Program „Czyste Powietrze” znalazł się na skraju bankructwa – ostrzegają Polski Alarm Smogowy (PAS) oraz Fundacja Instrat. Każdego tygodnia zaległości płatnicze rosną o kolejne 100 mln zł. Bez natychmiastowej interwencji rządu programowi grozi zapaść – ostrzegają aktywiści wraz z ekspertami. Zaapelowali też do premiera o jak najszybsze przeznaczenie części zaliczki z programu RePower EU na odzyskanie płynności finansowej Programu – podał PAS.
Problem zimowego smogu wciąż trwa
– W ostatnich dniach dotarły do nas informacje o rosnących zaległościach w wypłatach środków z tego programu. Informacje potwierdziło Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Wiemy, że luka wynosi już ponad 300 milionów złotych i każdego tygodnia rośnie o kolejne 100 milionów. Do końca lutego kwota niewypłaconych pieniędzy wzrośnie do 700 milionów złotych. To sytuacja niedopuszczalna. Mówimy o co najmniej kilkunastu tysiącach rodzin, które poniosły koszty ocieplenia domów i wymiany źródła ciepła i teraz oczekują na refundację – powiedział Andrzej Guła, lider PAS.
Program „Czyste Powietrze”, prowadzony przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej udziela dotacji do wymiany starych kotłów i ocieplenia domów od 2018 r. Popularność programu powoli rosła: w 2019 r. złożono 85 tys. wniosków, w 2023 r. – już 217 tys. – podał PAS. W ciągu pięciu lat liczba wniosków sięgnęła 754 tys. Do wymiany pozostało jeszcze ok. 2,7 mln kotłów. Sytuacja smogowa z ostatniego tygodnia, kiedy polskie miasta znalazły się na czołowych miejscach najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie pokazała, że problem zimowego smogu wciąż trwa – dodał PAS w ubiegłym tygodniu.
Program „Czyste Powietrze” i mizerne wsparcie
W ostatnich tygodniach Donald Tusk, premier rządu deklarował działania na rzecz walki ze smogiem poprzez błyskawiczną, na wielka skalę, termomodernizację. Premier wyraził jednocześnie nadzieję, że w drugiej połowie roku Polska stanie się rekordzistą w skali Europy, jeśli chodzi o tempo zmian w tej dziedzinie – zaznaczył PAS. Polski Alarm Smogowy oraz Instrat wskazują, że bez natychmiastowych działań ze strony rządu programowi grozi wyhamowanie, a realizacja tych obietnic nie będzie możliwa.
– Dziwi nas dysproporcja pomiędzy deklaracjami rządu i zapowiedziami przedwyborczymi a mizernym wsparciem, jakie obecnie otrzymuje program „Czyste Powietrze” – powiedział Michał Hetmański, prezes Fundacji Instrat. – Zaliczka RePower EU, jaką otrzymała Polska wynosi ok. 22 mld zł. Apelujemy o przeznaczenie 2 mld zł z tych środków na wsparcie programu „Czyste Powietrze”. Taki postulat umieściliśmy w naszym wspólnym apelu do premiera Donalda Tuska. Pieniądze w budżecie są. Potrzebna jest jednak determinacja rządu, by znalazły się w programie „Czyste Powietrze” – dodał prezes Hetmański.
Program „Czyste Powietrze” i apel do premiera
Polski Alarm Smogowy oraz Fundacja Instrat wystosowały apel do premiera Tuska w sprawie podjęcia działań usprawniających program „Czyste Powietrze”. Zaapelowano także o działania ratujące go przed zapaścią finansową. Organizacje apelują do premiera przeznaczenie 2 mld zł z RePower Europe na program „Czyste Powietrze”. Apel obejmuje także pilne działania w kierunku odblokowania na ten cel środków Krajowego planu odbudowy. A w dalszej kolejności środków Funduszu Spójności i innych niezbędnych źródeł finansowania. Jak podkreślają autorzy apelu działania te są konieczne, gdyż Polska jest krajem o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu w całej Unii Europejskiej. Powietrze takie przyczynia się każdego roku do ponad 40 tys. przedwczesnych zgonów.
Treść apelu dostępna jest na stronie polskialarmsmogowy.pl
Na podstawie nadesłanej informacji
fot. sozosfera.pl (zdjęcie ilustracyjne)