W perspektywie 2020 r. połowa wytworzonych odpadów komunalnych powinna być kierowana do recyklingu. W kolejnych latach poziom ten jeszcze wzrośnie. Mimo że co roku w Polsce osiągane są coraz wyższe poziomy, to wykonanie unijnych norm nadal pozostaje wyzwaniem. Pomóc w tym mają zmiany, jakie dokonują się w kluczowych dla branży odpadowej aktach prawnych – zwraca uwagę Grupa MTP, organizator targów POL-ECO SYSTEM.
Cele w zakresie recyklingu – czy uda się im sprostać?
Problematykę gospodarowania odpadami Polacy wymieniają jako jeden z czołowych problemów dotyczących ochrony środowiska. W ubiegłym roku odsetek osób deklarujących regularne segregowanie odpadów wyniósł 62%, a jednocześnie, według danych Eurostatu z 2017 r., poziom recyklingu odpadów komunalnych w Polsce sięga 34%, podczas gdy średnia unijna to 44%. Jednak dane Eurostatu pokazują również, że w ostatnich kilkunastu latach Polska dokonała pod tym względem dużego postępu – zaznacza organizator targów.
– Unia Europejskiej podjęła działania w zakresie wdrożenia gospodarki o obiegu zamkniętym. Wskazano do spełnienia ambitne cele w zakresie odzysku i recyklingu odpadów. Pomimo że Polska w ostatniej dekadzie zrobiła ogromny postęp w rozwoju selektywnego zbierania odpadów, w tym recyklingu, to eksperci alarmują, że trudno będzie sprostać tym ambitnym planom – ocenia Katarzyna Błachowicz, członek Zarządu Klastra Gospodarki Odpadowej i Recyklingu – Krajowego Klastra Kluczowego.
Istotne jest selektywne zbieranie odpadów „u źródła”
Do 2025 r. państwa członkowskie Wspólnoty będą musiały poddawać recyklingowi 55% odpadów, do 2030 r. ma to już być – 60%, a do 2035 r. – 65%. Zdaniem wiceministra środowiska Sławomira Mazurka, aby osiągnąć cel postawiony przez Unię Europejską, istotne jest selektywne zbieranie odpadów „u źródła”, które również przełoży się na obniżenie opłat za ich odbiór i zagospodarowanie. – Istotnym narzędziem, które ułatwi realizację unijnego zobowiązania, są ustanowione w 2017 r. jednolite standardy selektywnego zbierania odpadów komunalnych w całej Polsce z podziałem na: szkło, papier, metale i tworzywa sztuczne, w tym opakowania wielomateriałowe, oraz odpady ulegające biodegradacji – zaznacza wiceminister Mazurek.
Jednocześnie przedstawiciel resortu środowiska zwraca uwagę, że niebagatelne znaczenie będzie miała zmiana wprowadzona w obszarze metodyki obliczania poziomów recyklingu. – Ważna jest również metoda obliczania poziomów recyklingu. Dzięki przepisom wprowadzonym ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. możliwa jest zmiana metody obliczania osiąganego poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych na korzystniejszą. Do obliczeń włączony zostanie znacznie większy strumień odpadów komunalnych, które zostały faktycznie przekazane do ponownego użycia i recyklingu – podkreśla S. Mazurek.
Cele w zakresie recyklingu – potrzeba doskonalenia systemu
Według Sławomira Mazurka cele na rok 2020 należy postrzegać, jako etap na drodze do osiągania celów perspektywicznych, datowanych na rok 2035. Celów o wiele bardziej ambitnych, bo zobowiązujących do osiągnięcia przez gminy 65% poziomu recyklingu odpadów komunalnych. – Trzeba dążyć do ciągłego doskonalenia systemu, który pozwoli na osiągnięcie celów zarówno krótkoterminowych, jak i tych bardziej odległych – dodaje.
Motywację mieszkańców do segregowania odpadów ma zwiększyć nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która weszła w życie 6 września br. – zwraca uwagę Grupa MTP i dodaje, że wprowadza ona nowe zasady zróżnicowania stawek opłat za odpady zbierane w sposób selektywny i nieselektywny. Osoby, które segregują odpady zapłacą za ich zagospodarowanie co najmniej dwa razy mniej niż te, które nie realizują tego obowiązku. Nowela przewiduje także niższe opłaty za odbiór odpadów dla tych mieszkańców, którzy mają przydomowe kompostowniki i zagospodarowują w nich bioodpady. Ustawa ma też pozwolić gminom tworzyć punkty napraw sprzętów i miejsca, gdzie mieszkańcy będą mogli zostawić nadające się do użytku przedmioty.
Trwają prace nad modelem ROP
To jednak nie wszystko. Resort środowiska pracuje nad założeniami nowego modelu systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP), która uwzględnić ma wymagania tzw. pakietu odpadowego, czyli nowelizacji sześciu dyrektyw z zakresu odpadów. – System powinien zachęcać producentów do takiego projektowania produktów i opakowań, aby zapobiegać powstawaniu nadmiernej masy odpadów oraz zwiększać ich przydatność do recyklingu. Wprowadzający produkty będą zobowiązani do pokrycia kosztów selektywnego zbierania, transportu i przetwarzania odpadów na poziomie wymaganym do osiągnięcia unijnych poziomów – wyjaśnia wiceminister środowiska.
– Kluczowe jest wprowadzenie efektywnego systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta, tak by wspomagał rozwój nie tylko selektywnego zbierania, ale również recyklingu odpadów. Środki finansowe pochodzące od producentów powinny być przeznaczane również na stworzenie ekonomicznych instrumentów wspierających popyt na surowce z recyklingu – mówi Katarzyna Błachowicz.
Cele w zakresie recyklingu jednym z tematów POL-ECO-SYSTEM
Omawianym zagadnieniom w dużej mierze poświęcona będzie zbliżająca się 31. edycja Międzynarodowych Targów Ochrony Środowiska POL-ECO SYSTEM, której temat przewodni brzmi: „Zrównoważona gospodarka odpadami – dla ludzi, zdrowia i środowiska”. Targi odbędą się w Poznaniu w dniach 9-11 października br.
Na podstawie informacji nadesłanej przez Grupę MTP
fot. sozosfera.pl