Tarcza 3.0 a gospodarka odpadami – podsumowanie nowych regulacji

14 maja 2020 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Jest to tzw. Tarcza 3.0. Zawiera ona szereg przepisów o charakterze technicznym, choć z pewnością istotnych zarówno dla przedsiębiorców obarczonych obowiązkami sprawozdawczymi i rejestracyjnymi, jak i dla jednostek samorządu terytorialnego.

Z racji tego, że kolejna odsłona Tarczy nowelizuje wiele ustaw, warto wyciągnąć przed nawias te interesujące, z punktu widzenia branży odpadowej.

Tarcza 3.0 a gospodarka odpadami – wydłużenie terminów składania sprawozdań odpadowych

W szczególności wydłużono terminy składania sprawozdań rocznych za 2019 r., przewidzianych w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zarówno odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, prowadzący punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych (z wyłączeniem gmin), jak i zbierający odpady komunalne, w tym przyjmujący je od innego zbierającego – mają czas na złożenie sprawozdań do 31 sierpnia 2020 r., a nie – jak dotychczas – do 30 czerwca. W konsekwencji wójtom (burmistrzom i prezydentom miast) wydłużono termin na sporządzenie analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi za ubiegły rok do 30 listopada 2020 r. W tym zakresie organy wykonawcze gmin bazują na sprawozdaniach otrzymanych od ww. podmiotów. Włodarze gmin oraz marszałkowie województw mają również więcej czasu (odpowiednio: do końca października br. oraz do końca 2020 r.) na przygotowanie sprawozdań z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi.

Wydłużenie terminów także dla innych podmiotów

Wydłużeniu ulegają również terminy na złożenie sprawozdań w zakresie produktów, opakowań i gospodarki odpadami – z 30 czerwca do 11 września br. Obowiązku tego powinni dopełnić:

• wprowadzający opakowania oraz eksportujący opakowania,
• wprowadzający produkty w opakowaniach, eksportujący i dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy produktów w opakowaniach,
• przedsiębiorcy prowadzący jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, w której są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową,
• wprowadzający na terytorium kraju produkty, o których mowa w Ustawie z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej,
• wprowadzający pojazdy,
• wprowadzający sprzęt i autoryzowani przedstawiciele,
• wprowadzający baterie lub akumulatory,
• organizacje odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Z kolei wytwórcy odpadów, prowadzący działalność polegającą na gospodarowaniu odpadami (z wyłączeniem prowadzących odbieranie odpadów komunalnych w zakresie zbierania i przetwarzania odpadów) oraz podmioty prowadzące działalność polegającą na wydobywaniu odpadów ze składowiska odpadów lub ze zwałowiska odpadów, na podstawie zgody na wydobywanie odpadów lub decyzji zatwierdzającej instrukcję prowadzenia składowiska odpadów w fazie poeksploatacyjnej, muszą do 31 października 2020 r. złożyć sprawozdania o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami. Wyjątek stanowią tu prowadzący stacje demontażu pojazdów oraz prowadzący strzępiarki – termin określono na 11 września 2020 r.

Zmiany odnoszące się do rejestru BDO

Jedną z najważniejszych zmian w zakresie Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO) jest uchylenie obowiązku niezwłocznego wprowadzania do rejestru BDO dokumentów ewidencji odpadów, sporządzonych w formie papierowej, oraz zakończenia ich wprowadzania nie później niż do 31 stycznia 2021 r. Ponadto dopuszczono, aby podmioty wpisywane do BDO na wniosek i z urzędu mogły prowadzić ewidencję odpadów w formie papierowej przed uzyskaniem wpisu do tego rejestru. W tej sytuacji nie stosują indywidualnego numeru rejestrowego na kartach ewidencji oraz przekazania odpadów. Dzięki tej zmianie podmioty prowadzące ewidencję w formie papierowej nie będą musiały uzupełniać danych w BDO, co zmniejszy ich obciążenie w sytuacji, w której muszą skupić się na działaniach związanych z utrzymaniem prowadzonej działalności.

Ponadto podmioty, które podlegają wpisowi do BDO na wniosek (a więc określone w art. 50 ust. 1 ustawy o odpadach), mogą rozpocząć i prowadzić działalność w zakresie objętym obowiązkiem uzyskania wpisu do rejestru, bez uzyskania wpisu. Podmioty te nie będą również podlegały administracyjnej karze pieniężnej za prowadzenie działalności bez wymaganego wpisu. Aby jednak skorzystać z tego odstępstwa, konieczne jest złożenie wniosku o wpis. Działalność na takich zasadach będzie można prowadzić do końca tego roku.

Tarcza 3.0 a gospodarka odpadami, czyli wydłużenie terminów przeprowadzenia audytów dla przedsiębiorców oraz podjęcia uchwał przez gminy

W ustawie o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi – ze względu na ograniczoną działalność firm audytujących i obowiązanych do poddania się audytowi – wydłużono termin na przeprowadzenie audytu do 30 września 2020 r. Konsekwencją tej zmiany jest ustalenie nowego terminu przekazania właściwym podmiotom sprawozdania z przeprowadzonego audytu – na 15 listopada 2020 r.

Analogiczne zmiany dotknęły podmiotów prowadzących działalność na podstawie przepisów Ustawy z 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Organizacja odzysku takiego sprzętu oraz prowadzący zakład przetwarzania są obowiązani do przeprowadzenia za 2019 r. audytu do 30 września 2020 r. Natomiast na przekazanie właściwemu wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska oraz marszałkowi województwa uwierzytelnionej kopii sprawozdania z przeprowadzonego audytu mają czas maksymalnie do 15 listopada br.

Ponadto w Ustawie z 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw zostały wprowadzone modyfikacje przedłużające do końca 2020 r. termin na dostosowanie uchwał rady gminy do zmian wynikających z tej ustawy.

Wydłużenie terminów obowiązywania decyzji odpadowych

Tarcza 3.0 wydłużyła też terminy obowiązywania decyzji dotyczących odpadów. Jeżeli posiadacz odpadów uzyskał:

• zezwolenie na zbieranie lub przetwarzanie odpadów,
• pozwolenie na wytwarzanie odpadów uwzględniające zezwolenie na zbieranie lub przetwarzanie odpadów,
• pozwolenie zintegrowane uwzględniające zezwolenie na zbieranie lub przetwarzanie odpadów

i decyzje te zostały wydane na czas oznaczony, a termin ich ważności upływa w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, oraz jeśli złożył wniosek o zmianę posiadanej decyzji w terminie do 5 marca 2020 r., wówczas termin obowiązywania wygasającej decyzji ulega przedłużeniu do czasu rozpoznania wniosku.

Jeżeli natomiast posiadacz odpadów posiada pozwolenie na wytwarzanie odpadów albo pozwolenie zintegrowane, wydane na czas oznaczony, których termin ważności upływa w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, oraz złożył wniosek o wydanie kolejnego pozwolenia na wytwarzanie odpadów albo pozwolenia zintegrowanego albo o przedłużenie terminu obowiązywania pozwolenia zintegrowanego, wtedy termin obowiązywania tych pozwoleń ulega przedłużeniu do czasu rozpoznania tego wniosku.

Tarcza 3.0 a gospodarka odpadami – podsumowanie

Z pewnością wydłużenie terminów na wywiązanie się z niektórych obowiązków było oczekiwane przez zainteresowane podmioty. W obecnej rzeczywistości nie byłoby bowiem realne dotrzymanie ich w pierwotnych terminach. Warto zauważyć, że Tarcza 3.0 wdraża niektóre postulaty podnoszone jeszcze zanim ktoś pomyślał o pandemii COVID-19 i zamykaniu z tego powodu gospodarki. W szczególności mowa tu o przepisach odnoszących się do rejestru BDO, do którego wciąż wiele podmiotów nie zostało wpisanych – mimo złożonych wniosków – i to niezależnie od sytuacji związanej z koronawirusem.

Artykuł został opublikowany w ramach współpracy z Kancelarią Leśniewski Borkiewicz & Partners

fot. na otwarcie sozosfera.pl