18 września br. ukazał się komentarz Ministerstwa Środowiska w sprawie wydania objaśnienia prawnego, dotyczącego art. 63 Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (nr pisma: DGO-III.021.380.2019.MK). Wyjaśnienia prawne stanowią odpowiedź na złożony w tym zakresie wniosek Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców.
Zgodnie z art. 63 ustawy o odpadach, podmiot, o którym mowa w art. 57 ust. 1 tej ustawy, jest obowiązany umieszczać numer rejestrowy na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością. Dotyczy to zatem:
- wprowadzających sprzęt i autoryzowanych przedstawicieli,
- wprowadzających baterie lub akumulatory,
- wprowadzających pojazdy,
- producentów, importerów i wewnątrzwspólnotowych nabywców opakowań,
- wprowadzających na terytorium kraju produkty w opakowaniach,
- wprowadzających na terytorium kraju opony,
- wprowadzających na terytorium kraju oleje smarowe.
Zakres przedmiotowy przywołanego przepisu wciąż jednak budzi kontrowersje, ponieważ nie do końca wiadomo, jak rozumieć „dokumenty sporządzane w związku z prowadzoną działalnością”. Cytowany przepis można bowiem rozumieć w dwójnasób. Szeroka interpretacja będzie zakładała działalność gospodarczą w ogóle, a więc obowiązek umieszczania numeru rejestrowego dotyczyłby wszystkich dokumentów pochodzących od spółki. Z kolei wąskie potraktowanie tematu oznacza działalność określoną w art. 57 ust. 1 ustawy o odpadach., objętą wpisem do rejestru, a więc w zakresie wprowadzania produktów w opakowaniach (przy czym trudno rozstrzygnąć, jak daleko związek z tą działalnością miałby sięgnąć).
Obowiązek oznaczania dokumentów numerem BDO. Jak szeroko rozumieć związek z prowadzoną działalnością?
Z dotychczas wydanych wytycznych, zawartych w „Informacji o sposobie umieszczania nr. rejestrowego na dokumentach, zgodnie z art. 63 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach”, wydanych przez Ministerstwo Środowiska, wypływał wniosek, że należy przyjąć rozumienie, o którym mowa w pkt. 2 powyżej: „(…) podmioty wymienione w art. 57 ust. 1 ww. ustawy (…), są zobowiązane do umieszczania numeru rejestrowego na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością. Oznacza to, że każdy z tych podmiotów umieszcza swój numer rejestrowy na dokumentach związanych z działalnością w zakresie produktów i odpadów. Natomiast nie oznacza to, że nie może umieszczać tego numeru również na innych dokumentach związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą” (https://www.mos.gov.pl/srodowisko/odpady/rejestr-bdo/). Należy przy tym mieć na uwadze, że – zgodnie z definicją „dokumentu” z art. 77(3) k.c. – dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią. Dokumentem jest więc również wiadomość e-mail.
W wyjaśnieniach z 18 września br. resort środowiska zauważa, że nie ma możliwości określenia wszystkich rodzajów dokumentów, jakie mogą być wykorzystywane w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej, trudno więc stworzyć zamknięty katalog dokumentów, dla których wymagane jest stosowanie art. 63 ustawy o odpadach. Niemniej jednak w dalszej części pisma wskazuje się, że dokumentami bezpośrednio związanymi z działalnością objętą wpisem do Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (rejestru BDO) są np. faktury VAT, paragony fiskalne, umowy kupna-sprzedaży, sprawozdania, karty przekazania odpadów, karty ewidencji odpadów. Numeru rejestrowego nie umieszcza się natomiast na dokumentach kadrowych czy związanych z bieżącą obsługą administracyjną i funkcjonowaniem biura firmy, czyli dokumentach nie związanych bezpośrednio z działalnością objętą wpisem do rejestru BDO.
Dokumenty, na których nie umieszcza się numeru BDO
Bez wątpienia istotna jest informacja odnosząca się do umieszczania numeru rejestrowego na deklaracjach AKC-U, deklaracjach podatkowych oraz deklaracjach VAT. Jak wskazuje Ministerstwo Środowiska, wzory poszczególnych dokumentów określa właściwe rozporządzenie Ministra Finansów. W przypadku, gdy na dokumentach posiadających określony wzór, wydanych na podstawie odrębnych przepisów, nie przewidziano pola do umieszczania numeru rejestrowego, wówczas obowiązek, o którym mowa w art. 63 ustawy o odpadach w przypadku tego rodzaju dokumentów nie znajduje zastosowania.
Mając na uwadze powyższe, bez wątpienia numer rejestrowy powinien być umieszczany na kartach przekazania i ewidencji odpadów, innych dokumentach dotyczących ewidencji i sprawozdawczości odpadowej, jednak w pozostałych przypadkach, biorąc pod uwagę szerokie rozumienie „dokumentu”, nie można dokonać prostego podziału na rodzaje dokumentów, które temu obowiązkowi podlegają. Każdorazowo decydujące znaczenie będzie miał tu związek z prowadzoną działalnością.
Strzeżonego…
Tym samym, aktualne powinno być zalecenie, aby nie brać na siebie niepotrzebnego ryzyka i oznaczać numerem rejestrowym wszystkie dokumenty, które – w ramach prowadzonej działalności – „wychodzą na zewnątrz”.
Przepisy ustawy o odpadach nie precyzują przy tym, w jakiej formie ma być umieszczany numer rejestrowy na dokumentach. Zatem może on być wymieniony w stopce dokumentu obok danych podmiotu, jak np. NIP czy REGON, lub widnieć na pieczęci firmowej, którą dany podmiot opatruje swoje dokumenty.
Jednocześnie należy mieć na uwadze, że prowadzenie działalności, która wymaga wpisu do rejestru BDO, bez tego wpisu, a także nieumieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością, wiąże się z odpowiedzialnością administracyjnoprawną w wysokości od 5000 zł do 1 000 000 zł.
Dużo zmian w BDO
Warto też przypomnieć, że dość istotne zmiany dotyczące BDO wejdą w życie od 1 stycznia 2020 r. Wprowadza je Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2019, poz. 1403). Głównym zamierzeniem ustawodawcy jest przede wszystkim zastąpienie papierowej formy prowadzenia ewidencji odpadów, rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami oraz sprawozdawczości formą elektroniczną, za pośrednictwem indywidualnego konta w systemie BDO. Forma papierowa będzie dostępna jedynie dla przedsiębiorców zagranicznych i innych podmiotów zagranicznych, nieposiadających oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Nowela doprecyzowuje również zasady funkcjonowania BDO jako systemu elektronicznego oraz zakresu informacji, do których podania zobowiązane są podmioty rejestrujące się w Bazie.
Przebieg procesu legislacyjnego jest dostępny na stronie Sejmu: http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=3412.
fot. na otwarcie sozosfera.pl
