Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) przekazał informację jakie wprowadzono nowości w „Czystym Powietrzu”. Wśród tych nowości wskazane zostały: obowiązkowa lista „zielonych” urządzeń i materiałów (ZUM) oraz jedna szansa na najwyższe dofinansowanie. Znalazły się tu także: doprecyzowanie prefinansowania i pełnomocnictwa oraz wzmocnienie budżetu środkami europejskimi. Wspomniane nowości zaczęły obowiązywać w programie „Czyste Powietrze” od 22 kwietnia 2024 r.
Nowości w „Czystym Powietrzu” wprowadzone od 22 kwietnia
– Zmieniliśmy program „Czyste Powietrze”, kierując się troską o naszych beneficjentów. Aktualne zasady mają chronić wnioskodawców i ograniczać nieuczciwe praktyki związane m.in. ze sprzedażą nieefektywnych urządzeń, które bez termomodernizacji domu, zamiast obniżać, to podwyższają rachunki za ogrzewanie – powiedziała Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes NFOŚiGW.
Jednocześnie Fundusz zaznaczył, że na tym nie koniec nowości w „Czystym Powietrzu”, bo program zyskał właśnie nowe finansowanie. – Mamy kolejne duże pieniądze dla Polaków na wymianę kopciuchów i termomodernizację domów. To aż 6,4 miliarda złotych z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS), które obok środków z Krajowego Planu Odbudowy (KPO), zapewniają nam ciągłość i stabilne finansowanie „Czystego Powietrza” w najbliższym czasie. To ogromy sukces, wypracowany wspólnie z Ministerstwem Klimatu i Środowiska – dodała prezes Stępniak.
Uszczelnienie listy ZUM
Obecna wersja programu, z 22 kwietnia 2024 r., zobowiązuje wnioskodawców – od 14 czerwca br. – do wyboru pomp ciepła oraz kotłów zgazowujących drewno i kotłów na pellet tylko spośród tych wpisanych na listę ZUM. To ma być gwarancja wyboru urządzeń o potwierdzonej jakości. Chodzi o takie urządzenia, które spełniają deklarowane w karcie produktu i etykiecie energetycznej parametry oraz rzeczywiście przełożą się na efektywniejsze (tańsze) ogrzewanie polskich domów.
Nowe zasady stwarzają trzy opcje dla wnioskodawców:
1. wniosek złożony do 21 kwietnia – pozwala na dotację na urządzenia spoza listy ZUM;
2. wniosek złożony od 22 kwietnia i dowód zakupu urządzenia do 13 czerwca – pozwala na dotację na urządzenia spoza listy ZUM;
3. wniosek złożony od 22 kwietnia i dowód zakupu urządzenia od 14 czerwca – dotacja tylko na urządzenia z listy ZUM.
Zamknięcie listy „zielonych” urządzeń i materiałów dotyczy również producentów i dystrybutorów pomp ciepła. Wszystkie pompy ciepła, znajdujące się obecnie na liście ZUM, wymagają uzupełnienia dokumentacji o raport z badań z niezależnych akredytowanych laboratoriów z terenu Unii Europejskiej lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA). Uszczelnienie listy ZUM – jak zaznaczył NFOŚiGW – obejmuje również kotły zgazowujące drewno i na pellet drzewny. Jednak w przypadku kotłów na pellet drzewny nie są wymagane dodatkowe dokumenty. Informacje o szczegółach technicznych nowych wymogów znaleźć można na stronie programu: czystepowietrze.gov.pl.
Najwyższe dofinansowanie
Kolejną istotną zmianą w programie „Czyste Powietrze”, na którą uwagę zwrócił NFOŚiGW, są zasady wnioskowania w ramach części 3) programu. Beneficjent, który skorzysta z najwyższego poziomu dofinansowania na dany budynek – na podstawie wniosku złożonego od 22 kwietnia br. – będzie mógł starać się o dofinansowanie na kolejne budynki tylko w ramach części 1) programu (podstawowy poziom dofinansowania). Tutaj też – podobnie jak przy liście ZUM – obowiązuje okres przejściowy do 13 czerwca 2024 r. włącznie.
Jak podaje NFOŚiGW, nowe reguły dotyczące najwyższego dofinansowania należy rozumieć w następujący sposób:
· jeśli beneficjent złoży wniosek o dotację do 21 kwietnia to zmiany go nie dotyczą;
· jeśli beneficjent złoży wniosek o dotację w okresie od 22 kwietnia do 13 czerwca – to obowiązuje okres przejściowy, uwzględniający poniższy warunek;
· jeśli beneficjent złoży wniosek od 14 czerwca br. – to dotyczą go zmiany, czyli beneficjent ma jedną szansę na dotację w ramach najwyższego poziomu dofinansowania [część 3) programu] o ile już wcześniej (od 22 kwietnia) nie udzielono mu dotacji z części 3) programu na inny budynek/lokal mieszkalny.
Prefinansowanie i pełnomocnictwo uszczegółowione – nowości w „Czystym Powietrzu”
Jak podał NFOŚiGW, w umowie dotacji z prefinansowaniem doprecyzowano pewną kwestię dotyczącą wypłaty zaliczki. Teraz warunkiem wypłaty zaliczki na konto wykonawcy jest złożenie do wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW) podpisanej własnoręcznie przez beneficjenta dyspozycji wypłaty zaliczki wraz z kopią faktury zaliczkowej (wystawionej na beneficjenta lub beneficjenta i małżonka wspólnie). Ponadto określono czas na złożenie wniosku o płatność – rozliczającego zakres przedsięwzięcia wynikający z danej umowy z wykonawcą – do 120 dni od daty wypłaty zaliczki dotyczącej realizacji tej umowy z wykonawcą.
W przypadku składania wniosku o dotację z „Czystego Powietrza” przez pełnomocnika, teraz wymagane jest pełnomocnictwo z podpisem własnoręcznym wnioskodawcy notarialnie poświadczonym, czyli z podpisem własnoręcznym złożonym przez wnioskodawcę na pełnomocnictwie w obecności notariusza, bądź wcześniej złożonym podpisem uznanym przez wnioskodawcę przed notariuszem za własnoręczny).
Nowe źródła finansowania programu „Czyste Powietrze”
Przy okazji NFOŚiGW podał, że sfinalizował niedawno (16 kwietnia br.) w ramach „Czystego Powietrza” podpisanie szesnastu umów (ze wszystkimi WFOŚiGW) dotyczących projektów grantowych z unijnego programu FEnIKS. Teraz, po złożeniu przez wojewódzkie fundusze pierwszych wniosków o płatności zaliczek, nastąpi uruchomienie tego nowego finansowania – zaznaczył NFOŚiGW.
Wdrożenie środków FEnIKS (6,4 mld zł na lata 2024-29), to szansa dla ponad 145 tys. gospodarstw domowych na dotacje do wymiany ponad 111 tys. źródeł ciepła. To także szansa na modernizację ok. 100 tys. budynków.
Program „Czyste Powietrze” – z budżetem 103 mld zł – to największa proekologiczna inicjatywa w polskiej historii – podkreślił NFOŚiGW. Służy ona skutecznej walce ze smogiem oraz poprawie efektywności energetycznej jednorodzinnych budynków mieszkalnych. „Czyste Powietrze” to szansa dla Polaków nawet na 135 tys. zł bezzwrotnej dotacji na termomodernizację i nowe źródło ciepła. Dotychczas (stan na 12 kwietnia 2024 r.) złożono ponad 832 tys. wniosków na 26 mld zł dofinansowania.
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)