Co roku mieszkańcy Europy wytwarzają 83 miliony ton odpadów opakowaniowych – podała organizacja Reloop Platform. W ciągu ostatniej dekady, ilość opakowań z tworzyw sztucznych wzrosła o 30%. Swój szczyt odpady opakowaniowe osiągają w okresie świąt Bożego Narodzenia. Przyczyniają się do tego również rozpoczynające się w listopadzie promocje Black Friday oraz trwające do stycznia wyprzedaże. Ich produkcji sprzyja napędzana przez producentów, sieci handlowe i portale sprzedażowe konsumpcja – uważa Reloop Platform.
Marketing napędza konsumpcjonizm
Ilość wytwarzanych odpadów opakowaniowych wzrasta w okresie świąt Bożego Narodzenia. Każdy z zakupionych np. jako prezent artykułów jest odpowiednio opakowany, a opakowanie, po zakończeniu procesu zakupowego staje się odpadem.
Dane Programu Środowiskowego Organizacji Narodów Zjednoczonych wskazują, że przy wprowadzeniu na rynek 400 milionów ton tworzyw sztucznych rocznie, na całym świecie do recyklingu trafia ich mniej niż 10%. Natomiast dane Światowego Forum Ekonomicznego wskazują, że rocznie wytwarzamy również 92 miliony ton odpadów tekstylnych. Szacuje się, że w samym 2022 roku wygenerowano 62 miliony ton odpadów z urządzeń elektrycznych i elektronicznych – podaje Reloop Platform i dodaje, że skala zaniedbań w recyklingu tych frakcji jest trudna do oszacowania.
– Jesteśmy zachęcani do konsumowania, stale motywowani, aby kupować więcej i szybciej. Należy zdać sobie jednak sprawę, że konsumpcja zawsze generuje odpady. Z jednej strony są to tony niesprzedanych przez producentów produktów, z drugiej odpady pochodzące z gospodarstw domowych, takie jak opakowania po żywności, po napojach, po przesyłkach ze sklepów internetowych, po ubraniach, butach czy sprzęcie elektronicznym. Wszystko, co konsumujemy powoduje pojawienie się olbrzymiej ilości odpadów – powiedziała Anna Larsson z Reloop Platform.
Siła reklamy
Psychologowie uważają, że często nie jesteśmy w stanie przeciwstawić się wpływowi reklamy, rekomendacji i różnego rodzaju okazji cenowych – podaje Reloop Platform. Informacje trafiają do nas nieustannie, za pośrednictwem smartfonów. Przekazy marketingowe konstruowane są w sposób wzbudzający poczucie braku i pragnienie posiadania najnowszych produktów.
– Czujemy presję, aby być na bieżąco z trendami i modą, co prowadzi do impulsywnych zakupów. Cały rynek e-commerce daje nam łatwość dostępu do wszelkich dóbr, a zakupy online stały się normą. Możliwość szybkiego zamówienia czegokolwiek z błyskawiczną dostawą do domu sprawia, że jesteśmy bardziej skłonni do dokonywania zakupów znacznie wykraczających ponad nasze potrzeby – komentuje Dorota Minta, psycholog.
Odpady opakowaniowe w Polsce
Stowarzyszenie „Polski Recykling” podaje, że tylko w Polsce, tylko w grudniu, generujemy ok. 180 tysięcy ton odpadów. Wśród nich, pozostałości po opakowaniach z tworzyw sztucznych stanowią od 15 do 20%. Tymczasem wcielenie w życie rozwiązań gospodarki cyrkularnej oraz regulacji prawnych dotyczących odpowiedzialności producentów oraz obowiązków wykorzystania surowca z odzysku, o które apelują organizacje zajmujące się odpadami, pozwoliłoby znacznie ograniczyć ilości odpadów, a w konsekwencji zmniejszyć zanieczyszczenie środowiska – podkreśla Reloop Platform.
– Odpowiedzią na ten problem na poziomie systemowym jest wdrożenie rozszerzonej odpowiedzialności producenta, która oznacza, że za szczególnie kłopotliwe grupy odpadów, a taką są odpady opakowaniowe, finansową odpowiedzialność za fazę poużytkową ponoszą producenci. ROP jest w Europie obowiązkową strategią ochrony środowiska i po prawidłowym jego wdrożeniu w Polsce to nie gminy i mieszkańcy, ale producenci i konsumenci dóbr poniosą konsekwencje konsumpcji – tłumaczy Anna Larsson.
Odpady opakowaniowe – jak zapobiegać ich powstawaniu?
– Nie mamy wpływu na decyzje zakupowe wszystkich konsumentów, ale niestety musimy żyć z ich konsekwencjami. Dlatego, jako wsparcie działań systemowych, możemy też działać sami. W tym kontekście, szczególnie w grudniu, zachęcam do przypomnienia sobie zasady 3R, czyli „reduce” – zredukuj zakupy i konsumpcję do tego, czego rzeczywiście potrzebujesz, „reuse” – wykorzystaj ponownie to, co masz oraz „recycle” – posegreguj i zadbaj o to, aby odpad stał się surowcem. Te zasady, wdrożone dziś przez każdego z nas, mogą choć trochę zmniejszyć presję na środowisko – doradza Anna Larsson.
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)