Podstawę prawną do wydawania pozwoleń zintegrowanych stanowi Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Organami ochrony środowiska właściwymi do wydania pozwoleń zintegrowanych są starosta lub marszałek województwa (ten drugi w przypadku przedsięwzięć klasyfikowanych jako mogące znacząco oddziaływać na środowisko).
Należy zauważyć, że pozwolenia zintegrowanego wymaga eksploatacja instalacji, której funkcjonowanie, ze względu na rodzaj i skalę prowadzonej w niej działalności, może powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości, z wyłączeniem instalacji lub ich części stosowanych wyłącznie do badania, rozwoju lub testowania nowych produktów lub procesów technologicznych. Doprecyzowanie tego zapisu znajduje się w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości. Wskazano w nim instalacje, jakie wymagają pozwolenia zintegrowanego. Bardzo często słyszy się o zakładach, które funkcjonują w oparciu o ten dokument. Zastępuje on bowiem cząstkowe pozwolenia środowiskowe (na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza, wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, na pobór wód czy wytwarzanie odpadów). Ma ono charakter swoistej licencji na działanie zakładów. Pozwolenie to, jako decyzja administracyjna, określa więc granice funkcjonowania instalacji w zakresie ochrony środowiska. Do kontroli zakładów posiadających te pozwolenia upoważnione są organy je wydające oraz wojewódzki inspektor ochrony środowiska (WIOŚ).
Wstrzymanie instalacji, gdy brak pozwolenia zintegrowanego
Gdy podmiot korzystający ze środowiska działa bez wspomnianej powyżej decyzji, wówczas – na podstawie art. 365 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska – WIOŚ wstrzyma, w drodze decyzji, użytkowanie instalacji eksploatowanej bez wymaganego pozwolenia zintegrowanego. Sytuacja ta wstępuje w momencie, gdy WIOŚ w drodze kontroli stwierdza przede wszystkim wypełnienie dyspozycji przepisu mówiącego o pozwoleniu zintegrowanym. Przedmiotem decyzji wydanej w oparciu o ww. przepis ma być wstrzymanie użytkowania instalacji lub obiektu.
Postępowanie z urzędu
Wstrzymanie instalacji lub obiektu następuje w całości. Postępowanie administracyjne w tym zakresie wszczyna się z urzędu. W tym miejscu przywołać należy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (WSA) z 11 kwietnia 2007 r. (sygn. akt. IV SA/Wa 316/07, Lex 336985), w którym sąd stwierdził, że „postępowanie w sprawie wstrzymania użytkowania instalacji, może zostać wszczęte jedynie z urzędu. Ustawodawca nie przewidział natomiast, aby z żądaniem wszczęcia takiego postępowania mogły wystąpić inne podmioty, które czują się poszkodowane prowadzoną działalnością”. Ponadto WSA dodał: „regułą jest, że środki administracyjne jako podejmowane w interesie publicznym są stosowane z urzędu, co znajduje m.in. potwierdzenie w art. 375 ustawy Prawo ochrony środowiska”.
Konsekwencją niedopełnienia formalnego obowiązku posiadania pozwolenia zintegrowanego jest zatem wstrzymanie funkcjonowania instalacji lub obiektu przez WIOŚ. Jednak w sytuacji, gdy wniosek o wstrzymanie instalacji złoży mieszkaniec, WIOŚ odmawia podjęcia działania w tym zakresie. Wszcząć postępowanie w tej sprawie może bowiem tylko z własnej inicjatywy.
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
