1 listopada to przede wszystkim czas refleksji i wspominania naszych bliskich. Stowarzyszenie „Polski Recykling” zwraca jednak uwagę, że niestety, jest też niechlubna część tej tradycji. W opinii organizacji jest to widok przepełnionych kontenerów na cmentarzach. Wypalone i potłuczone znicze, plastikowe wieńce i doniczki z kwiatami, kartony i resztki ziemi w jednym pojemniku. Wszystkie te odpady wymagają odpowiedniego zagospodarowania. Tymczasem odpady na cmentarzach i w ich okolicach zalegają one jeszcze na długo po świętach, zaśmiecając środowisko i szpecąc otoczenie.
Odpady na cmentarzach – tony zalewają cmentarne śmietniki
Każdego roku miliony Polaków odwiedzają groby swoich bliskich, by uczcić ich pamięć zapaleniem symbolicznego znicza, kwiatami i wieńcem. Świętu Zmarłych towarzyszą więc zakupy. W 2017 r., Ogólnopolskie Stowarzyszenie Producentów Zniczy i Świec szacowało, że Polacy kupują nawet 300 mln zniczy rocznie. Tym samym zajmując pierwsze miejsce w Europie. Należy jednak pamiętać, że to tylko część wprowadzanych do obiegu przedmiotów. Bowiem eksperci szacują, że na wydatki związane ze Wszystkimi Świętymi przeznaczamy nawet miliard złotych rocznie. To tyle samo, ile wart jest rynek zniczy w Polsce, z czego połowa wydatków przypada właśnie na Wszystkich Świętych.
Zakupom na taką skalę co roku towarzyszy morze odpadów. Jak szacuje Stowarzyszenie, każdego roku przez polskie cmentarze przewija się 100-120 tys. ton odpadów. Odpady powstające na cmentarzach trafiają zazwyczaj do wspólnego kontenera.
Selektywna zbiórka na cmentarzach to wciąż fikcja
Według Stowarzyszenia, segregacja to na polskich nekropoliach to w dalszym ciągu rzadkość, ponieważ jej prowadzenie zależy od umowy między właścicielem cmentarza a firmą prowadzącą zbiórkę. Tymczasem surowce trafiające do cmentarnych kontenerów należą do różnych frakcji, które po segregacji mogłyby zostać ponownie zagospodarowane. Szkło, plastik PET, z którego wykonane są wieńce czy wkłady do zniczy, które obecnie generują szacunkowo nawet 70 tys. ton odpadów, a mogą stanowić wysokokaloryczne paliwo alternatywne, do wykorzystania np. w branży energetycznej. Sztuczne kwiaty i kapturki do zniczy, szacunkowo, mogą generować ok. 30-50 tys. ton odpadów – dodaje „Polski Recykling”.
– Pamiętajmy, że zasady segregacji odpadów, takie same, jak w całym kraju, obowiązują także na cmentarzach. Takie odpady kwalifikowane są jako komunalne, więc to gminy i samorządy lokalne odpowiedzialne są za zapewnienie odwiedzającym możliwości segregacji zużytych zniczy czy wieńców. Warto, aby podmioty mające wpływ na sposób zbiórki i zagospodarowania odpadów: samorządy lokalne, administracja cmentarzy, związki wyznaniowe, uświadamiały odwiedzających cmentarze na temat zasad i korzyści płynących z segregowania, a także proponowały rozwiązania mające na celu zmniejszenie ilości odpadów, jak zniczodzielnie – miejsca, w którym można zostawić niepotrzebne znicze do wykorzystania przez innych – podpowiada Szymon Dziak-Czekan, prezes Stowarzyszenia „Polski Recykling”.
Odpady na cmentarzach – zmianę warto zacząć od własnych nawyków
Na ograniczenie ilości produkowanych odpadów możemy wpłynąć już na etapie przygotowań do wizyty na cmentarzach – przekonuje Stowarzyszenie.
– Wykorzystywanie zniczy z poprzednich lat, kwiaty w donicach czy wieńce wykonane z suszonych roślin zamiast plastikowych gałązek. To tylko nieliczne przykłady sposobów, dzięki którym możemy zmniejszyć wykorzystanie pierwotnych surowców, takich jak tworzywa sztuczne w czasie świąt zadusznych. Przede wszystkim warto jednak zastanowić się, czy na pewno potrzebujemy co roku kupować kilkanaście nowych zniczy i bogatych wieńców. Bardziej symboliczne podejście do świąt będzie skutkowało zarówno mniejszą ilością odpadów, ale także, w dobie wysokich cen, pozwoli nam oszczędzić – zwraca uwagęJoanna Kądziołka, prezes Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste.
Szacuje się, że po 1 listopada z każdego grobu pozostaje od 3 do 9 kilogramów odpadów. Biorąc pod uwagę, że w naszym kraju funkcjonuje ok. 13 tysięcy cmentarzy, gromadzona jest na nich ogromna ilość surowca, który mógłby zostać poddany recyklingowi. Ograniczenie każdego kilograma odpadów jest na wagę złota, ponieważ niezagospodarowany surowiec trafia na wysypiska szpecąc i zatruwając środowisko przez długie lata. Warto pamiętać, że na tę sytuację mają wpływ zarówno działania na szczeblu samorządu lokalnego, jak i decyzje podejmowane przez każdego z nas – podkreśla „Polski Recykling”.
Na podstawie planetpartners.prowly.com
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
