Zbiórka ponad 12 mld opakowań w ciągu roku to ogromne wyzwanie. Według informacji przekazanej przez spółkę PolKa, będziemy musieli znaleźć w domu miejsce dla puszek czy plastikowych butelek zanim wyniesiemy je z powrotem do sklepu. Zmiany dotyczyć będą również biznesu, w tym sklepów. Czeka nas rewolucja. – Wprowadzenie od 1 stycznia 2025 r. powszechnej kaucji za plastikowe, metalowe i szklane pojemniki wymusi zmianę naszych nawyków – uważa Marcel Rakowski, prezes Zarządu PolKa Polska Kaucja.
Nowe przepisy od nowego roku
Za 11 miesięcy w życie wejdzie nowy system kaucyjny, wdrożone zostanie unijne prawo, według którego w 2025 r. poziom zbiórki opakowań ma wynosić 77%, w 2026 r. 81%, w 2027 r. – 84%, w 2028 r. – 87%, a od 2029 r. – 90%. – Zanim ten system wystartuje, trzeba go zorganizować, a to wymaga czasu i olbrzymich nakładów pracy, a przede wszystkim współpracy wielu organizacji. PolKa – Polska Kaucja powstała, aby utworzyć operatora systemu kaucyjnego, czyli taki podmiot, który, mówiąc w dużym skrócie, będzie odpowiadał za to, że system kaucyjny sprawnie działa – mówi Marcel Rakowski.Jego zdaniem nowy system wymusi na konsumentach zmianę nawyków. – Teraz typowy Kowalski jest przyzwyczajony, że pustą plastikową butelkę trzeba zgnieść, żeby zmniejszyć jej objętość przy wrzucaniu do odpowiedniego pojemnika. W momencie wprowadzenia systemu kaucyjnego, tego nawyku będzie się musiał oduczyć. W większości przypadków nie będzie mógł jej zgniatać, bo automat nie da rady jej odczytać – dodaje.
Zbiórka ponad 12 mld opakowań – czego dotyczą zmiany?
System obejmie butelki plastikowe jednorazowe o pojemności do 3 litrów. Również butelki szklane do pojemności 1,5 litra, a także puszki do 1 litra pojemności zostaną objęte kaucją. Co ważne, opakowania muszą być odpowiednio oznakowane. Wzór oznakowania znajduje się w załączniku do ustawy, a zadaniem producentów jest, by oznakowanie było widoczne, wyraźne, czytelne i trwałe. Musi ono także kontrastować z tłem oraz znajdować się na etykiecie. – W momencie zakupu produktu objętego systemem w każdej jednostce handlowej będzie pobierana kaucja. Jej wysokość zostanie określona odpowiednim rozporządzeniem. Nie została ona jeszcze ustalona, ale szacuje się, że wyniesie od 50 groszy do złotówki. Po skonsumowaniu danego produktu butelkę czy puszkę będzie trzeba oddać – tłumaczy prezes Rakowski.
Zwraca on przy tym uwagę na zapis w ustawie o systemie kaucyjnym. Informuje on, że obowiązek przyjmowania opakowań (i wypłacania kaucji) spoczywa na sklepach, których powierzchnia przekracza 200 m2. Natomiast mniejsze sklepy będą mogły czynić to dobrowolnie.
– Sieci marketów, czyli te większe sklepy, już dzisiaj przygotowują się do wdrożenia systemu kaucyjnego, testują różnego rodzaju rozwiązania automatyczne. Na przykład zwrotomaty znajdujące się przy wejściu albo w alejkach w środku. To wymaga inwestycji w te maszyny, czasem nawet przebudowy sklepu. Będzie też możliwość oddania butelki przy kasie. Wprowadzenie systemu kaucyjnego w Polsce to ogromne przedsięwzięcie, związane również z logistyką zebranego odpadu, rozliczeniem kaucji, która będzie w tym systemie krążyła, oraz komunikacji bezpośredniej do konsumenta. A dzisiaj jeszcze mało się mówi, że ten system wystartuje – zauważa prezes Zarządu.
Zadania operatora systemu kaucyjnego
Jako operator, wspomniana spółka odpowiada za działanie systemu kaucyjnego od momentu poboru kaucji. Kaucja trafia następnie na konto operatora systemu, a w momencie zwrotu kaucjonowanego przedmiotu, nastąpi również zwrot kaucji do danej jednostki handlu. Firma zobowiązana jest do zagospodarowania materiałów z jednostek handlowych i ich transportu w celu uzyskania materiału do produkcji nowych opakowań. – Takie są cele ustawy: zapewnienie selektywnej zbiórki oraz pozyskanie materiału, który może zostać ponownie wykorzystany. To gospodarka obiegu zamkniętego – podsumowuje M. Rakowski.
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)
