W ostatnim czasie dociera do nas wiele informacji medialnych na temat zagrożeń wynikających z niewłaściwej gospodarki odpadami. Jednym z rodzajów środków prawnych, mających stymulować podmioty korzystające ze środowiska do przestrzegania obowiązujących w tym zakresie reguł, są różnego rodzaje sankcje stosowane w sytuacji naruszenia prawa. W przypadku gospodarki odpadami podstawowe znaczenie będą miały kary pieniężne, wymierzane na podstawie art. 194-195c Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (DzU z 2020 r., poz. 797 z późn. zm.). Jednak niebagatelną rolę prewencyjno-stymulującą odgrywają także kary wymierzane za przestępstwo stypizowane w art. 183 par. 1 Kodeksu karnego (k.k.). Zgodnie z postanowieniami tego przepisu, „Kto wbrew przepisom składuje, usuwa, przetwarza, zbiera, dokonuje odzysku, unieszkodliwia albo transportuje odpady lub substancje w takich warunkach lub w taki sposób, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”.
Przestępstwo z art. 183 Kodeksu karnego – czy miał miejsce proces zagospodarowania odpadów?
Analizując stronę przedmiotową obowiązywania tego rozwiązania, w pierwszej kolejności należy zauważyć, że pojęcia odpadów, składowania, usuwania, przetwarzania, zbierania, dokonywania odzysku, unieszkodliwia albo transportu odpadów należą do języka prawnego i są bezpośrednio definiowane w art. 3 ustawy o odpadach (w tym miejscu, z uwagi na wąskie ramy prowadzonych rozważań, nie będą one przytaczane). W związku z tym ustalając, czy mogło dojść do popełnienia przestępstwa określonego w art. 183 k.k., na początku należałoby wskazać, czy miał miejsce jeden z procesów zagospodarowania odpadów, w znaczeniu wynikającym z ustawy o odpadach. Jeśli bowiem nawet wystąpią negatywne skutki dla środowiska, ale nie będą one wynikiem jednej z form zagospodarowania odpadów, wymienionej w art. 183 k.k., to nie będzie można mówić o popełnieniu omawianego rodzaju przestępstwa. Wówczas trzeba ocenić, czy nie został popełniony inny czyn zabroniony.
Przestępstwo z art. 183 Kodeksu karnego – istotne wytyczenie precyzyjnych granic
Dlatego też, z punktu widzenia praktyki, bardzo ważne staje się wytyczenie precyzyjnych granic wyczerpania znamion popełnienia tego przestępstwa. Wbrew pozorom nie będzie to takie proste. W przypadku gospodarki odpadami przestępstwo stypizowane w art. 183 Kodeksu karnego nie jest bowiem jedynym deliktem karnym za naruszenie reguł obowiązujących w zakresie gospodarki odpadami. W ustawie o odpadach przewidziano bowiem także odpowiedzialność za wykroczenia polegające na:
- prowadzeniu gospodarki odpadami w sposób niezapewniający ochrony życia i zdrowia ludzi oraz środowiska (art. 171),
- naruszeniu zasady bliskości (art. 172),
- naruszeniu warunków zlecenia wykonania obowiązku gospodarowania odpadami (art. 175),
- naruszeniu obowiązku prowadzenia procesów przetwarzania odpadów w sposób niezagrażający życiu lub zdrowiu ludzi oraz środowisku (art. 176),
- naruszeniu warunków zbierania odpadów przez podmiot prowadzący nieprofesjonalną działalność w zakresie zbierania odpadów (art. 177),
- gospodarowaniu odpadami niezgodnie z informacjami zgłoszonymi do rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami (art. 178),
- naruszeniu obowiązku złożenia wniosku o wpis do rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami (art. 179),
- naruszeniu obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (art. 180),
- naruszeniu obowiązków sprawozdawczych (art. 180a),
- naruszeniu zakazów postępowania z PCB (art. 181),
- naruszeniu zakazu mieszania olejów odpadowych (art. 182),
- naruszeniu zakazów i nakazów dotyczących przetwarzania odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych (art. 183),
- naruszeniu wymogów przekazywania komunalnych osadów ściekowych (art. 184),
- naruszeniu warunków stosowania komunalnych osadów ściekowych (art. 185),
- naruszeniu obowiązku przechowywania badań komunalnych osadów ściekowych i gruntów, na których osady te mają być stosowane oraz informacji o dawkach tego osadu, które mogą być stosowane na poszczególnych gruntach (art. 186),
- naruszeniu zakazu unieszkodliwiania, polegającego na odprowadzaniu do morza odpadów pochodzących z procesów wytwarzania dwutlenku tytanu oraz z przetwarzania tych odpadów (art. 187),
- naruszeniu wymogów przyjmowania odpadów do punktu zbierania odpadów metali (art. 188),
- naruszeniu warunków prowadzenia składowiska odpadów (art. 189),
- naruszeniu nakazu zatrudniania osoby posiadającej świadectwo stwierdzające kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami (art. 190),
- naruszeniu nakazu termicznego przekształcania odpadów w spalarni odpadów lub współspalarni odpadów (art. 191),
- naruszeniu warunków przyjmowania odpadów do spalarni odpadów lub współspalarni odpadów (art. 192).
Wymienione wyżej wykroczenia nie będą stanowiły przedmiotu dalszych rozważań. Pamiętanie o nich jest jednak niezwykle istotne, gdyż wyczerpanie ich znamion, co do zasady, będzie wyłączało odpowiedzialność za popełnienie przestępstwa określonego w art. 183 par. 1 k.k. Oczywiście, od tej reguły występują pewne wyjątki. Do uznania, że zostało popełnione jedno z opisanych wyżej wykroczeń, wystarczy samo naruszenie obowiązujących w nich reguł, bez względu na skalę tego zjawiska. Natomiast w przypadku popełnienia przestępstwa z art. 183 Kodeksu karnego. muszą wystąpić kwalifikowane skutki w postaci zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka lub spowodowania obniżenia jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym. W związku z tym do wystąpienia podejrzenia popełnienia przestępstwa niezbędne będzie udowodnienie wystąpienia zagrożenia jednego z tych skutków.
Zagrożenia dla człowieka lub środowiska i art. 183 Kodeksu karnego
Niestety, określenia skutków, którymi posługuje się ustawodawca przy formułowaniu przesłanek odpowiedzialności z art. 183 par. 1 k.k., są przykładem klasycznych zwrotów prawnie niedookreślonych, których nie zdefiniowano. Nie pozwala to jednak na dowolność interpretacji1. W związku z tym wypełnienie ich określoną treścią musi mieć charakter zindywidualizowany i wraz z rozwojem cywilizacyjnym – się zmieniać. W literaturze przedmiotu wskazuje się jednak, że np. zniszczenie w świecie roślinnym i zwierzęcym w znacznych rozmiarach oznacza „spowodowanie nieodwracalnych strat, które dotknęły wielkich rozmiarów roślinności (np. wycięcie lub doprowadzenie do wyschnięcia kilku hektarów lasu) albo dużej liczby zwierząt (np. wytrucie ryb w jeziorze lub stawie hodowlanym)”2. W orzecznictwie Sądu Najwyższego na gruncie ochrony zabytków przyjmuje się, że: „Zniszczenie zabytku polega na takim uszkodzeniu, przy którym przywrócenie stanu poprzedniego nie jest w ogóle możliwe” (por. wyr. SN z 24.6.1993 r., sygn.. akt III KRN 98/93). Wydaje się, że nie ma żadnych przeciwwskazań do tego, aby podobne reguły obowiązywały w przypadku zniszczeń w świecie roślinnym lub zwierzęcym.
W tym miejscu należy jedynie zauważyć, że w art. 46 ust. 1 Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. DzU z 2020 r., poz. 55, z późn. zm.) wyróżnia się ochronę gatunkową roślin, zwierząt i grzybów. Niestety więc zniszczenia tylko grzybów, gatunków podlegających ochronie nie będzie wyczerpywało znamion omawianego rodzaju przestępstwa. W przypadku oddziaływania na pozostałe dobra chronione w art. 183 Kodeksu karnego, to jest życie lub zdrowie człowieka lub jakość wody, powietrza lub powierzchni ziemi istotne są „obiektywne rozmiary niebezpieczeństwa, które powstały w wyniku zanieczyszczenia, a nie przekroczenie obowiązujących norm dotyczących dopuszczalnej wielkości szkodliwych dla środowiska emisji”.
Rola Inspekcji Ochrony Środowiska w przypadku przestępstw z art. 183 Kodeksu karnego
Po przypomnieniu, jakie są przesłanki przedmiotowe odpowiedzialności z art. 183 k.k., należy rozważyć, jaką rolę w tym zakresie mają do odegrania organy Inspekcji Ochrony Środowiska (IOŚ), która funkcjonuje na podstawie Ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (DzU z 2020 r., poz. 995). Zakres jej zadań został określony w art. 2 tego aktu prawnego. W głównej mierze mają one charakter kontrolny, dostarczając informacji o korzystaniu ze środowiska, oraz polegają na monitorowaniu stanu tego ostatniego i zachodzących w nim zmian. Niewątpliwie tego typu informacje mogą mieć istotne znaczenie przy ustalaniu, czy miało miejsce popełnienie przestępstwa z art. 183 k.k. Jednocześnie IOŚ posiada zasób danych pozwalających na ocenę, jakie skutki dla środowiska mógł wywrzeć konkretny proces zagospodarowania odpadów.
Dlatego też w art. 2 ust. 1 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska wskazano, że „Do zadań Inspekcji Ochrony Środowiska należy również ściganie przestępstw przeciwko środowisku określonych w Kodeksie karnym oraz wykroczeń określonych w Kodeksie wykroczeń i ustawach wymienionych w ust. 1, w tym wnoszenie i popieranie aktów oskarżenia”. Uzasadniając konieczność wprowadzenia takiego rozwiązania, stwierdzono, że „Wykonywanie tego zadania przez IOŚ w sytuacji wzrostu nielegalnych praktyk głównie w gospodarce odpadami jest niezbędne do ograniczenia skali tego zjawiska”4. Z przytoczonego stanowiska wynika więc, że jego wprowadzenie automatycznie zobowiązuje Inspekcję do ścigania przestępstw przeciwko środowisku, w tym również tych związanych z gospodarką odpadami.
Zobowiązanie IOŚ do ścigania przestępstw przeciwko środowisku nie wystarczy
Niestety, sprawa nie jest taka prosta. Wprowadzenie samego rozwiązania zobowiązującego IOŚ do ścigania przestępstw przeciwko środowisku jest niewystarczające. W celu skutecznego podjęcia działań w tym zakresie niezbędne byłoby również przyznanie Inspekcji uprawnień procesowych, które by to umożliwiały w praktyce. Niestety, w tym zakresie obowiązujące rozwiązania nie wydają się dostateczne. W literaturze przedmiotu zwraca się uwagę na to, że w art. 2 ust. 1a ustawy o IOŚ jest mowa o ściganiu przestępstw oraz wnoszeniu i popieraniu aktu oskarżenia przed sądem. Instytucje te należą jednak do szeroko rozumianego postępowania karnego, w związku z tym w procesie ich stosowania należy uwzględniać reguły wynikające z Kodeksu postępowania karnego (k.p.k.)5.
Zgodnie z art. 297 par. 1 k.p.k., celem postępowania przygotowawczego jest:
1) ustalenie, czy został popełniony czyn zabroniony i czy stanowi on przestępstwo;
2) wykrycie i, w razie potrzeby, ujęcie sprawcy;
3) zebranie danych o osobie podejrzanej, stosownie do art. 213 i 214;
4) wyjaśnienie okoliczności sprawy, w tym ustalenie osób pokrzywdzonych i rozmiarów szkody;
5) zebranie, zabezpieczenie i w niezbędnym zakresie utrwalenie dowodów dla sądu.
W myśl zaś art. 325a k.p.k., dochodzenie prowadzi Policja lub Straż Graniczna, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Krajowa Administracja Skarbowa, Centralne Biuro Antykorupcyjne oraz Żandarmeria Wojskowa (w zakresie ich właściwości), a także inne organy przewidziane w przepisach szczególnych.
Tymi innymi przepisami w obecnym stanie prawnym jest Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 września 2015 r. w sprawie organów uprawnionych obok Policji do prowadzenia dochodzeń oraz organów uprawnionych do wnoszenia i popierania oskarżenia przed sądem pierwszej instancji w sprawach, w których prowadzono dochodzenie, jak również zakresu spraw zleconych tym organom (t.j. DzU z 2018 r., poz. 522).
Co wskazuje doktryna?
Niestety, organy Inspekcji nie są w nim wymienione jako uprawnione do prowadzenia dochodzeń oraz wnoszenia i popierania oskarżenia. W związku z tym pojawia się wątpliwość, czy bez zmiany przepisów k.p.k. lub przywołanego rozporządzenia możliwe będzie wnoszenie i popieranie oskarżenia przed sądem. Próbując rozwiązać tę wątpliwość, w doktrynie wskazuje się, że „Uznanie organu Inspekcji Ochrony Środowiska za inny organ przewidziany w przepisach szczególnych w rozumieniu art. 312 pkt 2 k.p.k. musiałoby mieć za podstawę zidentyfikowanie przepisu szczególnego nadającego organom IOŚ takie uprawnienia. Takim przepisem szczególnym mógłby być tylko ust. 1a dodany do art. 2 ustawy o. IOŚ, uznający ściganie przestępstw przeciwko środowisku za zadanie IOŚ. Taka hipoteza nie nadaje się jednak do akceptacji ze względu na charakter prawny ust. 1a dodany do art. 2 ustawy o IOŚ. Jest on taki sam jak ust. 1 w tym artykule, czyli nadaje organom IOŚ pewne uprawnienia, nie określając trybu, w jakim będą one wykonywane. Aby inspektorzy IOŚ mogli prowadzić śledztwo, sama ustawa o Inspekcji Ochrony Środowiska musiałaby upoważniać organy Inspekcji do prowadzenia śledztwa powierzonego przez prokuratora w całości lub w części na podstawie art. 311 § 3 w zw. z art. 312 pkt 2 k.p.k.”5.
Z takim stanowiskiem należy się zgodzić, gdyż kompetencja do ścigania przestępstw oraz wnoszenia aktów oskarżenia przez inne organy niż Prokuratura nie może mieć charakteru dorozumianego, ale musi wyraźnie wynikać z przepisów prawa. W związku z tym bez zmiany rozporządzenia w sprawie organów uprawnionych obok Policji do prowadzenia dochodzeń oraz organów uprawnionych do wnoszenia i popierania oskarżenia przed sądem pierwszej instancji w sprawach, w których prowadzono dochodzenie, jak również zakresu spraw zleconych tym organom lub przepisów k.p.k. nie można uznać, aby organy IOŚ, w obecnym stanie prawnym, miały możliwość wnoszenia i popierania aktów oskarżenia o przestępstwo określone w art. 183 k.k.
Uprawnienia IOŚ wg art. 10b ust. 2 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska
Dlatego też należy się zastanowić, jaka w praktyce może być rola organów IOŚ w postępowaniach karnych, w sprawach o przestępstwa z art. 183 Kodeksu karnego. Pewną pomocą w tym zakresie mogą być postanowienia art. 10b ust. 2 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska zgodnie z którym: „Główny Inspektor Ochrony Środowiska, wojewódzki inspektor ochrony środowiska lub upoważnieni inspektorzy Inspekcji Ochrony Środowiska mogą podjąć czynności polegające na:
1) obserwowaniu i rejestrowaniu przy użyciu środków technicznych, w tym technik satelitarnych i bezzałogowych statków powietrznych, obrazu zdarzeń oraz dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom;
2) gromadzeniu i zabezpieczaniu dowodów popełnienia przestępstwa lub wykroczenia;
3) żądaniu pisemnych lub ustnych informacji oraz przesłuchiwaniu osób w zakresie niezbędnym dla ustalenia stanu faktycznego przy jednoczesnym pouczeniu ich o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, o której mowa w Kodeksie karnym;
4) ustalaniu tożsamości osób oraz żądaniu okazania dokumentów niezbędnych do wymierzenia grzywny w drodze mandatu karnego lub sporządzeniu wniosku o ukaranie;
5) nakładaniu grzywien w postępowaniu mandatowym za wykroczenia określone w trybie przewidzianym przepisami o postępowaniu w sprawach o wykroczenia;
6) dokonywaniu oględzin pomieszczeń i innych miejsc;
7) zatrzymywaniu lub przeszukiwaniu pojazdów przewożących towary oraz kontroli dokumentów związanych z przewozem towaru, jeżeli zachodzi podejrzenie przewożenia odpadów;
8) udzielaniu pouczeń, zwracaniu uwagi, ostrzeganiu lub stosowaniu innych środków oddziaływania wychowawczego”.
Rola IOŚ w postępowaniach z art. 183 Kodeksu karnego w praktyce
Z uprawnień wynikających z przytoczonego przepisu te wymienione w punktach 4, 5, 7 i 8 wiążą się z postępowaniami w sprawach o wykroczenia. Z natury rzeczy nie będą więc one mogły być wykorzystane w postępowaniach związanych z przestępstwami (także z tym określonym w art. 183 k.k.). W związku z tym nie będą one mogły być wykorzystywane przy ustalaniu, czy nie doszło do popełnienia przestępstwa.
Niewątpliwie katalog uprawnień określonych w art. 10b ust. 2 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska pozwala na dokonanie ustaleń faktycznych, mogących mieć znaczenie z punktu widzenia znamion popełnienia przestępstwa z art. 183 Kodeksu karnego. Pamiętanie o tym jest o tyle istotne, że fakty związane ze stanem środowiska w wielu przypadkach nie mają charakteru trwałego, a brak ich odpowiedniego udokumentowania może mieć istotne znaczenie, z punktu widzenia odpowiedzialności za popełnienie przestępstwa. Dlatego też niezwykle ważne jest odpowiednie wykorzystywanie uprawnień IOŚ przy ustalaniu okoliczności faktycznych, mogących wskazywać na popełnienie przestępstwa. Z punktu widzenia przestępstwa określonego w art. 183 k.k., takimi faktami będzie utrwalenie okoliczności związanych ze składowaniem, usuwaniem, przetwarzaniem, zbieraniem, dokonywaniem odzysku, unieszkodliwianiem albo transportem odpadów lub substancji w takich warunkach lub w taki sposób, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym.
Niezbędne ustalenie, iż miał miejsce jeden z procesów zagospodarowania odpadów i wywołał on skutki dla środowiska
Z postanowień art. 183 par. 1 k.k. wynika, że do wyczerpania znamion przestępstwa określonego w tym przepisie z jednej strony niezbędne jest kumulatywne ustalenie, iż miał lub ma miejsce jeden z procesów zagospodarowania odpadów wskazanych w tym przepisie, a z drugiej strony – że wywołuje on skutki dla środowiska określone w tym przepisie. W związku z tym na początku wskazane będzie ustalenie, jakie decyzje administracyjne (o ile są wymagane) są niezbędne do wykonywania konkretnego sposobu zagospodarowania odpadów. Jeśli bowiem korzystanie ze środowiska odbywałoby się z zachowaniem warunków wynikających z decyzji, to jest duże prawdopodobieństwo, że określony w nich sposób oddziaływania na środowisko nie wywrze skutków uzasadniających przyjęcie, że miało miejsce przestępstwo z art. 183 Kodeksu karnego. Oczywiście, nie można automatycznie wykluczyć sytuacji, w której nawet przestrzeganie ograniczeń wynikających z decyzji doprowadzi do wystąpienia negatywnych skutków w środowisku. Najprawdopodobniej będzie to jednak skutkiem wadliwie wydanego orzeczenia.
Jeśli zaś w trakcie czynności kontrolnych organy Inspekcji ustalą, że do konkretnego sposobu zagospodarowania odpadów niezbędne jest uzyskanie decyzji określającej jego warunki, to trzeba będzie wskazać, jakie skutki dla środowiska mogło wywołać konkretne działanie. W sytuacji, w której nie będą występowały zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka lub spowodowania obniżenia jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym, należy rozważyć, czy nie zostało popełnione jedno z wykroczeń opisanych na wstępie artykułu. W przypadku, w którym będzie występowało podejrzenie wystąpienia opisanych skutków, trzeba ocenić, jakie działania procesowe, na podstawie tych ustaleń, powinny być podjęte.
Brak możliwości samodzielnego wnoszenia i popierania aktu oskarżenia nie zwalnia IOŚ z działania
Niewątpliwie na samym początku będą musiały być ustalone i utrwalone okoliczności faktyczne, wskazujące na podejrzenie popełnienia przestępstwa z art. 183 par. 1 k.k. Najprostszym rozwiązaniem w tym zakresie będzie przeprowadzenie działań przez pryzmat postanowień art. 10b ust. 2 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska. Tylko w takim przypadku można bowiem mówić o wywiązaniu się przez organy IOŚ z powierzonych jej obowiązków. Oczywiście, samo podejrzenie popełnienia przestępstwa nie zwalnia z konieczności zachowania obowiązujących w tym zakresie standardów. Pamiętanie o tym jest niezwykle istotne, gdyż ich naruszenie może ułatwiać podważenie przeprowadzonych dowodów na kolejnych etapach postępowania.
Brak możliwości samodzielnego wnoszenia i popierania aktu oskarżenia w sprawach o przestępstwa z art. 183 Kodeksu karnego nie zwalnia bowiem organów Inspekcji od podejmowania dalszych działań w sytuacji podejrzenia jego wystąpienia. W takim przypadku znajdował będzie zastosowanie art. 304 k.p.k. Zgodnie z tym przepisem, „§ 1. Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. Przepisy art. 148a oraz art. 156a stosuje się odpowiednio. § 2. Instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa”.
Niezbędne przyznanie uprawnień procesowych dla IOŚ
W związku z tym, stwierdzając podejrzenie popełnienia przestępstwa z art. 183 k.k., organy Inspekcji muszą, kierując się przywołanymi wyżej rozwiązaniami, zawiadomić organy ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, dołączając do niego dowody to potwierdzające. Analizując konieczność złożenia zawiadomienia, należy zauważyć, że organy Inspekcji nie są uprawnione do samodzielnej oceny, czy miało miejsce przestępstwo. Dlatego też w każdym przypadku, aby uzasadnić wystąpienie przestępstwa, należy wywiązać się z obowiązków wynikających z art. 304 k.p.k. W przeciwnym razie będzie można bowiem spotkać się z zarzutem zaniechania.
Jednocześnie de lege ferenda należałoby podjąć działania zmierzające do rzeczywistego umożliwienia organom Inspekcji samodzielnego wnoszenia i popierania aktów oskarżenia w sprawach o przestępstwa z art. 183 k.k. W tym celu należałoby znowelizować rozwiązania wynikające z ww. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości przez poszerzenie katalogu tych podmiotów o organy Inspekcji. Jednocześnie trzeba by znowelizować rozwiązania wynikające z k.p.k., tak aby wyposażyć organy IOŚ w uprawnienia, przy pomocy których miałyby być realizowane.
Źródła:
- L. Morawski, Wykładnia w orzecznictwie sądów. Komentarz, Toruń 2002.
- Marek A., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2010.
- J. Sobczak (w:) Stefański, Kodeks karny. Komentarz, Legalis (el.) 2020.
- Sejm VIII kadencji ,Uzasadnienie do projektu,, druk sejm. nr 2662.
- D. Danecka, W. Radecki, Ustawa o Inspekcji Ochrony Środowiska. Komentarz, Lex (el.), 2020.
Krzysztof Gruszecki, radca prawny
W wersji drukowanej artykuł będzie dostępny również w czasopiśmie „Prawo i Środowisko” (4/2020)