Naliczanie opłat za korzystanie ze środowiska to chyba jeden z najczęściej dotykających przedsiębiorców obowiązków, wynikających z przepisów ochrony środowiska (więcej). Równie popularnym jest konieczność składania raportu o emisjach gazów cieplarnianych do Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami Gazów Cieplarnianych (tzw. raportu KOBIZE).
Obowiązek ten wynika z art. 7 ust. 1 Ustawy z 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (t.j, DzU z 2013 r. poz. 1107) i odnosi się do każdego podmiotu korzystającego ze środowiska, który w wyniku swojej działalności wprowadza do powietrza tzw. gazy cieplarniane i inne substancje. W praktyce oznacza to, że nawet najmniejszy przedsiębiorca, korzystający na potrzeby własnej działalności gospodarczej z samochodu lub kotła grzewczego, jest zobowiązany do sporządzenia takiego sprawozdania – czyli podobnie jak w przypadku opłat za korzystanie ze środowiska. W przeciwieństwie jednak do systemu „opłatowego”, raport KOBIZE obejmuje wyłącznie informacje dotyczące wprowadzania zanieczyszczeń do powietrza.
Sposób składania sprawozdania
Wspomniana ustawa obliguje wszystkie podmioty korzystające ze środowiska, wprowadzające zanieczyszczenia do powietrza, do składania raportu do końca lutego każdego roku za poprzedni rok kalendarzowy.
Ciekawostką jest to, że raport składany do KOBIZE jest pierwszym sprawozdaniem w przepisach ochrony środowiska, które przedkłada się wyłącznie w wersji elektronicznej, poprzez dedykowaną aplikację. Żeby jednak uzyskać możliwość raportowania, trzeba najpierw dokonać rejestracji podmiotu korzystającego ze środowiska na stronie www.krajowabaza.kobize.pl i złożyć wniosek o utworzenie indywidualnego konta. Dopiero po uzyskaniu dostępu do takiego konta, przedsiębiorca może dokonywać przedkładania kolejnych raportów.
Login oraz hasło umożliwiające wysłanie raportu KOBIZE są przydzielane po uprzednim wypełnieniu wniosku o uzyskanie dostępu do konta w Krajowej Bazie. Okres zakładania konta trwa ok. 21 dni. Do wniosku należy dołączyć oryginały lub kopie potwierdzone za zgodność z oryginałem następujących dokumentów:
- aktualnego odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego, nie starszego niż trzy miesiące (w przypadku spółek prawa handlowego) bądź wydruku ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości, którego nie trzeba potwierdzać za zgodność z oryginałem;
- zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej (w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą);
- umowy spółki cywilnej w celu weryfikacji prawidłowości reprezentacji (w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej);
- zaświadczenia potwierdzającego nadanie numeru REGON, jeżeli numer taki nie został nadany – zaświadczenia o wpisie do innego rejestru umożliwiającego weryfikację danych podmiotu (np. zaświadczenia o wpisie do ewidencji producentów z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność rolniczą lub ogrodniczą).
Jakie dane zawiera raport?
Zgodnie z art. 6 ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji, każdy raport powinien zawierać dane o:
- wielkościach emisji gazów cieplarnianych i innych substancji wprowadzanych do powietrza przez podmioty korzystające ze środowiska;
- wielkościach produkcji oraz charakterystyce surowców i paliw towarzyszących emisjom;
- środkach technicznych mających na celu zapobieganie lub ograniczanie emisji;
- wielkościach emisji zredukowanej i emisji unikniętej w wyniku przedsięwzięć realizowanych przez podmioty korzystające ze środowiska oraz terminach osiągnięcia tych redukcji;
- planowanych terminach uruchomienia nowych przedsięwzięć oraz wielkości emisji gazów cieplarnianych i innych substancji wprowadzanych do powietrza z tych przedsięwzięć.
Elektroniczny sposób wprowadzania danych wymusza na podmiocie przedkładającym raport, by zawarł w swoim sprawozdaniu wszystkie wymagane wyżej informacje.
Powiązanie z opłatami i sankcje
Docelowo raport KOBIZE ma zastąpić system opłat za korzystanie ze środowiska, jednak – zgodnie z przepisami przejściowymi – ma to nastąpić najwcześniej w 2017 r. Do tej pory przedsiębiorcy powinni zatem składać oba sprawozdania.
Póki co, za nieprzekazywanie raportu KOBIZE ustawodawca nie określił żadnych sankcji karnych, czy to w postaci mandatu czy też administracyjnej kary pieniężnej. Jednak warto zwrócić uwagę na fakt, iż przy kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska przedsiębiorca zostaje zobowiązany tzw. zarządzeniem pokontrolnym do wykonania tego obowiązku.