modernizacja RIPOK-u - przetarg

Kryteria równoważności w przetargach na rozbudowę/modernizację RIPOK-ów

Do 30 czerwca 2016 r. sejmiki województw obowiązane są zaktualizować i uchwalić wojewódzkie plany gospodarki odpadami (WPGO) oraz dostosować i podjąć uchwały w sprawie ich wykonania, z uwzględnieniem zmian wynikających z nowelizacji ustawy o odpadach. Wskazany termin ma istotne znaczenie zarówno dla obiektów, które zamierzają ubiegać się o status regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK), jak i dla instalacji, które już taki status posiadają.

Nowelizacja rozszerzyła katalog przypadków, w których uchwała w sprawie wykonania WPGO podlega obligatoryjnej zmianie. Aktualnie konieczność taka zachodzi także wówczas, gdy instalacja, która uzyskała status RIPOK lub ponadregionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych (w domyśle spalarni), nie spełnia wymagań ochrony środowiska lub odpowiednio wymagań dotyczących RIPOK-u albo ponadregionalnej spalarni odpadów komunalnych. Można się wprawdzie spodziewać, że wzmożone działania sejmików zostaną podjęte niedługo przed 30 czerwca 2016 r., jednak – biorąc pod uwagę, że przywołana przesłanka obligatoryjnej zmiany uchwały zaczęła obowiązywać 6 lutego 2015 r., a 9 października br. mija termin na dostawanie instalacji do wymogów rozporządzenia w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów – przedsiębiorcy zarządzający RIPOK-iem powinni jak najszybciej zweryfikować, czy zarządzane przez nich instalacje spełniają wymagania określone w przepisach.

Konieczny przetarg
W celu dostosowania funkcjonujących instalacji do nowych wymagań, podmioty zobowiązane do stosowania przepisów Ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (t.j. DzU z 2013 r. poz. 907, ze zm. – P.z.p.) będą zmuszone ogłosić przetargi na rozbudowę/modernizację instalacji mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów. Jak dowodzi praktyka, tego typu projekty stwarzają szczególne problemy w zakresie prawidłowego stosowania przepisów P.z.p.

Jednym z problemów pojawiających się w postępowaniach na budowę i rozbudowę instalacji jest właściwe opisanie przedmiotu zamówienia, przy dopuszczeniu możliwości oferowania przez wykonawców rozwiązań równoważnych w stosunku do wymaganych przez zamawiającego.

Stosownie do art. 29 ust. 1 P.z.p., przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. Artykuł 29 ust. 3 P.z.p. stanowi natomiast, że przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, chyba że jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy „lub równoważny”.

Co na to KIO?
Prawidłowe sformułowanie na gruncie postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ) kryteriów równoważności zabezpiecza interes zarówno zamawiającego, jak i wykonawców ubiegających się o zamówienie. Z jednej strony, gwarantuje zamawiającemu, że otrzyma przedmiot zamówienia faktycznie odpowiadający jego potrzebom, z drugiej zaś – pozwala wykonawcom zweryfikować swoje oferty pod kątem ich zgodności z SIWZ-em. Warto w tym miejscu przywołać wyrok Krajowej Izby Odwoławczej (KIO) z 9 sierpnia 2012 r. (sygn. akt KIO 1615/12), w którym przyjęto, że „Zamawiający zgodnie z art. 29 ust. 3 P.z.p. dopuścił w niniejszym postępowaniu możliwość oferowania przez wykonawców rozwiązań równoważnych (…). Literalnie, przy formalnym i legalnym badaniu postanowień SIWZ w zakresie opisu przedmiotu zamówienia dla wypełnienia wymogów wskazanej normy prawnej wystarczające jest użycie przy opisie przedmiotu zamówienia przywołanego w tym przepisie sformułowania >>lub równoważny<<. W stanowisku doktryny i orzecznictwie przyjęło się wskazywać, że w tym zakresie Zamawiający powinien wskazać pewne wyznaczniki dopuszczonej równoważności oferowanych w postępowaniu rozwiązań. Izba również podziela ten pogląd, wskazując jednocześnie, że z punktu widzenia późniejszego etapu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego – etapu badania i oceny ofert – taki uszczegółowiony w stosunku do literalnego brzmienia wytycznej zawartej w art. 29 ust. 3 ustawy P.z.p., opis równoważności jest wskazany w celu uniknięcia ewentualnych wątpliwości co do oceny równoważności oferowanego rozwiązania. Wątpliwości te mogą się bowiem pojawiać w tym zakresie w trakcie badania i oceny ofert co do tego, jakich elementów w opisie przedmiotu zamówienia dotyczyła równoważność i w jakim zakresie powinna ona być weryfikowana (co do wszystkich elementów opisu przedmiotu zamówienia, czy też w stosunku do niektórych, czy też weryfikacja ta powinna dotyczyć zgodności z konkretnym minimalnym, czy maksymalnym parametrem, czy też w określonych zakresach)”.

Jednocześnie, analiza linii orzeczniczej KIO wskazuje, że zamawiającemu przyznaje się duży zakres swobody w formułowaniu i interpretowaniu kryteriów równoważności. Przykładowo, można tu wskazać na wyrok KIO z 14 października 2013 r. (sygn. akt KIO 2315/13), w którym stwierdzono, że „Istotnym argumentem przemawiającym za prawidłowością czynności zamawiającego [braku odrzucenia oferty przystępującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 P.z.p.], było zagwarantowanie w SIWZ prawa do własnej oceny równoważności w oparciu o cechy >>uznane za nie gorsze<< zamawianych produktów – co pozostaje w sferze pewnej uznaniowości, gdzie zachowane muszą być przynajmniej granice nieprzekraczającego zasad logicznego rozumowania, przy pozostawieniu swobodnej oceny zamawiającemu i jego najlepszej wiedzy i ocenie własnych potrzeb. Jeżeli zamawiający poprzez osoby merytorycznie kompetentne – wchodzące w skład komisji przetargowej, stwierdził, mając przy tym do dyspozycji opisy wykonawcy, że oferowane przez przystępującego urządzenia i ich skonfigurowanie odpowiadają jego wymaganiom funkcjonalnym i jakościowym i mogą być prawidłowo użytkowane – to takiej ocenie nie można zarzucić obrazy przywoływanych przez odwołującego przepisów ustawy P.z.p., tj. art. 89 ust. 1 pkt 2, który obliguje zamawiającego do odrzucenia oferty, której treść nie odpowiada treści SIWZ”.

Omawiany problem pojawił się w trakcie postępowania pn. „Przebudowa sieci ciepłowniczej 2xDN 600 na 2x DN 800 od komory 1266C1 do komory 1326C3 wraz z budową przepompowni w ramach realizacji inwestycji pn. „Wykonanie zasilania Magistrali Wschodniej oraz Południowej ze Źródła Łagisz”.

Zamawiający wskazał, że „(…) dopuszcza zastosowanie przez wykonawców rozwiązań równoważnych. Występujące w opracowaniach nazwy, typy i pochodzenie produktów nie są dla Wykonawców wiążące, przez co należy rozumieć, że są to rozwiązania przykładowe, wskazujące jedynie ich parametry techniczne. Zamawiający dopuszcza zastosowanie i przyjęcie do oferty urządzeń, produktów, materiałów i technologii równoważnych, pod warunkiem, że spełnione będą wymagania w zakresie standardów jakościowych oraz istotnych parametrów technicznych i technologicznych nie gorszych niż przyjęte w dokumentacji technicznej i nie będą miały wpływu na zmianę ustalonej ceny ryczałtowej w trakcie realizacji przedmiotu zamówienia. Aby stwierdzić, czy oferta jest równoważna, Zamawiający będzie badał ofertę pod kątem spełnienia przez proponowane zamienne urządzenia i materiały parametrów określonych w STWiORB (Specyfikacja Techniczna Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych – przyp. red.) i dokumentacji projektowej”.

Jeden z wykonawców biorących udział w postępowaniu zakwestionował, w drodze odwołania do KIO, dopuszczalność zaoferowania przez konkurencyjnego wykonawcę falownika (przetwornicy częstotliwości) innej firmy, aniżeli określonej w specyfikacji technicznej. Odwołujący dowodził, że zaoferowany falownik, w ujęciu wielu istotnych parametrów technicznych, zapewnia rozwiązania znacznie gorsze od tych, które przewidział zamawiający jako minimum niezbędne do spełnienia przez wykonawców. Równocześnie zwracał uwagę, że na rynku dostępne są falowniki inne od wskazanych przez zamawiającego, które posiadają parametry pozwalające uznać je za urządzenia równoważne, tak więc wykonawcy mieli realną możliwość posłużenia się takim rozwiązaniem.

KIO, w wyroku z 27 marca 2015 r. (sygn. akt KIO 418/15), nie podzieliło zarzutów odwołującego, podnosząc, że „odwołujący w przedmiotowym przetargu nie zaskarżył powyższej treści SIWZ, co oznacza, że jej postanowienia są dla wykonawców wiążące”. Nadto Izba stwierdziła, że: „Zamawiający w treści SIWZ nie określił, które z parametrów technicznych i technologicznych są istotne, co powoduje, że cały zarzut odwołującego w tym zakresie nie może zostać uwzględniony. Powyższe postanowienie SIWZ pozostawiło Zamawiającemu uprawnienie do badania oferty pod kątem spełnienia przez proponowane urządzenia i materiały parametrów określonych w STWiORB i dokumentacji projektowej. Izba, oceniając treść powyższego postanowienia SIWZ, doszła do przekonania, że skoro Zamawiający nie wskazał w SIWZ istotnych parametrów technicznych i technologicznych, to ocena istotności danego parametru została zastrzeżona w ramach jego uprawnienia do badania oferty pod kątem spełnienia przez proponowane urządzenia i materiały parametrów określonych w STWiORB i dokumentacji projektowej. W kontekście powyższego wnioskowane przez pełnomocnika Odwołującego dowody z opinii biegłego nie mają znaczenia, skoro Zamawiający nie zdefiniował pojęcia istotnych parametrów i nie opisał, jakie parametry będą dla niego istotne. W takiej sytuacji wykonawca oferujący dane rozwiązanie, które jest dla Zamawiającego akceptowalne, jako beneficjenta świadczenia, nie może ponosić negatywnych konsekwencji spowodowanych brakiem opisu zakresu pojęcia istotnego parametru”.

Wyeliminować ryzyko
Instytucjami, które pozwalają wykonawcom zminimalizować opisane ryzyka, są w szczególności procedura pytań kierowanych do zamawiającego w trybie art. 38 P.z.p. oraz środek odwoławczy w postaci odwołania wobec treści SIWZ-u, wnoszonego do KIO. Wykonawcy powinni więc starannie analizować zapisy SIWZ-u, aby wyeliminować ryzyko odrzucenia ich oferty jako niezgodnej z wymaganiami zamawiającego.

Fot. na otwarcie sozosfera.pl

Partner Portalu

Partner Portalu

Partner portalu

reklama

Partner Portalu

partner merytoryczny

reklama