31 grudnia 2020 r. wprowadzono nowe poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych – na podstawie Ustawy z dnia 17 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2020 r. poz. 2361).
Poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu za 2020 r.
Za rok 2020 gminy są obowiązane osiągnąć następujące poziomy:
1) przygotowania do ponownego użycia i recyklingu następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła w wysokości co najmniej 50% wagowo;
2) recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne w wysokości co najmniej 70% wagowo.
Regulacja dotycząca sposobu obliczania poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu w 2020 r. dotyczy w głównej mierze tylko czterech wybranych frakcji (papieru, metalu, tworzywa sztucznego i szkła). W art. 3aa powyższej ustawy określono ponadto wymagany poziom recyklingu dla odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne, który będzie wyliczany po raz ostatni za rok 2020.
Poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu – zmiany sposobu liczenia by uchronić budżety gmin
Ustawodawca już w uzasadnieniu projektu ustawy wskazał, że brak zmiany sposobu liczenia powyższego poziomu za 2020 r. mógłby doprowadzić do strat w budżetach gminnych z tytułu kar nakładanych przez Inspekcję Ochrony Środowiska, szacowanych w skali kraju na ok. 900 mln zł. Stąd zaproponowano, by dla 2020 r. przywrócić metody obliczania poziomów stosowane w 2019 r. i latach wcześniejszych – ograniczając je tylko do czterech frakcji: papier, metal, tworzywa sztuczne i szkło.
Inaczej będzie od 2021 r., gdy poziom obliczany będzie dla wszystkich odpadów komunalnych ogółem. Jednocześnie warto zaznaczyć, że od tego roku i w latach kolejnych dla odpadów budowlanych i rozbiórkowych nie będą już wymagane poziomy recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami.
Poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych obliczany będzie jako stosunek masy odpadów komunalnych przygotowanych do ponownego użycia i poddanych recyklingowi do masy wytworzonych odpadów komunalnych, ale w obliczeniach nie będzie się uwzględniać innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne.
Poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu od 2021 r.
Począwszy od 2021 r. gminy są obowiązane osiągnąć poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych w wysokości co najmniej:
1) 20% wagowo – za rok 2021;
2) 25% wagowo – za rok 2022;
3) 35% wagowo – za rok 2023;
4) 45% wagowo – za rok 2024;
5) 55% wagowo – za rok 2025;
6) 56% wagowo – za rok 2026;
7) 57% wagowo – za rok 2027;
8) 58% wagowo – za rok 2028;
9) 59% wagowo – za rok 2029;
10) 60% wagowo – za rok 2030;
11) 61% wagowo – za rok 2031;
12) 62% wagowo – za rok 2032;
13) 63% wagowo – za rok 2033;
14) 64% wagowo – za rok 2034;
15) 65% wagowo – za rok 2035 i za każdy kolejny rok.
Poziomy będą wzrastać nieregularnie o 1, 5 czy 10 punktów procentowych rok do roku.
Sposób obliczania poziomów oraz warunki zaliczania masy odpadów komunalnych do masy odpadów komunalnych przygotowanych do ponownego użycia i poddanych recyklingowi zostaną wskazane w rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska – to jednak nie zostało jeszcze opublikowane.
Jak oblicza się poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu wg projektu rozporządzenia?
Projekt Rozporządzenia Ministra Klimatu w sprawie sposobu obliczania poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami (stanowiący załącznik do projektu wskazanej powyżej ustawy – druk 723) przewiduje, że poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów komunalnych, z wyłączeniem innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne, oblicza się zgodnie ze wzorem:

gdzie:
P – poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów komunalnych, wyrażony w %,
Mr – łączna masa odpadów komunalnych poddanych recyklingowi i przygotowaniu do ponownego użycia, wyrażona w Mg,
Mw – łączna masa wytworzonych odpadów komunalnych, wyrażona w Mg.
Do obliczeń stosuje się zasady oraz metody określone w decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2019/1004 z 7 czerwca 2019 r. Przy obliczaniu parametrów Mr i Mw należy brać pod uwagę odpady z grup 15 i 20, z wyjątkiem odpadów o kodach 20 02 02, 20 03 04 i 20 03 06, określonych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 4 ust. 3 Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, odebrane z terenu danej gminy (zarówno przez gminę, jak i przez podmiot, który ma podpisane umowy z właścicielami nieruchomości) i zebrane z terenu danej gminy (zarówno przez gminę, jak i innych zbierających odpady komunalne). Należy uwzględnić masę bioodpadów komunalnych posegregowanych i poddanych recyklingowi u źródła.
Poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu nadal wg rozporządzenia z grudnia 2016 r.
Niezależnie od projektu, na dzień sporządzania niniejszego artykułu (20 stycznia 2021 r.) nadal obowiązuje Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych z dnia 14 grudnia 2016 r. (DzU z 2016 r. poz. 2167), w którym poziomy recyklingu i przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła oblicza się na podstawie wzoru:

gdzie:
Ppmts – poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła, wyrażony w %,
Mrpmts – łączna masa odpadów papieru, metalu, tworzyw sztucznych i szkłapoddanych recyklingowi i przygotowanych do ponownego użycia, pochodzących ze strumienia odpadów komunalnych z gospodarstw domowych oraz od innych wytwórców odpadów komunalnych, wyrażona w Mg,
Mwpmts – łączna masa wytworzonych odpadów papieru, metalu, tworzyw sztucznych i szkła, pochodzących ze strumienia odpadów komunalnych z gospodarstw domowych oraz od innych wytwórców odpadów komunalnych, wyrażona w Mg, obliczana na podstawie wzoru właściwego dla gmin albo dla innych podmiotów.
Poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów budowlanych
Z kolei poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne oblicza się na podstawie wzoru:

gdzie:
Pbr – poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne, wyrażony w %,
Mrbr – łączna masa innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowychpoddanych recyklingowi, przygotowanych do ponownego użycia oraz poddanych odzyskowi innymi metodami, pochodzących ze strumienia odpadów komunalnych z gospodarstw domowych oraz od innych wytwórców odpadów komunalnych, wyrażona w Mg,
Mwbr – łączna masa wytworzonych innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych pochodzących ze strumienia odpadów komunalnych z gospodarstw domowych oraz od innych wytwórców odpadów komunalnych, wyrażona w Mg.
Artykuł opublikowany w ramach współpracy z ECO LEGAL Kancelarią Adwokatów i Radców Prawnych
fot. na otwarcie sozosfera.pl