Instytutu Staszica (IS) podzielił się swoim stanowiskiem pt. „Szklany problem systemu kaucyjnego”. Instytut wskazuje, że z ostatnich doniesień medialnych wynika, iż Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ), pomimo apeli organizacji branżowych, nie zamierza wyjść naprzeciw postulatowi wyłączenia szklanych butelek jednorazowych z systemu kaucyjnego. Jak zaznacza IS, „należy liczyć się z tym, że – ze względu na konieczność przyjęcia odpowiednich regulacji prawnych do końca br. – resort będzie naciskał na szybkie uchwalenie przez Sejm przepisów w proponowanym kształcie”. Jednak według organizacji, presja czasu nie może być żadnym usprawiedliwieniem dla przyjęcia szkodliwych – w opinii IS – przepisów i stąd Instytut domaga się jednoznacznej odpowiedzi ze strony resortu na kwestie podnoszone przez polskich przedsiębiorców.
Instytut Staszica zwraca uwagę na „szklany problem systemu kaucyjnego”
„W ostatnich miesiącach przedstawiciele wielu środowisk apelowali – w listach otwartych, ogłaszanych analizach oraz na łamach mediów – by resort klimatu uwzględnił ich zastrzeżenia odnośnie zasadności włączenia do systemu kaucyjnego szklanych butelek jednorazowych. Na problem zwracają uwagę organizacje branżowe, producenci wprowadzający na rynek napoje w jednorazowych butelkach szklanych, przedstawiciele handlu, producenci opakowań szklanych i organizacje odzysku surowców wtórnych. Jak dotychczas, ze strony MKiŚ nie padła żadna deklaracja uwzględnienia przedstawionych argumentów. W oficjalnych wypowiedziach dla mediów przedstawiciele resortu podtrzymują wcześniejsze stanowisko.” – mona przeczytać w nadesłanym stanowisku.
Tymczasem, wg IS „Projektowany system kaucyjny w istotny sposób ingeruje w działalność gospodarczą m.in. handlu detalicznego”. Instytut zaznacza też, że włączenie jednorazowych butelek szklanych do systemu kaucyjnego to rozwiązanie, które grozi negatywnymi skutkami. Jego wdrożenie uderzy w polski handel detaliczny i będzie szkodzić konsumentom. Jako elementy tego negatywnego oddziaływania włączenia szklanych butelek jednorazowego użytku do systemu kaucyjnego IS wskazał spodziewane problemy z magazynowaniem, zagrożenie dla bezpieczeństwa pracowników, a także konieczność odnoszenia do sklepów/recyklomatów nieporęcznych butelek.
„Szklany problem systemu kaucyjnego” – kraje z najwyższymi poziomami recyklingu bez kaucji
Jednocześnie organizacja zwraca uwagę, że już teraz udział zbiórki szkła jednorazowego w systemach gminnych oraz w ramach działających obecnie systemów zorganizowanych i finansowanych przez producentów (butelka zwrotna) jest na bardzo wysokim poziomie i wynosi ok. 70%. „Z badań Instytutu Pollster wynika, że prawie 90 proc. Polaków deklaruje segregowanie szkła w ramach zbiórki gminnej” – napisał Instytut i podkreśla, że właśnie dlatego, zdaniem ekspertów Instytutu Staszica, obecne systemy zbiórek powinny być kontynuowane i rozwijane. Powinno się utrzymać systemy gminne dla frakcji szklanej i skutecznie edukować obywateli w zakresie właściwej segregacji odpadów. Instytut przekonuje, że obecny wysoki poziom recyklingu opakowań szklanych został osiągnięty dzięki skutecznym systemom segregacji działającym w gminach.
„Warto zauważyć, że w tych krajach europejskich, w których osiągane są najwyższe poziomy recyklingu szkła, nie zostały wprowadzone systemy kaucyjne dla tego surowca (Szwecja – recykling szkła na poziomie 99%, Norwegia – 98%, Belgia – 98%, Włochy – 87%, Hiszpania – 80%, Bułgaria – 78%).” – argumentuje swoje stanowisko IS.
„Szklany problem systemu kaucyjnego” – pilna potrzeba udzielenia odpowiedzi
W swoim stanowisku IS apeluje, by MKiŚ pilnie odniosło się do pytań, które stawiają przedstawiciele branży oraz eksperci, a które pozostają bez odpowiedzi ze strony resortu. Wśród owych pytań organizacja wymienia: Czy Ministerstwo Klimatu i Środowiska ma świadomość, że forsowane regulacje zmierzają do wyparcia z handlu polskich małych i średnich przedsiębiorców, wykluczając ich z systemu kaucyjnego lub czyniąc udział w nim niewykonalny? Czy Ministerstwo ma świadomość, że na takich rozwiązaniach zyskają duże, zagraniczne sieci handlowe kosztem polskich sklepów? Czy Ministerstwu Klimatu i Środowiska zależy na efektywnie działającym systemie, a jeśli tak, dlaczego pomija się milczeniem wysokie poziomy odzysku szkła w systemach gminnych? Dlaczego Ministerstwo Klimatu i Środowiska planuje doprowadzić do powstania dwóch równolegle działających systemów zbiórki frakcji szklanej? Czy Polskę stać na dublowanie tych mechanizmów?
Wielu operatorów systemu kaucyjnego to kiepski pomysł…
Instytut pyta też: dlaczego MKiŚ planuje dopuścić do działania wielu operatorów? W tym zakresie IS wskazuje, że producenci opowiadają się za jednym operatorem, argumentując, że jeden podmiot, niedziałający dla zysku, da równe warunki dla wprowadzających i nie stworzy chaosu dla konsumentów, a także pozwoli uniknąć utrudnień organizacyjnych w zakresie zawierania wielu umów przez małe sklepy. Wielu operatorów jest, wg organizacji branżowych, zagrożeniem dla systemu kaucyjnego – zaznacza IS i tłumaczy, że taki system stwarza ryzyko, iż duże sieci będą faworyzowały opakowania ze swoich sklepów i odbiorą klientów małym sklepom. Dodatkowo wielkopowierzchniowe sieci, należące do zagranicznych sieci handlowych mogą uruchomić własne skupy, a zebrane opakowania wywieźć do zakładów przetwórczych w innych krajach, co utrudni dostęp do recyklatu w Polsce rodzimym producentom. Istnieje ryzyko faworyzowania dużych zagranicznych sieci handlowych ze szkodą dla polskiego handlu i polskich producentów (ryzyko wyprowadzania surowców poza granice kraju) – zwraca uwagę IS.
„Szklany problem systemu kaucyjnego” – wymagane partnerskie traktowanie zainteresowanych
„Dobrze działający system kaucyjny wymaga otwartej dyskusji i partnerskiego traktowania interesariuszy przez urzędników. Cały czas jest szansa, by wycofać się z założeń, które stanowią zagrożenie dla polskiej gospodarki. Nie można dopuścić, aby słuszna i pożyteczna idea systemu, który pozwoli efektywnie zagospodarować surowce wtórne, została wypaczona z powodu dążenia do uchwalenia przepisów, które będą stały na przeszkodzie tej efektywności” – podsumowuje IS.
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
