Wojewódzcy inspektorzy ochrony środowiska (WIOŚ) podstawowy zakres zadań i kompetencji mają określony w Ustawie z dnia 20 maja 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (t.j. DzU z 2021 r. poz. 1070). Jednym z zadań jest kontrola wykonywania znacznej części obowiązków określonych przez Ustawę z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. DzU z 2021 r. poz. 779, ze zm.). Kontrola ta dotyczy m.in. realizacji zadań obejmujących gospodarowanie odpadami przez przedsiębiorców.
Niejednokrotnie zadania te dotyczą także udostępniania WIOŚ-om w czasie rzeczywistym dostępu do monitoringu wizyjnego. Sposób jego funkcjonowania określony został w ustawie o odpadach, a także w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 29 sierpnia 2019 r. w sprawie wizyjnego systemu kontroli miejsc magazynowania lub składowania odpadów (DzU z 2019 r. poz. 1755). Kiedy wymagany jest monitoring wizyjny, określa w szczególności art. 25 ust. 6a ustawy o odpadach.
Zapis ogólny w ustawie
Tym samym posiadacz odpadów, obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na wytwarzanie odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów lub pozwolenia zintegrowanego uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów, prowadzący magazynowanie odpadów, z wyjątkiem wstępnego magazynowania odpadów przez ich wytwórcę, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5a (magazynowanie odpadów – rozumie się przez to czasowe przechowywanie odpadów obejmujące wstępne magazynowanie odpadów przez ich wytwórcę), lub zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany do prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów, zgodnie z ust. 6b-6f, 6h i 6i ustawy o odpadach oraz z przepisami wspomnianego powyżej rozporządzenia. Należy zatem zwrócić szczególną uwagę na obowiązek wynikający z art. 25 ust. 6f i ust. 6h, a więc konieczność zgłoszenia monitoringu wizyjnego WIOŚ-om.
Zgłoszenie monitoringu wizyjnego – kiedy powstaje obowiązek?
W przypadku magazynowania lub składowania następujących odpadów palnych:
1) paliwo alternatywne oraz odpady przeznaczone bezpośrednio do produkcji takiego paliwa,
2) papier oraz tektura,
3) tekstylia,
4) odpady wielkogabarytowe, z wyłączeniem odpadów metali,
5) tworzywa sztuczne, w tym folia, oraz opony i inne odpady z gumy,
6) drewno i odpady drewnopochodne,
7) odpady pochodzące z przetwarzania odpadów komunalnych, z wyłączeniem odpadów pochodzących z termicznego przetwarzania odpadów,
8) odpady wielomateriałowe złożone z materiałów, o których mowa w pkt. 2, 3, 5 lub 6
– posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania wyżej wymienionych zezwoleń (pozwoleń) lub zarządzający składowiskiem odpadów zapewnia WIOŚ-owi właściwemu ze względu na lokalizację miejsca magazynowania lub składowania odpadów dostępność obrazu z wizyjnego systemu kontroli tego miejsca w czasie rzeczywistym przez system teleinformatyczny. Odbywa się to przez przekazanie informacji umożliwiających logowanie do wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów w sposób zapewniający zachowanie tych informacji w poufności.
Zgłoszenie monitoringu wizyjnego, kiedy WIOŚ ma wgląd?
Następnie wojewódzcy inspektorzy ochrony środowiska wykorzystują dostęp do rejestrowanego obrazu w czasie rzeczywistym w dwóch przypadkach: w trakcie kontroli prowadzonej na podstawie art. 9 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska lub uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa bądź wykroczenia. W ustawie wyraźnie wskazano, o jakiego rodzaju przestępstwa czy wykroczenia chodzi, np. odpadowe (art. 183 kodeksu karnego).
Zgłoszenie monitoringu wizyjnego – słowo podsumowania
Nieprowadzenie wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów albo prowadzenie tego systemu niezgodnie z przepisami podlega administracyjnej karze pieniężnej nie mniejszej niż 5000 zł i nie mogącej przekroczyć 1 000 000 zł.
Prowadzenie monitoringu wizyjnego ma na celu zapobieganie niewłaściwemu magazynowaniu odpadów, które jest istotne ze względu na bezpieczeństwo życia i zdrowia ludzi oraz środowiska i przeciwdziałanie występowaniu negatywnych skutków takich zdarzeń jak np. pożary odpadów palnych, a jego brak spowoduje, że WIOŚ nie ma możliwości sprawowania skutecznej kontroli, zwłaszcza w sytuacji, gdyby wystąpiło takie zdarzenie. W 2021 r. pomorski WIOŚ wymierzył kilkanaście administracyjnych kar pieniężnych za naruszenia związane z nieprowadzeniem lub niewłaściwym prowadzeniem monitoringu wizyjnego, w tym niezgłoszenia i uniemożliwienia dostępu w czasie rzeczywistym do monitoringu wizyjnego.
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)