Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) przekaże sześciu parkom narodowym dotacje na interwencyjne wykupy gruntów położonych w ich granicach, ale będących własnością prywatną.
Jak podaje NFOŚiGW, pozwoli to pozyskać cenne przyrodniczo tereny i lepiej chronić unikatowe ekosystemy, zwłaszcza roślinne.
Wsparcie otrzymają: Biebrzański Park Narodowy (BPN), Gorczański Park Narodowy (GPN), Kampinoski Park Narodowy (KPN), Narwiański Park Narodowy (NPN), Wielkopolski Park Narodowy (WPN) i Wigierski Park Narodowy (WPN). Umowy w tej sprawie zostały podpisane jeszcze pod koniec 2018 r.
Biebrzański Park Narodowy i wsparcie finansowe
Umowy regulujące dotację NFOŚiGW dla projektów Biebrzańskiego Parku Narodowego podpisali Małgorzata Adamska, dyrektor Departamentu Ochrony Przyrody i Edukacji Ekologicznej NFOŚiGW i Andrzej Grygoruk, dyrektor BPN. Dofinansowanie pozwoli na wykup gruntów w celu ochrony zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt. Kwota dotacji z NFOŚiGW dla BPN wynosi ponad 640 tys. zł.
Dzięki wsparciu zostaną wykupione powierzchnie, które znajdują się na obszarach Natura 2000: „Ostoja Biebrzańska” PLB 200006 oraz „Dolina Biebrzy” PLH 200008. Planowane do wykupu działki położone są w miejscu występowania 17 cennych gatunków ptaków. Są to m.in. wodniczka, kszyk, błotniak stawowy, żuraw, derkacz, a także dubelt i kropiatka. Na niektórych działkach występują także cenne siedliska przyrodnicze. Są to torfowiska o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk (kod 7230) oraz bory i lasy bagienne (kod 91 D0). Na jednej z działek stwierdzono występowanie strzepotka edypusa – motyla będącego przedmiotem ochrony obszaru Natura 2000 „Dolina Biebrzy”.
Gorczański Park Narodowy i wykup
Dofinansowanie NFOŚiGW dla projektu wykupu przez GPN działek leżących w jego granicach wynosi niemal 63,5 tys. zł. Umowę w tej sprawie podpisali: Małgorzata Adamska i dr inż. Janusz Tomasiewicz, dyrektor GPN.
Przedmiotem wykupu są działki o łącznej powierzchni ponad 1,3 ha, stanowiące użytek łąkowy, w części pokryty zadrzewieniami – świerczyną. Teren ten stanowi cenny przyrodniczo fragment polany, której znaczna część już wcześniej wykupiona została przez GPN. Teren obejmuje siedliska i gatunki ważne dla ochrony ekosystemów nieleśnych. Na działce występuje fragment siedliska zasadowej młaki kozłkowo-turzycowej.
Wykup ma pozwolić na podjęcie działań ochronnych, w tym powstrzymanie sukcesji i degradacji siedlisk.
Kampinoski Park Narodowy wykupi blisko 1,5 ha
Dotacja w wysokości ponad 301 tys. zł zostanie przekazana KPN-owi na wykup zabudowanej nieruchomości o powierzchni blisko 1,5 ha na terenie obszaru Natura 2000 PLC 140001 „Puszcza Kampinoska”. Umowę regulującą przekazanie dotacji popisali wspomniana dyrektor Adamska i Mirosław Markowski, dyrektor KPN.
Jak podaje NFOŚiGW, właściciele nieruchomości poprosili o wykup, uzasadniając to ciężką sytuacją życiową wynikającą ze stanu zdrowia. Okoliczności te potwierdził wójt gminy Leoncin. Po przeprowadzeniu transakcji, obecne na terenie zabudowania mają być rozebrane, co umożliwi renaturalizację.
Na przeznaczonym do wykupu terenie znajdują się stanowiska fiołka mokradłowego, kosaćca syberyjskiego, goździka sinego i smagliczki pagórkowej. Są to gatunki wymienione w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin. Zakup pozwoli na podjęcie działań z zakresu czynnej ochrony przyrody. Koszt transakcji to 334,5 tys. zł. Przy okazji NFOŚiGW zaznacza, że KPN program wykupu gruntów realizuje już od 1975 r. W jego ramach nabyto ok. 11 tys. ha, co stanowi 80% przewidzianego do wykupu areału.
Narwiański Park Narodowy i dwie dotacje
Dwie dotacje, w wysokości 15,5 tys. zł i 9,5 tys. zł NFOŚiGW przekaże NPN. Środki zostaną spożytkowane na wykup łącznie ok. 3,5 ha prywatnych gruntów o unikatowych walorach przyrodniczych. Przeznaczone do wykupu grunty położone są na terenie obszaru specjalnej ochrony siedlisk Natura 2000 PLH 200002 „Narwiańskie Bagna” i obszaru specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 PLB 200001 „Bagienna Dolina Narwi”.
Wykup powierzchni w połączeniu z innymi gruntami NPN pozwolić ma na aktywne prowadzenie zabiegów ochronnych i ograniczenie antropopresji. Dodatkowo część działki stanowi miejsce bytowania populacji lęgowej ptaków ujętych w Załączniku nr 1 Dyrektywy Ptasiej: derkacza oraz gatunku objętego ochroną ścisłą – bekasa kszyka.
Jak podaje NFOŚiGW, wykup działki spowoduje stworzenie zwartych kompleksów gruntów Skarbu Państwa. Umowy regulujące przekazanie dotacji popisali dyrektor Małgorzata Adamska i Ryszard Modzelewski, dyrektor NPN.
Warto zaznaczyć, że regulacja stanu posiadania gruntów, jako jeden ze statutowych celów NPN, jest realizowana od 2006 r.
Wielkopolski Park Narodowy kupi działki w korytarzu ekologicznym
Ponad 530 tys. zł dotacji z NFOŚiGW otrzyma WPN. Przeznaczeniem dotacji jest wykonanie pierwokupu nieruchomości gruntowej sąsiadującej z działką, która już wcześniej została nabyta ze środków NFOŚiGW.
Obie działki stanowią integralną część lokalnego korytarza ekologicznego: Konarzewo-Rosnówko-Komorniki. Wykup ma stworzyć warunki do zwiększenia bioróżnorodności poprzez zmianę sposobu wykorzystania gruntu. Część powierzchni działek zostanie zalesiona, będzie też odtworzony ekosystem łąkowy, powstaną ponadto łączniki (zadrzewienia i zakrzewienia) stanowiące miejsce żerowania i schronienia dla ptaków i gryzoni. Poprzez ograniczenie bazy pokarmowej dla dzików liczebność tych zwierząt ulegnie naturalnemu zmniejszeniu. Ma to znaczenie w związku z powiększającym się zasięgiem afrykańskiego pomoru świń (ASF). Jest to także istotne w aspekcie odszkodowań, jakie WPN musi wypłacać właścicielom prywatnych gruntów w granicach parku. Na wykupionym obszarze zaprzestana zostanie intensywna gospodarka rolna, w tym uprawa kukurydzy, przez co powstanie naturalna strefa buforowa i zmniejszy się spływ zanieczyszczeń (nawozy i środki ochrony roślin) do Jeziora Chomęcickiego.
Porozumienie potwierdzające przekazanie dofinansowanie popisali dyrektor Adamska i Zbigniew Sołtysiński, dyrektor WPN.
Wigierski Park Narodowy – ochrona walorów przyrodniczych i krajobrazowych
W celu ochrony walorów przyrodniczych i krajobrazowych dotacja z NFOŚiGW w kwocie niemal 253 tys. zł zostanie przeznaczona na wykup działki o powierzchni przeszło 3 ha. Wykup uniemożliwi zabudowę tego gruntu oraz ochroni strefę brzegową rzeki Czarna Hańcza. Możliwe będzie również podjęcie zabiegów ochronnych w celu kształtowania łąk świeżych (na części niezalesionej) i utrzymania na pozostałej części cennych zbiorowisk leśnych.
Umowę w tej sprawie podpisali: dyrektor Małgorzata Adamska i Jarosław Borejszo, dyrektor WPN.
– Urbanizacja pobliskich terenów to dla nas kluczowy problem. Okoliczna zabudowa pączkuje, a my chcemy ten proces spowolnić lub ograniczyć w ważnych przyrodniczo miejscach. Oczywiście, nie wszędzie. Mamy świadomość, że wsie muszą istnieć i ludzie muszą w nich normalnie funkcjonować, ale są strefy, w których zabudowa byłaby niewskazana, gdyż mogłaby szkodzić przyrodzie czy krajobrazowi. W granicach parku mamy 2500 ha gruntów prywatnych, a dotacja z NFOŚiGW pozwoli zwiększyć zasób terenów w bezpośrednim władaniu WPN – wyjaśnił po podpisaniu umowy dyrektor Jarosław Borejszo.
Dotacje z programu priorytetowego NFOŚiGW
Dofinansowanie umożliwia program priorytetowy NFOŚiGW Ochrona i przywracanie różnorodności biologicznej i krajobrazowej, Część 1) Ochrona obszarów i gatunków cennych przyrodniczo. Co bardzo istotne, wykupy gruntów nie mają cech wywłaszczania – odbywać się będą według cen rynkowych – podkreśla NFOŚiGW.
Na podstawie informacji nadesłanej przez NFOŚiGW
fot. sozosfera.pl