Ostatnie lata były dla Świdnicy dobrym czasem w dążeniu do poprawy jakości powietrza. Zrealizowano liczne programy zachęcające do modernizacji i wymiany nieefektywnych źródeł ciepła lub też do podłączenia do miejskiego systemu ciepłowniczego. Tylko w ostatnich trzech latach przeznaczono na ten cel ponad 5 mln zł. Jak podał Urząd Miejski w Świdnicy (UM), pozwoliło to na likwidację ponad 600 źródeł ciepła na paliwo stałe.
Problem zanieczyszczonego powietrza
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia aż 33 z 50 najbardziej zanieczyszczonych miast w Unii Europejskiej (UE) znajduje się w Polsce. Co więcej, jak pokazują dane Europejskiej Agencji Środowiska (EEA), w Polsce z powodu smogu co roku umiera przedwcześnie nawet ok. 46,3 tys. osób. Emisja zanieczyszczeń powietrza w Polsce wynika w głównej mierze z ogrzewania domów za pomocą węgla i innych paliw stałych, w tym odpadów. Proces ten często prowadzony jest w piecach niespełniających żadnych standardów emisyjnych. Dlatego tak ważne jest realizowanie programów inwestycyjnych, skierowanych na modernizację źródeł ogrzewania w budynkach mieszkalnych – podkreślił UM.
Do poprawy jakości powietrza
Magistrat zaznaczył, że władze miasta od dwóch kadencji stawiają nacisk na realizację tych polityk, które pozwalają świdniczanom na realną zmianę w ich domach. Chodzi nie tylko o modernizację ogrzewania w budynku, ale i komfort jego użytkowania. Przykładem tych działań był zrealizowany w latach 2016-2018 program „KAWKA”. Jego efekt to podłączenie 554 lokali w 88 budynkach do miejskiej sieci ciepłowniczej. Dzięki temu zlikwidowano 762 źródła ciepła. Projekt kosztował ponad 13 mln zł, gdyż większość wydatków to koszty rozbudowy sieci ciepłowniczej MZEC, która zwiększyła się o ok. 25%.
– To był nasz pierwszy, niezwykle trudny pod względem formalnym, program mający na celu poprawę jakości powietrza w Świdnicy. Bardzo skomplikowane procedury, masa niezbędnych dokumentów i pozwoleń nie były nam straszne, bo wiedzieliśmy, że warto go realizować, na co niewiele miast w Polsce się nie zdecydowało. Po latach wiem, że to była dobra decyzja, która przyniosła realne efekty w postaci poprawy jakości powietrza w centrum miasta – powiedziała Beata Moskal-Słaniewska, prezydent Świdnicy.
Kolejne lata dążenia do poprawy jakości powietrza
To był początek jeżeli chodzi o pozytywne zmiany w jakości powietrza, jakim oddychają świdniczanie. Kolejne lata, to kolejne projekty z sukcesem realizowane w Świdnicy. Jednym z większych był prowadzony od 2020 r. projekt „Wymiany wysokoemisyjnych źródeł ciepła w budynkach i lokalach mieszkalnych na terenie wybranych gmin Aglomeracji Wałbrzyskiej”. W partnerstwie z 14 gminami powiatu świdnickiego, wałbrzyskiego i kłodzkiego zorganizowano liczne spotkania i konsultacje z mieszkańcami. Efektem tego było 2516 złożonych wniosków o dofinansowanie. W samej Świdnicy złożono 393 wnioski. Pozytywną ocenę przeszło 339 wniosków, z czego dofinansowanie otrzymało 286 grantobiorców na łączną kwotę niemal 3,6 mln zł. Jak podał UM, 53 osoby zrezygnowały bądź ze względów prawnych nie mogły otrzymać tego dofinansowania. W ramach realizacji projektu zlikwidowano w Świdnicy 429 źródeł ciepła na paliwo stałe. Zamontowano 286 proekologicznych źródeł ciepła, w tym 35 zasilanych z odnawialnych źródeł energii (OZE). Dzięki temu dla Świdnicy osiągnięto niezwykle zadowalające wskaźniki:
• spadek emisji gazów cieplarnianych o ok. 1264 ton równoważnika CO2/rok,
• spadek emisji pyłu zawieszonego PM10 o ponad 7,7 tony/rok,
• spadek emisji pyłu zawieszonego PM2,5 o ponad 6,6 tony/rok.
Pomoc w realizacji programu „Czyste Powietrze”
W 2021 r. Świdnica zawarła porozumienie z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu (WFOŚiGW) na pomoc w realizacji programu „Czyste Powietrze”. W jego ramach właściciele lub współwłaściciele budynków jednorodzinnych mogli uzyskać dofinansowanie w obszarze termomodernizacji budynku lub wymiany źródła ciepła na proekologiczne. Do 30 czerwca 2023 r. na terenie Świdnicy mieszkańcy złożyli 177 wniosków opiewających na kwotę ponad 1 mln zł.
Własny program na drodze do poprawy jakości powietrza
Magistrat dodaje przy tym, że Miasto Świdnica prowadzi własny program dotacji na wymianę ogrzewania. Tylko w 2021 i 2022 r. z budżetu miasta udzielono 119 dotacji na łączną kwotę ponad 277,5 tys. zł. W ramach realizacji zadania właściciele nieruchomości zlikwidowali 164 źródła ciepła na paliwo stałe. Przy czym likwidacja 22 węglowych źródeł ciepła została współfinansowana z projektu grantowego – podał UM.
To nie koniec działań Świdnicy w walce o lepsze powietrze w mieście – zaznacza ratusz. Obecnie realizowany jest Program Priorytetowy „Ciepłe Mieszkanie”. Jest on prowadzony na podstawie umowy zawartej z WFOŚiGW. Miasto uzyskało środki finansowe w wysokości ponad 9,9 mln zł. Zostaną one przeznaczone na dofinansowanie wymiany ogrzewania wysokoemisyjnego na proekologiczne w mieszkaniach. Inwestycja może również obejmować wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, jednak tylko w połączeniu z wymianą nieefektywnego węglowego źródła ciepła. Do końca sierpnia 2023 r. wpłynęło 36 wniosków oraz podpisano 31 umów o dofinansowanie. Wartość samych podpisanych umów to kwota 732,5 tys. zł.
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. W. Bąkiewicz/UM w Świdnicy
