Prokuratura Krajowa (PK) poinformowała, że na początku tygodnia Prokuratura Okręgowa w Warszawie (PO) skierowała do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (WSA) skargę na uchwałę Rady m.st. Warszawy z 15 października br. zmieniającą uchwałę w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalenia stawki takiej opłaty oraz ustalenia stawki opłaty za pojemnik i worek o określonej pojemności. Jak zaznaczyła PK, Prokuratura Okręgowa domaga się stwierdzenia nieważności zaskarżonej uchwały w całości.
Uchwała w sprawie opłaty śmieciowej – istotne naruszenie prawa
Prokurator zarzucił zaskarżonej uchwale istotne naruszenie prawa, w tym m.in. przepisów Ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Według prokuratury, naruszenie to dotyczy zastosowania metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w oparciu o ilość zużytej wody również w odniesieniu do nieruchomości zamieszkanych, niewyposażonych w wodomierz główny, niepodłączonych do sieci wodociągowej lub nieruchomości, dla których brak jest odpowiednich danych dotyczących zużycia wody. Ponadto zaskarżono ustalenie przeciętnej miesięcznej normy zużycia wody przez jednego mieszkańca na poziomie 4 m3.
„W ocenie prokuratora powyższe doprowadziło do nałożenia w sposób faktyczny na mieszkańców takich nieruchomości opłaty minimalnej za gospodarowanie odpadami komunalnymi wynoszącej 50,92 złotych miesięcznie od osoby oraz równoczesnego zastosowania do tej grupy osób elementów trzech różnych metod ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami. W wyniku ustanowienia wskazanej normy zużycia wody, doszło również do ominięcia przepisów ustawy wyznaczających maksymalny pułap opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalanej w zależności od liczby mieszkańców nieruchomości. Działania te naruszają konstytucyjną zasadę równości poprzez pogorszenie sytuacji ww. osób względem osób zamieszkujących nieruchomości wyposażone w wodomierz główny oraz wykraczają poza ramy delegacji ustawowej do wydania powyższych przepisów prawa miejscowego” – podała na swojej stronie internetowej PK.
Jakie zmiany wprowadziła zaskarżona uchwała w sprawie opłaty śmieciowej?
Prokuratura zwraca uwagę, że dokonana zaskarżoną uchwałą zmiana opłaty śmieciowej polega m.in. na przyjęciu metody obliczania stawki, opłaty ustalanej na podstawie ilości zużytej wody. Stawkę takiej opłaty ustalono na poziomie 12,73 zł za 1 m3 zużytej wody. Natomiast w przypadku nieruchomości, które nie są wyposażone w wodomierz główny, nie zostały podłączone do sieci wodociągowej i nieruchomości, dla których brakuje informacji dotyczących zużycia wody na potrzeby pobierania opłaty śmieciowej zużycie wody ustalono na poziomie 4 m3 na jednego mieszkańca w gospodarstwie domowym.
Według PO, oznacza to, że w przypadku nieruchomości, które mają zamontowany wodomierz główny, liczba osób zamieszkujących taki budynek nie powinna mieć żadnego wpływu na wysokość opłaty, dla której znaczenie ma wyłącznie ilość zużytej wody. Może ono być przy tym hipotetycznie mniejsze niż 4 m3 miesięcznie, a opłata niższa niż 50,92 zł od całej nieruchomości. W przypadku zaś nieruchomości, co do których brakuje danych o zużyciu wody, opłata za gospodarowanie odpadami określana jest jedynie pozornie według metody, która została przyjęta w zaskarżonej uchwale.
Uchwała w sprawie opłaty śmieciowej i niezasadne różnicowanie obywateli
Jak zaznacza PK, w ocenie prokuratora zarówno osoby zamieszkujące nieruchomości wyposażone w liczniki, jak i osoby, mieszkające w nieruchomościach, dla których brakuje danych o zużyciu wody, w taki sam sposób korzystają z systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Jednocześnie druga z wymienionych kategorii osób, z uwagi na brzmienie wprowadzonej kwestionowaną uchwałą regulacji stawiana jest w gorszej sytuacji. Stąd też z uwagi na przyjęcie w uchwale przeciętnej miesięcznej normy zużycia wody na jednego mieszkańca gospodarstwa domowego doszło do naruszenia art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji RP.
Według prokuratury „przyjęcie dodatkowego kryterium wpływającego na ustalenie ilości zużytej wody na nieruchomości, w postaci nieuwzględnienia przy jej obliczaniu ilości wody bezpowrotnie zużytej w okresie przyjętym do obliczenia, ustalonej na podstawie dodatkowego wodomierza zainstalowanego na nieruchomości, również stanowi przekroczenie delegacji ustawowej przyznanej Radzie Miasta Stołecznego Warszawy. Jako niewłaściwe zostało ocenione także ustalenie wysokości zwolnienia częściowego z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi przysługującej z uwagi na kompostowanie bioodpadów. Dokonując nowelizacji odpowiedniego przepisu Organ nie zachował zachowania wymogu proporcjonalnego odniesienia zwolnienia do faktycznego zmniejszenia kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi związanego z posiadaniem kompostownika”.
Prokuratura Krajowa zaznacza też, że z uwagi na szereg stwierdzonych w uchwale uchybień PO wystąpiła również z wnioskiem o wstrzymanie wykonania zaskarżonej uchwały.
Uchwały śmieciowe i działania prokuratorów w skali kraju
Przy okazji PK podaje, że od września 2019 r., w prokuraturach w całym kraju, podjęto szeroko zakrojone działania mające na celu zbadanie zgodności z prawem aktów prawa miejscowego dotyczących opłaty za gospodarowanie odpadami i wyeliminowania z obrotu prawnego uchwał naruszających prawo.
W przypadku wykrycia nieprawidłowości prokuratorzy reagowali, kierując do sądów administracyjnych skargi, a także wnosili na podstawie przepisu art. 70 ustawy – Prawo o prokuraturze – wnioski o uchylenie lub zmianę uchwały.
Prokuratura Krajowa podaje, że w przypadku skierowania do sądu administracyjnego skargi kwestionującej przepisy uchwały ustalającej wysokość opłaty śmieciowej co do zasady żądano w niej stwierdzenia nieważności uchwały w całości.
Dotychczas na obszarze całego kraju wniesiono 90 skarg do sądów administracyjnych na uchwały w zakresie określenia metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości opłaty oraz 105 wniosków o uchylenie lub zmianę uchwały w tym zakresie – wylicza PK. Ponadto wywiedziono 405 skarg do sądu administracyjnego na uchwały w zakresie regulaminów utrzymania czystości i porządku w gminach oraz 149 wniosków o uchylenie lub zmianę uchwały w tym zakresie – dodaje prokuratura.
Na podstawie pk.gov.pl
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
