Problem składowanych odpadów – Sozosfera

W ostatnim czasie powszechnym zjawiskiem występującym na terenie Polski, o którym najczęściej publikują media, jest odkrywanie i ustalanie coraz to nowszych lokalizacji tzw. dzikich wysypisk odpadów. Narastający problem nielegalnie magazynowanych lub składowanych odpadów, przede wszystkim tych z grupy niebezpiecznych, stwarza poczucie zagrożenia, z uwagi na możliwość ich negatywnego oddziaływania na ludzi i środowisko. W przypadku tego typu odpadów występuje bowiem zagrożenie życia lub zdrowia ludzi oraz możliwość spowodowania nieodwracalnych szkód w środowisku.

Pomimo wdrożenia licznych mechanizmów prawnych, mających na celu zniwelowanie, a w konsekwencji całkowite zlikwidowanie przedmiotowego procederu, nadal istnieje nieefektywność i brak skuteczności państwa w wydłużonej procedurze likwidacji takich miejsc oraz ewentualnie powstałych negatywnych skutków. Trudności związane z usunięciem nielegalnie magazynowanych lub składowanych odpadów wynikają przede wszystkim z przyczyn ekonomicznych. Barierą jest w tym przypadku niewystarczająca ilość środków finansowych, które mogą zostać przeznaczone na ten cel. Pojawiają się również przeszkody w ustaleniu faktycznego posiadacza odpadów, wobec którego może być wydana decyzja nakazująca usunięcie odpadów, czy przedłużające się postępowania administracyjne, powodujące, że odpady długotrwale zalegają w danym miejscu¹.

Problem nielegalnie magazynowanych lub składowanych odpadów – przyczyny zjawiska

Pośród przyczyn generujących problem nielegalnie magazynowanych lub składowanych odpadów wymienia się przede wszystkim mentalność ludzką. Często jest to mentalność nacechowana zwykłym niedbalstwem, ignorancją (bo przecież nikt nie udowodni, że to akurat moje odpady), a poniekąd także brakiem świadomości ekologicznej, co w obecnych czasach wydaje się być dość wątpliwe, zwłaszcza w kontekście szeroko rozwiniętej sieci środków wymiany informacji. Biorąc pod uwagę dotychczasową praktykę powstawania „dzikich wysypisk” odpadów, najczęściej można było je spotkać w lasach, parkach czy w pobliżu niewielkich akwenów. Na tego typu terenach, pod osłoną nocy, umieszczane były różnego rodzaju odpady. Zazwyczaj były to zmieszane odpady komunalne, pozostałości z wysortowanych odpadów komunalnych, odpady wielkogabarytowe czy odpady budowlane i rozbiórkowe. Obecnie coraz częściej w mediach pojawiają się informacje dotyczące zarówno nowo odkrytych, zwłaszcza na terenie prywatnych posesji, nielegalnych składowisk czy też magazynów zawierających odpady niebezpieczne, jak i licznych pożarów zgromadzonych odpadów. Według danych Najwyższej Izby Kontroli (NIK), w latach 2017-2022 w Polsce wystąpiły 754 pożary miejsc gromadzenia odpadów, w tym również w miejscach nielegalnego ich składowania czy magazynowania². W 2023 r. doszło m.in. do pożarów składowisk odpadów niebezpiecznych w Przylepie k. Zielonej Góry³ oraz w Łaniętach pod Kutnem⁴. Trzeba przy tym zaznaczyć, że pożary takie często niosą za sobą konsekwencje o charakterze destruktywnym, zwłaszcza dla społeczeństwa i środowiska przyrodniczego.

Negatywny wpływ na człowieka i środowisko przyrodnicze nielegalnie magazynowanych lub składowanych odpadów

Nielegalne magazynowanie lub składowanie odpadów w miejscach do tego nieprzeznaczonych wiąże się z szeregiem możliwych poważnych skutków i negatywnym wpływem na człowieka oraz środowisko przyrodnicze, w tym faunę i florę. W przypadku zagrożeń, jakie mogą być generowane, wymienia się m.in.:

– chemiczne i mikrobiologiczne zanieczyszczenie wód powierzchniowych i gruntowych, prowadzące do skażenia i degradacji gleby, roślinności, a tym samym wpływające na zdrowie lub życie człowieka, a także na dobrostan zwierząt,

– chemiczne i mikrobiologiczne zanieczyszczenie powietrza poprzez niekontrolowaną emisję zanieczyszczeń, zwłaszcza w kontekście zachodzących przy rozkładzie odpadów, przy współudziale czynników atmosferycznych, procesów gnilnych i powstałych w ten sposób gazów cieplarnianych, w tym przede wszystkim metanu, siarkowodoru generujących odór i uciążliwości zapachowe nieprzyjemne dla człowieka,

– zachwianie naturalnego stanu istniejących ekosystemów w wyniku skażenia gleby, wód oraz powietrza, prowadzące do wyniszczenia fauny i flory,

– spowodowanie namnażania się bakterii i drobnoustrojów chorobotwórczych, w szczególności w związku z długo zalegającymi zmieszanymi odpadami komunalnymi czy z ich wysortowanymi pozostałościami,

– spowodowanie zagrożenia dla zwierząt w postaci traktowania odpadów jako pokarmu, a w konsekwencji – wywołania zatrucia czy chorób prowadzących do wymarcia poszczególnych populacji, a także zagrożenia dla człowieka w wyniku kontaktu ze zwierzętami będącymi nosicielami groźnych bakterii czy drobnoustrojów chorobotwórczych.

Jednak szczególnie tragiczne w skutkach może być niewłaściwe składowanie odpadów niebezpiecznych, zawierających w sobie liczne substancje chemiczne o właściwościach łatwopalnych, toksycznych, silnie żrących, drażniących, uczulających, rakotwórczych, mutagennych, zakaźnych, utleniających czy wybuchowych.

Postępowanie w sprawie usunięcia nielegalnie magazynowanych lub składowanych odpadów

Problem „dzikich wysypisk śmieci” nie stanowi novum w obecnej rzeczywistości. Na kwestię tę zwrócono uwagę choćby w interpelacji poselskiej nr 9802 z 27 września 2012 r. do ministra środowiska⁵. Poseł Barbara Bartuś, autorka interpelacji, powołała się na ówczesny raport NIK-u, udokumentowany na podstawie przeprowadzonej kontroli w 35 losowo wybranych polskich gminach. Wskazała jednocześnie, iż „Na terenie większości skontrolowanych gmin natknięto się na nielegalne składowiska odpadów, które są dużym zagrożeniem dla środowiska. Z ustaleń NIK wynika, że w 15 gminach w miejsce wywiezionych śmieci szybko pojawiły się nowe, w tym takie, które można zakwalifikować do niebezpiecznych. W dodatku nie wszystkie gminy likwidowały dzikie wysypiska, tłumacząc się brakiem środków pieniężnych”. Co więcej, posłanka podkreśliła również, iż problem organów wykonawczych gmin, związany z przeprowadzeniem skutecznego postępowania z odpadami komunalnymi, wynikał z braku wiedzy o umowach między właścicielami nieruchomości oraz przedsiębiorcami zajmującymi się wywozem odpadów oraz z braku dokładnych ewidencji umów lub zrobionych zbyt późno, często zawierających błędy lub braki, co uniemożliwiało sprawdzenie, czy konkretny właściciel posiada ważną umowę. W odpowiedzi na przedmiotową interpelację, Piotr Woźniak, ówczesny podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska, w piśmie z 26 października 2012 r.⁶, poinformował, iż resort środowiska przygotował nowelizację Ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (przyjętą przez Sejm RP 1 lipca 2011 r.), zmieniającą dotychczasowy system gospodarki odpadami komunalnymi. Niniejsza zmiana polegała na przejęciu przez gminy obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi – w zamian za odprowadzaną na ich rzecz opłatę. Jak wskazano w odpowiedzi na interpelację: „W nowym systemie gminy będą przeprowadzały przetargi na odbieranie odpadów komunalnych, zarządzały środkami pochodzącymi z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi pobieranymi od właścicieli nieruchomości (tak jak za wodę czy ścieki), a od firm – egzekwowały odpowiednią jakość usług (odpowiednie zagospodarowanie odpadów komunalnych zgodnie z przepisami prawa)”. Co więcej: „Jednym z celów stawianych przed ww. ustawą jest uszczelnienie systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, a także monitorowania przez gminy sposobu postępowania z odpadami komunalnymi. Przyczyni się do zmniejszenia zaśmiecenia kraju”. Jak wskazują statystyki opracowane przez Główny Urząd Statystyczny⁷, liczba „dzikich wysypisk”, istniejących na dzień 31.12.2022 r., wyniosła 2217. Natomiast liczba zlikwidowanych w ciągu roku 2022 „dzikich wysypisk” osiągnęła poziom 10714 lokalizacji. Dla przykładu, w roku 2016 stwierdzono ich 1607, a likwidacji poddano 10541. Porównując przedmiotowe dane, można wywnioskować, iż problem ten nie tylko nie zniknął, ale miejscami wręcz przybrał na sile.

Zasady postępowania opisano w ustawie o odpadach

Samo postępowanie związane z usunięciem nielegalnie magazynowanych lub składowanych odpadów zostało uregulowane w Ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Zgodnie z jej art. 26 ust. 1, posiadacz odpadów jest obowiązany do niezwłocznego usunięcia odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania. Jeżeli nie podejmie on odpowiednich kroków w tym celu, wówczas, organ wykonawczy gminy, w drodze decyzji wydawanej z urzędu, nakazuje mu usunięcie odpadów z takiego miejsca, za wyjątkiem sytuacji wskazanych w ustawie (art. 26 ust. 2). W decyzji takiej organ określa w szczególności termin usunięcia odpadów, ich rodzaj, a także sposób, w jaki odpady te mają zostać usunięte z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania (art. 26 ust. 6 pkt. 1-3). W przypadku, gdy nieruchomość, na której odpady zostały nielegalnie zdeponowane, jest terenem zamkniętym czy nieruchomością, którą gmina włada jako władający powierzchnią ziemi, a niebędącą w posiadaniu innego podmiotu, wówczas decyzję o usunięciu odpadów wydaje właściwy regionalny dyrektor ochrony środowiska (RDOŚ). W doktrynie podkreśla się, iż tryb uregulowany w art. 26 ustawy o odpadach stanowi tzw. zwyczajny tryb postępowania z odpadami w celu ich usunięcia. Natomiast art. 26a wskazanej ustawy reguluje tzw. nadzwyczajny tryb usuwania odpadów. Zgodnie z jego ust. 1, w przypadku, gdy – ze względu na zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub środowiska – konieczne jest niezwłoczne usunięcie odpadów, właściwy organ podejmuje działania polegające na usunięciu odpadów i gospodarowaniu nimi, przy czym „ustawodawca nie wskazał, z jakiego miejsca odpady mają być usunięte, a jedynie poprzestał na określeniu sytuacji, w wyniku zaistnienia której należy je usunąć. Oznacza to, że nawet w sytuacji, kiedy odpady te znajdują się w miejscu >>legalnym<<, czyli przeznaczonym do ich magazynowania lub składowania, ale stanowią zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub środowiska, konieczne jest ich niezwłoczne usunięcie”⁸. Organami właściwymi dla nadzwyczajnego trybu usunięcia odpadów i określenia – w drodze decyzji skierowanej do władającego powierzchnią ziemi – są: RDOŚ (tereny zamknięte oraz nieruchomości, którymi gmina włada jako władający powierzchnią ziemi), organ właściwy do wydania decyzji o cofnięciu decyzji związanej z gospodarką odpadami, stwierdzeniem jej nieważności, uchyleniem lub wygaśnięciem (w przypadku, gdy obowiązek usunięcia odpadów powstał w związku z wydaniem takich decyzji), a w pozostałych przypadkach – wójt (burmistrz lub prezydent miasta). W przedmiotowej decyzji właściwy organ określa zakres i termin udostępnienia przez niego powierzchni ziemi, obiektów lub innych miejsc, w których znajdują się odpady, zakres i sposób przeprowadzenia działań mających na celu usunięcie odpadów przez ten organ oraz termin rozpoczęcia i zakończenia działań (art. 26a ust. 3 pkt 1-3 ustawy o odpadach). Warto w tym miejscu odnotować, iż powyższa decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu. Co więcej, właściwy organ może żądać od posiadacza odpadów odpowiedzialnego za gospodarowanie odpadami zwrotu poniesionych przez siebie kosztów działań, polegających na usunięciu odpadów i gospodarowaniu nimi, lub odstąpić od żądania pokrycia całości lub części poniesionych kosztów (art. 26a ust. 6-11 ustawy o odpadach).

Pomimo narzędzi trudności wciąż występują

Pomimo stosownych narzędzi, zagwarantowanych właściwym organom, nadal istnieją trudności w skutecznej likwidacji miejsc nieprzeznaczonych do magazynowania lub składowania odpadów. W głównej mierze obowiązek usunięcia nielegalnie zdeponowanych odpadów spoczywa na organach wykonawczych samorządu gminnego. Te z kolei, z uwagi na niewystarczającą ilość środków finansowych, nie są w stanie przeprowadzić procedury usunięcia odpadów. Podobnie wygląda sytuacja związana z procedurą usunięcia nielegalnie zdeponowanych odpadów niebezpiecznych. 16 maja 2023 r. na stronie internetowej NIK-u przedstawiono ocenę oraz wyniki kontroli przeprowadzonej w latach 2019-2022⁹. W 2022 r. skontrolowano 10 urzędów miast i gmin, pięć nadleśnictw oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ponadto zasięgnięto też informacji w 11 niekontrolowanych gminach, w których także zlokalizowano „dzikie wysypiska” odpadów niebezpiecznych (m.in. w Radwanicach, Głogowie, Osiecku, Niemodlinie, Kamienicy Polskiej czy Gorlicach). Samorządy te zwracały się o wsparcie finansowe do wojewodów i/lub marszałków województw na usunięcie zalegających niebezpiecznych materiałów. Ujawniono łącznie 58 miejsc nielegalnego deponowania odpadów niebezpiecznych w nadleśnictwach (16), w nieruchomościach komunalnych (5), w nieruchomościach Skarbu Państwa (2) i w nieruchomościach prywatnych (35). Na dzień zakończenia kontroli odpady nadal nie zostały usunięte z nieruchomości prywatnych w Sosnowcu, Częstochowie, Zielonej Górze, Radzanowie, Poznaniu, Horodle, Chodowie oraz z nieruchomości Skarbu Państwa w Strzelcach Krajeńskich. Było to uwarunkowane brakiem potrzebnych na to przedsięwzięcie środków finansowych. Jacek Ozdoba, ówczesny sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska w odpowiedzi z 20 października 2023 r. na interpelację poselską z 24 lipca 2023 r. w sprawie nielegalnych i legalnych składowisk odpadów niebezpiecznych na terenie poszczególnych województw (od K9INT43063 do K9INT43078), wskazał, iż: „już obecnie istnieją instrumenty prawne oraz finansowe mające na celu doprowadzenie do usunięcia nielegalnie nagromadzonych odpadów. Finansowanie przedsięwzięć polegających na usuwaniu porzuconych odpadów, jako wsparcie podmiotów zobowiązanych ustawowo do działań w tym zakresie, możliwe jest w ramach utworzonego przez NFOŚiGW programu priorytetowego >>Usuwanie porzuconych odpadów<< w formie pożyczki. (…) Dodatkowo informuję, że obecnie NFOŚiGW i WFOŚiGW realizują wiele programów mający na celu usuwanie odpadów, jak i rekultywację terenów zdegradowanych. Warto podkreślić, że wielokrotnie wzrosło dofinansowanie udzielone samorządom na działania środowiskowe z ww. funduszy, m.in. na likwidację nielegalnie zgromadzonych odpadów. W okresie 2008-2015 było to 125 mln zł, a w 2016-2023 to już 413,5 mln zł”. Na stronie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) opublikowano ogłoszenie o naborze wniosków w ramach programu priorytetowego „Usuwanie porzuconych odpadów”¹⁰. Można będzie otrzymać dofinansowanie w formie dotacji, pożyczki lub przekazania środków. Budżet na realizację programu wynosi do 600 tys. zł (w tym 400 tys. zł dla bezzwrotnych form dofinansowania) – zatem wysokość możliwego do uzyskania dla jednego przedsięwzięcia wsparcia będzie w wielu przypadkach całkowicie nieadekwatna w stosunku do rzeczywistych kosztów usunięcia odpadów.

W kontekście całości problemu związanego ze skutecznym usunięciem nielegalnie magazynowanych lub składowanych odpadów, w tym zwłaszcza niebezpiecznych, warto również zwrócić uwagę na postulat Związku Miast Polskich, dotyczący zmiany przepisów ustawy o odpadach¹¹. Otóż organizacja ta przygotowała projekt zmiany legislacyjnej, polegający na dodaniu do przepisów ww. ustawy art. 26b o następującej treści: „Art. 26b. 1. Działania, o których mowa w art. 26a ust. 1, podejmowane przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta wobec odpadów niebędących odpadami komunalnymi, stanowią zadanie z zakresu administracji rządowej zlecone gminie. 2. Środki na realizację zadania, o którym mowa w ust. 1 zapewnia budżet państwa w formie dotacji celowej przekazywanej przez wojewodę”. Konieczność wprowadzenia niniejszego przepisu uzasadniono następująco: „Z przywołanych przepisów wynika, że zadania własne gminy w zakresie gospodarowania odpadami nie obejmują odpadów niebezpiecznych, których wytwórcami nie są gospodarstwa domowe. W związku z tym zadanie polegające na usunięciu odpadów i gospodarowaniu nimi w odniesieniu do odpadów niebędących odpadami komunalnymi nie stanowi zadania własnego gminy. Jest to zadanie z zakresu administracji rządowej”.

Sankcje administracyjne i karne

Nielegalne magazynowanie lub składowanie odpadów wiąże się z powstaniem odpowiedzialności karnej oraz administracyjnej. Samowolne porzucenie odpadów w miejscu do tego nieprzeznaczonym najczęściej wiąże się z trudnościami w ustaleniu sprawcy. Ustawodawca w art. 183 Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (k.k.) stypizował zachowanie polegające na nieodpowiednim postępowaniu z odpadami. Jak bowiem stanowi art. 183 §1 k.k., „Kto wbrew przepisom składuje, usuwa, przetwarza, zbiera, unieszkodliwia, transportuje odpady lub substancje albo dokonuje odzysku odpadów lub substancji w takich warunkach lub w taki sposób, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”. Karze pozbawienia wolności od roku do lat 10 podlega również ten, kto wbrew przepisom przywozi z zagranicy substancje zagrażające środowisku (art. 183 §2 k.k.), kto wbrew przepisom przywozi odpady z zagranicy lub wywozi odpady za granicę (art. 183 §4 k.k.), a także ten, kto wbrew obowiązkowi dopuszcza do popełnienia ww. czynów (art. 183 §3 k.k.). Co więcej, k.k. przewiduje również karę pozbawienia wolności w wymiarze od lat 2 do 12 względem tego, kto bez wymaganego zgłoszenia lub zezwolenia albo wbrew jego warunkom przywozi z zagranicy lub wywozi za granicę odpady niebezpieczne (art. 183 §5 k.k.). Karą taką zagrożony jest również ten, kto porzuca odpady niebezpieczne w miejscu nieprzeznaczonym do ich składowania lub magazynowania (art. 183 §5a k.k.). Sankcja taka może znaleźć zastosowanie także w sytuacji, jeżeli następstwem czynu określonego w art. 183 §1 lub 3 k.k. jest zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach lub istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi (art. 185 §1 k.k.). Kara taka może spotkać także sprawcę czynu, którego efektem będzie ciężki uszczerbek na zdrowiu człowieka (art. 185 §2 k.k.). Natomiast w sytuacji, gdy następstwem jest śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 3 do 20 (art. 185 §3 k.k.). Co więcej, odpowiedzialności karnej za przestępstwa z art. 183 §1-5a k.k. podlega także ten, kto popełnia owe przestępstwa choćby nieumyślnie. Osoba taka jest zagrożona karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności do lat 5 (art. 183 §6 k.k.). Kary za powyższe przestępstwa zostały zaostrzone w wyniku przyjętych przez polski parlament zmian ww. przepisów na podstawie Ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, a także Ustawy z dnia 22 lipca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej. Co więcej, jeśli sprawca zostanie skazany za umyślne przestępstwo przeciwko środowisku, sąd, obok kary, będzie musiał orzec nawiązkę w wysokości od 10 tys. zł do 10 mln zł na rzecz NFOŚiGW, a w sytuacji przestępstwa popełnionego nieumyślnie, może orzec nawiązkę. Przedmiotowe ustawy zaostrzające kary za przestępstwa przeciwko środowisku przewidują również karę pieniężną w wysokości od 10 tys. zł do 5 mln zł, którą orzeka sąd wobec podmiotu zbiorowego w przypadku, gdy owe przestępstwo stanowi też zachowanie osoby fizycznej działającej m.in. w imieniu lub interesie podmiotu zbiorowego czy będącej przedsiębiorcą, który bezpośrednio współdziała z podmiotem zbiorowym w realizacji celu prawnie dopuszczalnego.

Problem nielegalnie magazynowanych lub składowanych odpadów w statystykach policyjnych

Statystyki policyjne¹² w przypadku przestępstwa z art. 183 k.k. za rok 2021 przedstawiają się następująco: liczba postępowań wszczętych – 515, liczba przestępstw wykrytych – 214, liczba stwierdzonych przestępstw – 296, wskaźnik wykrycia – 72,3%. W porównaniu z rokiem 2016, zauważalny jest wzrost liczby przypadków naruszenia art. 183 k.k. Bowiem w ciągu zaledwie pięciu lat liczba postępowań wszczętych wzrosła o 291, a liczba wykrytych przestępstw wzrosła o 182. Z kolei liczba stwierdzonych przestępstw wzrosła o 248, a wskaźnik wykrycia owego przestępstwa wzrósł o 7 punktów procentowych. To pokazuje, że pomimo stworzonych przez ustawodawcę mechanizmów prawnych w celu zarówno usunięcia nielegalnych miejsc magazynowania odpadów, jak i zaostrzenia sankcji, przestępczość środowiskowa stopniowo wzrasta, a problem nielegalnie magazynowanych lub składowanych odpadów pozostanie z nami na najbliższe lata.

Odpowiedzialność karna także w ustawie o odpadach

Odpowiedzialność karną przewiduje również ustawa o odpadach. Zgodnie z jej art. 171, kto prowadzi gospodarkę odpadami w sposób niezapewniający ochrony życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, w szczególności powoduje zagrożenia dla wody, powietrza, gleby, roślin lub zwierząt, powoduje uciążliwości przez hałas lub zapach czy wywołuje niekorzystne skutki dla terenów wiejskich lub miejsc o szczególnym znaczeniu, w tym kulturowym i przyrodniczym, podlega karze aresztu albo grzywny.

Powyższa ustawa reguluje także odpowiedzialność administracyjną w postaci administracyjnych kar pieniężnych. Są one wymierzane m.in. za magazynowanie odpadów niezgodnie z wymaganiami, o których mowa w art. 25 ust. 1-6 (art. 194 ust. 1 pkt 2a). W ten sposób sankcję administracyjną można wymierzyć również m.in. za nieprowadzenie wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów albo prowadzenie tego systemu niezgodnie z art. 25 ust. 6a (art. 194 ust. 1 pkt 2b) czy nieprowadzenie ewidencji odpadów albo prowadzenie tej ewidencji w sposób nieterminowy lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym (art. 194 ust. 1 pkt 5b).

Źródła: