust 5 lid ww. dyrektywy:
„Państwa członkowskie zapewniają, by analiza kosztów i korzyści zgodna z załącznikiem IX część 2 została przeprowadzona w przypadku, gdy po dniu 5 czerwca 2014 r.:
a) planuje się nową cieplną instalację elektroenergetyczną, której całkowita znamionowa moc cieplna dostarczona w paliwie przekracza 20 MW; analiza służy ocenie kosztów i korzyści zrealizowania tej instalacji jako wysokosprawnej instalacji kogeneracyjnej;
b) istniejąca cieplna instalacja elektroenergetyczna, której całkowita znamionowa moc cieplna dostarczona w paliwie przekracza 20 MW, jest poddawana znacznej modernizacji; analiza służy ocenie kosztów i korzyści przekształcenia tej instalacji w wysokosprawną instalację kogeneracyjną;
c) planuje się budowę lub znaczną modernizację instalacji przemysłowej, której całkowita znamionowa moc cieplna dostarczona w paliwie przekracza 20 MW i która generuje ciepło odpadowe na użytecznym poziomie temperatury; analiza służy ocenie kosztów i korzyści wykorzystywania ciepła odpadowego w celu zaspokojenia ekonomicznie uzasadnionego zapotrzebowania, w tym poprzez kogenerację, oraz przyłączenia tej instalacji do sieci ciepłowniczej i chłodniczej;
d) planuje się nową sieć ciepłowniczą i chłodniczą lub w istniejącej sieci planuje się nową instalację wytwarzającą energię o całkowitej znamionowej mocy cieplnej dostarczonej w paliwie przekraczającej 20 MW lub planuje się znaczną modernizację istniejącej instalacji w celu oceny kosztów i korzyści wykorzystania ciepła odpadowego z pobliskich instalacji przemysłowych”.
Analiza kosztów i korzyści w przepisach polskich
Powyższe przepisy unijne zaimplementowane zostały do prawa krajowego, w treści Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawa energetyczne. Zgodnie z art. 10a tej ustawy, analizę kosztów i korzyści sporządza się z uwzględnieniem:
1) zainstalowanej mocy elektrycznej lub zainstalowanej mocy cieplnej;
2) rodzaju paliwa zużywanego do wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła;
3) planowanej liczby godzin pracy jednostki wytwórczej lub sieci ciepłowniczej, lub sieci chłodniczej w ciągu roku;
4) lokalizacji jednostki wytwórczej lub sieci ciepłowniczej, lub chłodniczej;
5) zapotrzebowania na energię elektryczną lub ciepło, lub chłód.
Również zgodnie z treścią cytowanej wyżej ustawy, analiza kosztów i korzyści opiera się na opisie planowanej budowy, przebudowy lub znacznej modernizacji jednostki wytwórczej, sieci ciepłowniczej lub sieci chłodniczej. Zawiera ona także analizę ekonomiczną obejmującą analizę finansową, która odzwierciedla rzeczywiste przepływy pieniężne z nakładów inwestycyjnych poniesionych na budowę, przebudowę lub znaczną modernizację jednostki wytwórczej, sieci ciepłowniczej lub sieci chłodniczej oraz planowane koszty i przychody z ich eksploatacji. Sporządza się ją na okres cyklu życia planowanej jednostki wytwórczej, sieci ciepłowniczej lub sieci chłodniczej.
Dla jakich inwestycji sporządza się analizę?
Zapisy art. 10b Prawa energetycznego wskazują że przedsiębiorstwa energetyczne oraz inni przedsiębiorcy sporządzają analizę kosztów i korzyści wykorzystania ciepła odpadowego, jeżeli planują:
1) budowę jednostki wytwórczej o mocy nominalnej cieplnej przekraczającej 20 MW – sporządzają analizę kosztów i korzyści wybudowania nowej jednostki kogeneracji w miejsce pracującej jednostki wytwórczej;
2) przebudowę lub znaczną modernizację jednostki wytwórczej o mocy nominalnej cieplnej przekraczającej 20 MW – sporządzają analizę kosztów i korzyści przebudowy lub znacznej modernizacji tej jednostki wytwórczej na jednostkę kogeneracji;
3) budowę lub przebudowę, lub znaczną modernizację elektrowni lub elektrociepłowni przemysłowej, w rozumieniu przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1099/2008 z dnia 22 października 2008 r. w sprawie statystyki energii (Dz. Urz. UE L 304 z 14.11.2008, str. 1, z późn. zm.), o mocy nominalnej cieplnej przekraczającej 20 MW lub wytwarzającej ciepło odpadowe z instalacji przemysłowej – sporządzają analizę kosztów i korzyści wykorzystania tego ciepła, w tym w wysokosprawnej kogeneracji, oraz przyłączenia wybudowanej lub przebudowanej, lub poddanej znacznej modernizacji elektrowni lub elektrociepłowni przemysłowej do sieci ciepłowniczej lub chłodniczej;
4) budowę sieci ciepłowniczej lub sieci chłodniczej lub przyłączenie do tej sieci jednostki wytwórczej o mocy nominalnej cieplnej przekraczającej 20 MW, lub przebudowę, lub znaczną modernizację tej jednostki wytwórczej.
Kto sporządza analizę?
Z powyższych przepisów wynika, że przedsiębiorstwa energetyczne, zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub ciepła, przesyłaniem i dystrybucją ciepła oraz inni przedsiębiorcy, planujący budowę, przebudowę lub znaczną modernizację po 5 czerwca 2014 r. jednostki wytwórczej o mocy nominalnej cieplnej powyżej 20 MW, sieci ciepłowniczej lub sieci chłodniczej, sporządzają analizę kosztów i korzyści budowy, przebudowy lub znacznej modernizacji tej jednostki lub sieci ciepłowniczej, lub sieci chłodniczej. Taka analiza kosztów i korzyści ma na celu określenie najbardziej efektywnych, pod względem zasobów, oraz najbardziej opłacalnych rozwiązań umożliwiających spełnienie wymogów w zakresie ogrzewania i chłodzenia.
Stosownie do art. 10b ust. 6 Prawa energetycznego, przez moc nominalną cieplną, o której mowa w ust. 1 oraz w art. 10a ust. 1, rozumie się ilość energii wprowadzonej w paliwie do źródła spalania paliw w jednostce czasu przy jego nominalnym obciążeniu. Jednostka wytwórcza zaś, to zgodnie z ww. ustawą to wyodrębniony zespół urządzeń należący do przedsiębiorstwa energetycznego, służący do wytwarzania energii i wyprowadzania mocy.
Obowiązek sporządzenia – i przedłożenia na potrzeby procedury środowiskowej – analizy kosztów i korzyści został – zgodnie z powyższym – nałożony na wskazane w art. 10a ustawy Prawo energetyczne podmioty, planujące budowę, przebudowę lub znaczną modernizację jednostki wytwórczej o mocy nominalnej cieplnej przekraczającej 20 MW, sieci ciepłowniczej lub chłodniczej. Jak wynika z art. 10a cytowanej ustawy, analiza kosztów i korzyści dotyczy budowy, przebudowy lub znacznej modernizacji jednostki wytwórczej o mocy nominalnej cieplnej powyżej 20 MW, a także sieci ciepłowniczej lub chłodniczej niezależnie od mocy.
Analiza kosztów i korzyści dla odnawialnych źródeł energii, takich jak instalacje fotowoltaiczne, czy turbiny wiatrowe
Obowiązek przedłożenia analizy kosztów i korzyści został zakreślony w prawie polskim zapisami Prawa energetycznego. W regulacji tej jako parametr brzegowy wskazano moc nominalną. Została ona zdefiniowana jako ilość energii wprowadzona w paliwie do źródła jego spalania, w jednostce czasu, przy jego nominalnym obciążeniu.
Powyższe pozwala jasno określić, że obowiązkiem dołączenia do wniosku o wydanie decyzji środowiskowej opracowania z analizy kosztów i korzyści są wyłącznie planowane instalacje, w których dochodzić będzie do spalania paliw, a także sieci ciepłownicze i chłodnicze. Zatem wymóg ten nie odnosi się do takich inwestycji jak turbiny wiatrowe oraz instalacje fotowoltaiczne, chyba że realizowane będą one jako przedsięwzięcia powiązane technologicznie z instalacjami kwalifikującymi do wymogu przedłożenia przedmiotowego opracowania.
fot. na otwarcie sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
Artykuł opublikowany w ramach współpracy z LC Consulting
